Moving from Memoirs to Literary Life in Izmir in the 20th Century

Yıl 2012, Cilt: 17 Sayı: 17, 31 - 43, 01.12.2012

Nuray Asan

Öz

This study focuses on the definition and scope of the memoirs, and starting from 20th century, the literary life of the period within the framework of Izmir has been examined in the light of memoirs within chronological order. It is seen that the political structure has a role through the formation of literary life, and it is identified that the literary life also changes with different powers. It is observed that the differentiation between periods of Tanzimat and Servet-i Fünûn memoirs to period of Republican memoirs is based on the authors’ points of view to Izmir. In addition, it is concluded that the authors’ feeling of belonging to the city affects the memoirs, and therefore it determines the literary life.

Anahtar Kelimeler

Turkish Literature, memoir, Izmir, Şair Eşref, Tevfik Nevzat, Türkçü Necip, Halit Ziya Uşaklıgil, The Fisherman of Halicarnassus, Yakup Kadri Karaosmanoğlu

ANILARDAN HAREKETLE İZMİR’DE 20. YÜZYIL EDEBİYAT HAYATI

Öz

Bu çalışmada, anı türünün tanımı ile kapsamı üzerinde durulmuş ve 20. yüzyıldan başlamak üzere kronolojik sıra gözetilerek İzmir çerçevesinde dönemin edebiyat hayatı anılar ışığında incelenmiştir. İzmir’deki edebiyat hayatının şekillenmesinde siyasi yapının rol oynadığı görülmüş ve değişen yönetimle birlikte edebiyat hayatının da değiştiği saptanmıştır. Tanzimat ve Servet-i Fünûn dönemlerinde kaleme alınmış anılarla Cumhuriyet döneminde yazılmış anılar arasındaki temel farklılığın yazarların İzmir’e bakış açılarından kaynaklandığı gözlenmiştir. Ayrıca, yazarların kente karşı geliştirdikleri aidiyet duygusunun anıları etkilediği ve dolayısıyla edebiyat hayatını belirlediği kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türk Edebiyatı, anı, hatıra, İzmir, Şair Eşref, Tevfik Nevzat, Türkçü Necip, Halit Ziya Uşaklıgil, Halikarnas Balıkçısı, Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Kaynakça

• Aksoy, Y. (1988). Karşıyaka ve Kaf Sin Kaf Tarihi. İzmir: Hisdaş Ltd.
• Arıkan, Z. (2008). İzmir Basınından Seçmeler (1923-1938). II. Cilt – II. Kitap. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.
• Asan, N. (2011). Anı Türü Eserlerde İzmir. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Atilla, A. N. ve Öztüre, N. (2002). Vourla (Urla’da Zamana Tanıklık). İzmir: Öztüre Holding Kültür Yayınları.
• Birsel, S. (1996). Yanlış Parmak. İstanbul: Adam Yayınları.
• Çağın, S. (1994). Tokadîzade Şekip’in Eserleri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Durbaş, R. (2001). Anılarımın Kardeşi İzmir. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Eroğlu, Y. (2011). Yazarın Parayla İmtihanı. http://kitapzamani.zaman.com.tr/kitapzamani.
• Gökçek, F. (1990). Bıçakçızâde İsmail Hakkı’nın Hayatı ve Eserleri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Harmon, W. and C. H. Holman. (2000). A Handbook to Literature. New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
• Huyugüzel, Ö. F. (2003). Necip Türkçü’nün Hatıraları ve Dil Yazıları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Huyugüzel, Ö. F. (2004). İzmir’de Edebiyat ve Fikir Hareketleri Üzerine Araştırmalar. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.
• Karaosmanoğlu, Y. K. (1969). Gençlik ve Edebiyat Hatıraları. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Olgun, İ. (1971). Necip Türkçü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Özdemir, E. (1999). Sözlü Yazılı Anlatım Sanatı Kompozisyon. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Şair Eşref. (1904). Deccâl – Birinci Kitab. Mısır.
• Uşaklıgil, H. Z. (1969). Kırk Yıl. İstanbul: İnkılâp ve Aka Kitabevleri.
• Wellek, R. ve Austin Warren. (1982). Yazın Kuramı (Y. Salman ve S. Karantay, Çev.). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Zinsser, W. K. (2006). On Writing Well. New York: Harper Collins Publishers.