15-16. YÜZYILLARDA SİVAS ŞEHİR HAYATI

Yıl 2009, Cilt: 11 Sayı: 11, 55 - 62, 01.12.2009

Adnan Gürbüz

Öz

Eski bir Selçuklu merkezi olarak tarih sahnesinde önemli

fonksiyonlar ifa eden ancak Osmanlı döneminde bu özelliğinden yoksun

bir şekilde karşımıza çıkan Sivas şehrinin, Osmanlı klasik dönemi

olarak tanımlanabilecek 15-16. yüzyıllarda geçirdiği sosyal hayatına

dair bazı tespitler yapılacaktır. Sivas şehrinin 15-16. yüzyıllarda sosyal

yapısını yansıtan en önemli unsur olarak vakıf müessesesinin görülmesi

ve bu müessesenin diğer bir önemli unsur olan mahalle ile ilişkisi şehrin

sosyal hayatını ve tabiatıyla sosyal yapıyı belirlemektedir. Diğer yandan

bu ilişki Sivas şehrinin fiziki mekânını da önemli ölçüde etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Sivas, tahrir defteri, vakfiye, 15-16. yüzyıl, şehir hayatı, sosyal yapı

Kaynakça

• Acun, H. (1998). Sivas ve Çevresi Tarihî Eserleri. Vakıflar Dergisi, XX, 183-221.
• Akdağ, M. (1975). Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası Celalî İsyanları, Ankara.
• Barkey, K. (1999). Eşkıyalar ve Devlet, Osmanlı Tarzı Devlet Merkezileşmesi (Z. Altıok, Çev.). İstanbul.
• Behar, C. (1996). Osmanlı İmparatorluğu’nun ve Türkiye’nin Nüfusu 1500-1927, Ankara.
• Demirel, Ö. (1992a). Sivas Şehri Vakıf Kurucularına Dair. Revak, (3), 19-26.
• Demirel, Ö. (1992b). Sivas Çeşmeleri. OTAM/Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, (3), 169-178.
• Demirel, Ö. (2000). Osmanlı Vakıf-Şehir İlişkisine Bir Örnek: Sivas Şehir Hayatında Vakıfların Rolü, Ankara.
• Denizli, H. (1998). Sivas Tarihi ve Anıtları, Sivas.
• Ergenç, Ö. (1984). Osmanlı Şehrindeki Mahalle’nin İşlev ve Nitelikleri Üzerine. Osmanlı Araştırmaları, (IV), 69-78.
• Evliya Çelebi (1314). Seyahatname, III, İstanbul.
• Faroqhi, S. (1993). Osmanlı’da Kentler ve Kentliler (N. Kalaycıoğlu, Çev.). İstanbul.
• Gökbilgin, M. T. (1965). 15 ve 16. Asırlarda Eyalet-i Rûm. Vakıflar Dergisi, (VI), 51- 61.
• Göyünç, N. (1979). Hane Deyimi Hakkında. Tarih Dergisi, (XXXII), 331-349.
• Griswold, W. J. (2000). Anadolu’da Büyük İsyan 1591-1611 (Ü. Tansel, Çev.). İstanbul.
• Gürbüz, A. (1996). XVI. Yüzyılda Sivas Ekonomisi. Tarih ve Medeniyet, (23), 24-29.
• Gürbüz, A. (1997). XV-XVI. Yüzyıllarda Sivas Şehrinde İdari ve Ekonomik Yapı. Vakıflar Dergisi, (XXVI), 87-96.
• Kütükoğlu, B. (1993). Osmanlı-İran Siyasi Münasebetleri 1578-1612, İstanbul.
• Sümer, F. (1976). Safevî Devleti’nin Kuruluşu ve Gelişmesinde Anadolu Türkleri’nin Rolü, Ankara.
• Tanyeli, U. (1987). Anadolu-Türk Kentinde Fiziksel Yapının Evrim Süreci 11-15.yy, İstanbul.
• Turan, O. (1980). Selçuklular Zamanında Sivas Şehri. Selçuklular ve İslamiyet, İstanbul, 197-217.
• Üredi, K. (1994). Sivas’ta Çeşme Kültürü. Revak, (5), 86-92.
• Yalçın, S. (1993). Sivas’ta Yer Adları. Revak, (4), 4-87.
• Yinanç, R. (1991). Sivas Abideleri ve Vakıfları. Vakıflar Dergisi, (XXII), 15-45.
• Yüksel, H. (1996). Vakfiyelerin Işığında: Sivas Vakıflarının Eğitime Katkıları. Tarih ve Medeniyet, (23), 31-34.
• Yüksel, H. (1998). Osmanlı Sosyal ve Ekonomik Hayatında Vakıfların Rolü Üzerine Bir Araştırma 1585-1683, Sivas.