BİR GÜN TEK BAŞINA ROMANINDA HAZCI ANLAYIŞIN TEZAHÜRÜ: AÇILANI KAPATMA DÜŞKÜNLÜĞÜ

Year 2024, , 86 - 102, 29.06.2024

Oğuz Öcal

https://doi.org/10.53372/turkoloji.1224929

Abstract

Vedat Türkali’nin ilk eseri olan Bir Gün Tek Başına (1974), 27 Mayıs 1960 darbesini hazırlayan gelişmelere de değinen, ancak insan varlığını tehdit eden unsuru, içinde olunan ancak farkında olunmayan haz düşkünlüğü durumu olarak görünüşe çıkaran bir romandır. Bu çalışmada insan varlığı için bir tehdit olduğunu iddia ettiğimiz haz düşkünlüğü durumu, olumsuz olanın tekrarlanmasıyla elde edilir ve bilinen bütün eylemleri belirleyen bir husus olarak dikkati çeker. Pek çok şekilde ifadesini bulabilen bu belirleyici durum, romanda ise kendisini asıl kişi Kenan’ın şahsında ve onun seçimleriyle görünüşe çıkarır. Bir seçmen olan Kenan, Galatasaray Lisesinden mezun olmuş ve felsefe eğitimi almış birisi olmasına rağmen on beş yıl önce yaşadığı bir duruma takılıp kalmış durumdadır. Yıllar önce yaşanan bu durum, basit bir travma iken hesaplaşılıp aşılmadığı için zamanla evirilmiş ve haz alınan bir unsura dönüşmüştür. Olumsuz bir şekilde tekrarlandığı için ilk halinden farklı bir şeye dönüşen bu durum ise onun hem içinde olduğu ancak farkında olmadığı durumun ismi olur hem de yaşamın akışı içinde açılan olanakları kapatmasının, bağımlı birisi olarak kalmasının, karşısına çıkan zorluklarla mücadele etmek yerine gerileyip ölmek istemesinin ve kendisini sürekli aşağılayarak acı çektirmesinin nedeni olarak dikkati çeker.
Bu makalede Kenan’ın içinde olduğu halde farkında olmadığı haz düşkünlüğü durumunun eylemlerini nasıl belirlediği ortaya konmuştur.

Keywords

Bir Gün Tek Başına;, haz, değersizleştirme, ve kapatma düşkünlüğü.

References

• ARSEVEN, Tülin (2006). “İki Roman, İki Bakış, Bir Siyasî Olay: Bir Gün Tek Başına ve İzmir'in İçinde Adlı Romanlarda 27 Mayıs İhtilali”, Milli Eğitim, Sayı: 170, ss. 293-308. FETHİ NACİ (2009). “Bir Gün Tek Başına”, Yüzyılın Yüz Türk Romanı. Oğlak Yayınları, ss. 347-350.
• FINK, Bruce (2016). Lacancı Psikanalize Bir Giriş. Çeviren Özgür Öğütcen, Encore Yayınları.
• TÜRKALi, Vedat (2021). Bir Gün Tek Başına. Ayrıntı Yayınları.