Türkiye'de Koro Şefi ve Orkestra Şefi Yetiştirme Sürecinin Değerlendirilmesi

Year 2023, Issue: 77, 251 - 267, 26.05.2023

Yiğit Karabulut

https://doi.org/10.5152/JTRI.2023.23219

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de koro ve orkestra şefi olma sürecini, şeflik için gerekli alan yeterlilikleri, devlet sanat kurumlarına şef olarak atanma kriterlerini ile şef yetiştirme sürecini değerlendirmektir. Araştırmada nitel yöntemlerden biri olan “Anlatı Araştırması Yaklaşımı” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu TRT, Kültür Bakanlığı, Devlet Opera ve Balesi, orkestra, koro şefi ve topluluk yöneticisi gibi devlet sanat kurumlarında görev yapan bireyler oluşturmaktadır. Araştırmada, katılımcılarla araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre orkestra şeflerinin tamamına yakını bir müzik topluluğunda vokal veya saz sanatçısı olarak çalıştıktan sonra şefliğe başlamıştır. Orkestra şeflerinin çoğu küçük yaşta amatör olarak müzik eğitimi almaya başlamış, az bir kısmı ise mesleki müzik eğitimi ya da şeflik eğitimi almıştır. Orkestra şefliğine atanma ve unvan alma durumları kurumlara ve müzik türlerine göre değişmektedir. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Şefleri, TRT Çoksesli Koro Şefleri, Kültür Bakanlığı Çoksesli Koro Şefleri dışında başka alanlarda şef olabilmek için mesleki müzik eğitimi ya da şeflik eğitimi almış olmak şartı aranmaz.

Keywords

Koro Şefi, Eğitim, Maestro, Müzik, Orkestra Şefi

Evaluation of Training Process of Choir Conductor and Orchestra Conductor in Turkey

Abstract

This study aims to evaluate the process of becoming a choir, orchestra conductor, the field qualifications required for conducting, the criteria for being appointed to state art institutions as a conductor, and the training process of a conductor in Turkey. The “narrative research” approach, one of the qualitative methods, was used in the research. The study group of the research consistsb of individuals who work in state art institutions such as Turkish Radio and Television Corporation, Ministry of Culture, State Opera and Ballet, orchestra, choir conductor, and ensemble manager. In the research, interviews were conducted with the participants using a semi-structured interview form developed by the researcher. According to the results of the analysis, almost all conductors started conducting after working as vocal or instrumental artist in a music ensemble. Most of the conductors started to receive music education as an amateur at a young age, and a small number of them received vocational music education/conducting education. The status of being appointed as a conductor and taking the title varies according to institutions and music genres. It is not necessary to have professional music education/conducting training to be a conductor in other fields, except for the Presidential Symphony Orchestra Conductors, Turkish Radio and Television Corporation Polyphonic Choir Conductors, and Ministry of Culture Polyphonic Choir Conductors.

Keywords

Choir Conductor, Education, Maestro, Music, Orchestra Conductor

References

• Adair, J. (2004). Etkili stratejik liderlik. Babıali Kültür Yayıncılığı.
• Akkaya, E. (2012) Orkestral viyola repertuvarı için çalışma kılavuzu (Tez No: 303781). [Yayımlanmış̧ Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul Üniversitesi].
• Aksoy, B., Kızıltuğ, F., Torun, M., & Ayangil, R. (2006). Musikinin üretimi ve icrası yönünden batı musikisinin etkileri – Türk Musikisinde modernleşme paneli. BÜTMK Boğaziçi Üniversitesi Türk Müziği Kulübü̈ Musikişinas Dergisi Özel Eki, 8, 1, 5, 12, 15, 21.
• Aykaç, B. (2003). Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Kamu Yönetimi Bölümü, İnsan Kaynakları Yönetimi ders notları.
• Bayramoğulları, N. (2014). İlya Musin ve Rus Orkestra Şefliği Okulu (Tez No: 375713). [Yayımlanmış̧ Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi].
• Bourdieu, P. (1983). Ökonomisches Kapital. Kulturelles Kapital, Soziales Kapital. Hrsg.
• Bourdieu, P. (1995). Pratik nedenler. Kesit Yayıncılık.
• Bureau of Labor Statistics, U.S. Department of Labor. (2022, June 10). Occupational Outlook Handbook, Music Directors and Composers. https://www.bls.gov/ooh/entertainment-and-sports/music-directors-and-composers.htm
• Clandinin, D. J. (2006). Narrative inquiry: A methodology for studying lived experience. Research Studies in Music Education, 27, 43–54,
• Connelly, F. M., & Clandinin, D. J. (1990). Stories of experience and narrative inquiry. Educational Researcher, 19(5), 2–14.
• Creswell, J. W., & Poth, C. N. (2016). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage Publications.
• Çevik, S. (1997). Koro eğitimi ve yönetimi teknikleri. Doruk Yayımcılık.
• Field, J. (2008). Sosyal sermaye. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Güney, E. (2010). Türk Halk Müziğinde koro uygulamalarının incelenmesi (Tez No: 273148). [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi].
• Hüseynova G. (2013). Senfoni orkestrasının kısa tarihçesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(1), 125–131.
• Kılıçaslan, A. E. (2010). Türkiye’de senfonik orkestralarda görev yapan başkemancıların Türk müzik kültürü içindeki yeri (Tez No: 311055). [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ̆ Üniversitesi].
• McCarthy, M. (2007). Narrative inquiry as a way of knowing in music education. Research Studies in Music Education, 29(1), 3–12.
• Özer, İ. (1995). Türk müziği icrasında yönetim. [Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].
• Qin Zhao, H., & Poulson, L. (2006). A biographical narrative inquiry into teachers’ knowledge: An intergenerational approach. Asia Pacific Education Review, 7(2), 123–132.
• Say, A. (2002). Müzik sözlüğü. Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Tanrıkorur, C. (2003). Osmanlı Dönemi Türk Musikisi. Dergâh Yayınları.
• Tura, H. N. (2010). Opera şefliği ve senfonik orkestra şefliği arasındaki teknik farklılıklar ve güçlüklerin karşılaştırmalı analizi (Tez No: 258269). [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi].
• Vural, T. (2010). Lider olarak orkestra şefi (Tez No: 278264). [Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi].
• Wengraf, T. (2001). Qualitative Research Interviewing, Biographic Narrative and Semi-Structured Methods. Sage Publications.