Ünİversİte - Sİyaset İlİşkİsİnde Temel Problem Olarak Paradİgma Sorunu

Year 2012, Volume: 3 Issue: 16, 85 - 101, 25.07.2022

İsmail Aydoğan A Faruk Yaylacı

Abstract

Eğitim örgütlerinin özellikle de üniversitelerin toplumdaki konumu ve işlevi üzerinde sürekli bir tartışma söz konusudur. Değişen ve dönüşen bir dünyada küresel koşulların yoğun etkisine maruz kalan üniversitenin, talepleri karşılayamadığı yönünde güçlü kabuller bulunmaktadır. Aynı zamanda üniversite, kendisine atfedilen anlamlar nedeniyle siyasi tartışmaların da odağında yer almaktadır. Kimi zaman egemen siyasi görüşlerin ideolojik taraftarı olarak konumlanan üniversiteden çoğu zaman ise güçlü ve etkili bir düşünsel muhalefet niteliğine sahip olması beklenmektedir. Bu koşullar üniversite özelinde çok sayıda reform girişiminin ortaya çıkmasına da neden olmuştur. Ancak, bütün tartışmaların ya da reform girişimlerinin sonucunda bu tartışmaların güçlenerek sürüyor olması üniversiteye ilişkin algılarda sorunlar olduğunu ve yanlış alanlarda reformlar yapıldığı için başarısız olunduğu düşüncesini güçlendirmektedir. Bu çalışmada temel sorunun paradigma sorunu olduğu düşüncesi savunulmaktadır. Modernizm ile birlikte bilim dünyasına egemen pozitivist ideolojinin üniversitenin giderek işlevsizleşmesinin temel sorumlusu oluşu tartışılmıştır. Bu bağlamda pozitivist paradigmanın temel özellikleri, antipozitivist paradigmanın ürettiği karşılıklar tartışılmış, paradigma sorununun üniversite-siyaset ilişkisine yansımaları, akademisyenlerin bilimsel özelliklerine etkisi değerlendirilmiştir. Sonuç olarak Türkiye’de üniversitenin, dünyada bilimsel ve düşünsel gelişmelerin bilincinde olan ancak kendi kültürel geçmişi ile bağlarını koparmamış güçlü bir eğitim felsefesine ve tutarlı bir düşünsel paradigmaya gereksinim duyduğu konusu vurgulanmıştır.

References

• ANLI, Ö.F. 2010 , Üst-Anlatılara ‘İnanmazlık’ Çağında Bilimin Olanağı. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2010, 2 1 , s. 37-62
• BAŞKAYA, F. 1996 . Paradigmanın iflası resmi ideolojinin eleştirisine giriş: batılılaşma, Çağdaşlaşma, Kalkınma. Ankara: Doz Yayınları.
• BECERİKLİ, S. 2012 , Radikal Hümanist Bir Örgüt Sosyoloğu: Gareth Morgan, http://semabecerikli. sayfamtr.net/kitap3.htm , Sayı: 47
• BOLAY, S.H. 2011 , Çağdaş Üniversitede Neler Önem Kazanmaktadır? Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 1 3 , ss.105-112
• CALHOUN, C. 2007 , Bourdieu Sosyolojisinin Ana Hatları, ed. Güney Çeğin, et. al. eds , Ocak ve Zanaat, İstanbul: İletişim Yayınları, 2007, 77-131.
• CAN, Y. 2005 , Toplumsal Yapı ve Değişme Kuramlarını Paradigma Temelli Bir Sınıflandırma Denemesi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 1
• DEMİRTAŞ, H. 2006 , Yönetim Kuram ve Yaklaşımları Eğitiminin İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Paradigmalarına Etkileri, Eğitimde Politika Analizleri ve Stratejik Araştırmalar Dergisi,1 1
• ER, S. 2011 , Yükseköğretim Mevzuatında Bilimsel Yöntem İstanbul Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Öğretim Yönetmeliği İle İTÜ Lisansüstü Eğitim Öğretim Yönetmeliğinin Karşılaştırması. Sosyal Bilimler Dergisi 2011, 2 , 99-107
• FOUCAULT, M. 2000 , “İki Ders”. Entellektüelin Siyasi İşlevi. drl. Işık Ergüden & Tuncay Birkan. çev. Ferda Keskin, . İstanbul: Ayrıntı Yayınları, s. 86-117
• GÖLBAŞI, Ş. 2004 , Sociological Paradigms and Organizational Analysis Gibson Burrell ve Gareth Morgan, Heinemann Educational Books Ltd., UK, 1979 Book Review, Yönetim Bilimleri Dergisi, 2 2
• KAHVECİ, A. AY, S. 2008 , Farklı Yaklaşımlar – Ortak Çıkarımlar: Paradigmalar Ve İntegral Model Işığında Beyin Temelli Ve Oluşturmacı Öğrenme, Türk Fen Eğitimi Dergisi,5, 3
• KARADAĞ, E. 2010 , Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinde Kullanılan Araştırma Modelleri: Nitelik Düzeyleri ve Analitik Hata Tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 16 1 , ss:49-71
• MİLLİKEN, J. 2004 , Thematic Reflections on Higher Education Postmodernism versus Professionalism in Higher Education. Higher Education in Europe, Vol. XXIX, Nu.:1
• OSYM 2012 . 2011-ÖSYS Yükseköğretim Programlarının En Küçük ve En Büyük Puanları Listesi. www. osym.gov.tr/dosya/1.../kilavuzyayinexceldokumutablo4y.pdf 01/12/2012
• ÖKSÜZ, Y. BARUT, Y. DİCLE, A.N. 2011 , Eğitim Bilimleri Enstitüsünde Yapılan Tezlerin Çeşitli Yönleriyle İncelenmesi. Samsun Sempozyumu
• SADLAK, J. CAİ, L.N. Ed. 2009 , The World-Class University as Part of a New Higher Education Paradigm: From Institutional Qualities to Systemic Excellence. UNESCO European Centre for Higher Education Shanghai Jiao Tong University Cluj University Press
• SAİD, W. E. 1995 , Entelektüel: sürgün, marjinal, yabancı çev. Tuncay Birkan, . İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• SALMİ, J. 2009 , The World-Class University as Part of a New Higher Education Paradigm: From Institutional Qualities to Systemic Excellence. The World-Class University as Part of a New Higher Education Paradigm: From Institutional Qualities to Systemic Excellence. Ed. Sadlak, J.; Cai, L.N .
• UNESCO European Centre for Higher Education Shanghai Jiao Tong University Cluj University Press
• SÖNMEZ, V. 2010 , Auguste Comte 1798-1857 Pozitivizm. DEUHYO ED, 3 3 , 161-163
• ŞAHİN, F. N. 2006 , Pozitivist Yaklaşımın Eğitim Yönetimi Alanına Yansıması, Alana Getirdiği Katkı ve Sınırlılıkları, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 20: 40-51
• ŞİMŞEK, H. 1994 , Pozitivizm Ötesi Paradigmatik Dönüşüm ve Eğitim Yönetiminde Kuram ve Uygulamada Yeni Yaklaşımlar. Hacettepe Üniversitesi II. Eğitim Bilimleri Kongresi
• ŞİMŞEK, H. 2005 , Eğitim Reformunun Görünmeyen Yüzü: Paradigmalar Savaşı, “Geleceği Şekillendirmek” 13. Ulusal Kalite Kongresi, “Öğrenme, Eğitim ve Türkiye’nin Geleceğinin Şekillenmesi” Paneli
• ŞİMŞEK, H. ADIGÜZEL, T. 2012 , Yükseköğretimde Yeni Bir Üniversite Paradigmasına Doğru. Eğitim ve Bilim, 37 166
• TİGHT, M. 2008 , Higher education research as tribe, territory and/or community: a co-citation analysis. High Educ. 55: 593-605
• ÜLKER, H.İ. 2010 , Üniversitelerin Yeniden Yapılanmalarının Kısa Tarihçesi http://www.atilim.edu.tr/ publ/iz-sayi9.pdf
• WELCH, A.R. 2001 , Globalisation, Post-modernity and the State: comparative education facing the third millennium. Comparative Education, 37, 4 pp. 475-492
• YILMAZ, K. OĞUZ, E. 2006 , Eğitim Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Fakülte Kültürüne İlişkin Algıları, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38 1