Loading [a11y]/accessibility-menu.js
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ҚАЗАҚ АҢЫЗДАРЫНДАҒЫ ҚОРҚЫТТЫҢ ТҰЛҒАСЫ/KAZAK EFSANELERİNDEKİ KORKUT TİPİ

Yıl 2018, , 423 - 427, 20.06.2018
https://doi.org/10.30563/turklad.420575

Öz

Bu makalede eskiden Kazak
topraklarında yaşayan, ismi efsaneye dönüşen, Oğuz devletinin tanınmış ozanı,
tüm Türk Dünyasına ortak şahsiyet Dede Korkut’un Kazaklar arasında muhafaza
edilen efsanelerdeki tipi ele alınmaktadır. 



Bu araştırmada bir kısım bilim
adamlarının çalışmaları ve Korkut’la ilgili efsaneler tahlil edilerek,
Korkut’un bazen kopuzuyla nağme çalan kam-hekim, bazen de bir evliya olarak
karşımıza çıktığı belirtilmektedir. Bununla birlikte, Korkut’un bir “kam-hekim”
olduğunu kabul ederek ve bu bakımdan tek yönlü bir fikir oluşturmadan, onun
kendi çağının bilgesi, saygın büyüğü, geleceği görebilen kahini olduğu
yönündeki görüşe de ağırlık verilir.  

Kaynakça

  • Әдебиеттер тізімі:
  • Аничков, И. В. (1897). О некоторых местностях Казалинского уезда, интересных в археологическом отношении. ПТКЛА, год III, Ташкент, 1897–1898. Протокол № 1 Вельяминов-3ернов, (1859). В. Памятник с арабско-татарской надписью в Башкирии. Тр. ВО РАО, т. IV, СПб. Джембысбаев, И. (1999). «Хорхут Аулиэ». Қорқыт Ата энциклопедиялық жинақ. Алматы: «Қазақ энциклопедиясы». Жирмунский, В.М. (1974). Тюркский героический эпос. Л.: 1974-558 с.Жолдасбеков, М. (1986), Асыл арналар (зерттеулер, мақалалар). Алматы: Жазуш». Спиридонов, П. С. (1909). Один из вариантов легенды о Хор-Хуте. Записано в 1899 г. со слов киргиза Тулюса Айишувакова. ПТКЛА, XIII, Ташкент.Сүлейменов, О. (2016) «Қорқыт ата туралы мақала жазудамын» <http://www.dalanews.kz/15807>Уәлиханов, Ш. (2007). Қазақтың этнографиялық мұрасы. 2-ші бас. толық .– Астана: «Алтын кітап», 2007, - (Қазақ этнографиясының кітапханасы), 1-ші том., 1835-1865 г. Ыбыраев, Ш. (2014). «Қорқыт Ата туралы деректердің тарихи шындығы». «Қорқыт Ата мұралары – Түркі халықтарының рухани қазынасы» атты халықаралық ғылыми-теориялық конференциясының материалдар жинағы. – Алматы: «Арна-В». Ыбраев, Ш. (1999). «Қорқыт және шаманизм». Қорқыт Ата энциклопедиялық жинақ. Алматы. Gökyay, O.Ş (2006). Dedem Korkudun Kitabı. Kabalcı Yayınevi, İstanbul, S. 817-830, 1107-1108. İnan, А. (1968). Dede Korkut Hakkında. Makaleler, İncelemeler. Ankara. Özdemir, H. (2003). «Dede Korkutun kişiligi ile ilgili efsaneler» /Türk Dili ve Edebiyatı Sempozyumu, Ankara, 18 Aralık. S. 23-33.

ҚАЗАҚ АҢЫЗДАРЫНДАҒЫ ҚОРҚЫТТЫҢ ТҰЛҒАСЫ

Yıl 2018, , 423 - 427, 20.06.2018
https://doi.org/10.30563/turklad.420575

Öz

Бұл
мақалада қазақ топырағында өмір сүрген, аты аңызға айналған, оғыз мемлекетінің
көрнекті ұзаны, барша түркі дүниесіне ортақ тұлға Қорқыт Атаның қазақ жерінде
сақталып қалған аңыздарда сипатталған тұлғасы жайында болмақ.



Зерттеу барысында бірқатар ғалымдардың еңбектерін және
Қорқыт туралы аңыздарды саралай отырып, Қорқыттың тұлғасы қобызда сарын
тартатын бақсы-емше, кейде әулие болып келетіні анық көрсетіледі. Сонымен
қатар, Қорқыттың «бақсы-емші» екендігіне күмән келтірмей және ол жөнінен бір
жақты пікір қалыптастырмастан, оны өз заманының ақылшысы, батагөйі, алдағыны
болжайтын сәуегейі екендігіне басымдық беріледі.

Kaynakça

  • Әдебиеттер тізімі:
  • Аничков, И. В. (1897). О некоторых местностях Казалинского уезда, интересных в археологическом отношении. ПТКЛА, год III, Ташкент, 1897–1898. Протокол № 1 Вельяминов-3ернов, (1859). В. Памятник с арабско-татарской надписью в Башкирии. Тр. ВО РАО, т. IV, СПб. Джембысбаев, И. (1999). «Хорхут Аулиэ». Қорқыт Ата энциклопедиялық жинақ. Алматы: «Қазақ энциклопедиясы». Жирмунский, В.М. (1974). Тюркский героический эпос. Л.: 1974-558 с.Жолдасбеков, М. (1986), Асыл арналар (зерттеулер, мақалалар). Алматы: Жазуш». Спиридонов, П. С. (1909). Один из вариантов легенды о Хор-Хуте. Записано в 1899 г. со слов киргиза Тулюса Айишувакова. ПТКЛА, XIII, Ташкент.Сүлейменов, О. (2016) «Қорқыт ата туралы мақала жазудамын» <http://www.dalanews.kz/15807>Уәлиханов, Ш. (2007). Қазақтың этнографиялық мұрасы. 2-ші бас. толық .– Астана: «Алтын кітап», 2007, - (Қазақ этнографиясының кітапханасы), 1-ші том., 1835-1865 г. Ыбыраев, Ш. (2014). «Қорқыт Ата туралы деректердің тарихи шындығы». «Қорқыт Ата мұралары – Түркі халықтарының рухани қазынасы» атты халықаралық ғылыми-теориялық конференциясының материалдар жинағы. – Алматы: «Арна-В». Ыбраев, Ш. (1999). «Қорқыт және шаманизм». Қорқыт Ата энциклопедиялық жинақ. Алматы. Gökyay, O.Ş (2006). Dedem Korkudun Kitabı. Kabalcı Yayınevi, İstanbul, S. 817-830, 1107-1108. İnan, А. (1968). Dede Korkut Hakkında. Makaleler, İncelemeler. Ankara. Özdemir, H. (2003). «Dede Korkutun kişiligi ile ilgili efsaneler» /Türk Dili ve Edebiyatı Sempozyumu, Ankara, 18 Aralık. S. 23-33.
Toplam 2 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Dilbilim
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

руслан алимбеков 0000-0003-0276-3581

Yayımlanma Tarihi 20 Haziran 2018
Gönderilme Tarihi 3 Mayıs 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018

Kaynak Göster

APA алимбеков, р. (2018). ҚАЗАҚ АҢЫЗДАРЫНДАҒЫ ҚОРҚЫТТЫҢ ТҰЛҒАСЫ. Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi (TÜRKLAD), 2(1), 423-427. https://doi.org/10.30563/turklad.420575

LİSANS

TÜRKLAD'ın içeriği Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.   E-ISSN: 2587-1293

Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü – Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü, Rektörlük Yerleşkesi ELAZIĞ-TÜRKİYE / Telefon: +90 424 237 00 00 – 3525 / 3637; Belgeç: +90 424 233 00 62; elmek: uluturklad@gmail.com

13220  13225 13228 13230 13231 13234 13239 13241132411323813235132271438414444  16761