FAZLÎ VE MANZUM KASÎDE-İ BÜRDE TERCÜMESİ

Year 2021, , 66 - 89, 12.06.2021

Yunus Kaplan

https://doi.org/10.53372/turkoloji.944393

Cited By: 3

Abstract

Çok zengin bir tercüme geleneğine sahip olan klasik Türk edebiyatında özellikle Arapça ve Farsça kaleme alınmış olan sayısız eserin yüzyıllar boyunca Türkçeye tercümesi yapılmıştır. Bu eserler içerisinde bazıları, sahip oldukları muhtevalarıyla mütercimlerin ilgisine daha fazla mazhar olmuş ve farklı mütercimler tarafından defalarca Türkçeye tercüme edilmiştir. Bunlardan biri de Mısırlı sûfî şair İmam Bûsîrî’nin on üçüncü yüzyılda Arapça tanzim ettiği ve temelini Hz. Peygamber’e duyulan derin muhabbetin teşkil ettiği Kasîde-i Bürde’dir. Edebiyatımızda Kemal Paşazade, Leâlî, Ahmed-i Rıdvan, Şemseddin Sivâsî ve Nahîfî gibi onlarca şair tarafından manzum tercümesi yapılan bu esere rağbet göstererek Türkçeye nazmen tercüme edenlerden biri de Paşa Sarayı Hocası sanıyla bilinen Fazlî’dir.
Bu çalışmada önce Kasîde-i Bürde hakkında bilgi verilmiş, ardından özellikle emsali olan tercümelere nazaran daha edebî bir hüviyete sahip oluşuyla dikkatleri çeken Fazlî’nin bu kasideye yazdığı 161 beyitten müteşekkil olan manzum tercümenin şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durulduktan sonra tespit edilen beş nüshasından hareketle çeviri yazılı metnine yer verilmiştir.

Keywords

Bûsîrî, Kasîde-i Bürde, Fazlî, manzum tercüme.

References

• AKSOYAK, İsmail Hakkı (2013). “FAZLÎ, Vardarlı Fazlî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fazli-vardarli-fazli, [Erişim Tarihi: 15.03.2021].
• ALBAYRAK SAK, Vesile (2014). “Şemseddin Sivâsî’nin Kasîde-i Bürde Tercümesi”. Turkish Studies, 9/3, 91-110.
• ALBAYRAK SAK, Vesile (2019). “Esâsî’nin Kasîde-i Bürde Tercümesi”. Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 16, 343-363.
• AYÇİÇEĞİ, Bünyamin (2015). “Bûsîrî’nin Kasîdetü’l-Bürde’sinin Diyarbakırlı Mehmed Said Paşa Tarafından Yapılan Mensur ve Manzum Tercümesi”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 15, 27-102.
• ÇELEBİOĞLU, Âmil (1988). “Türk Edebiyatında Manzum Dinî Eserler”, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, İstanbul: MEB Yayınları.
• DEMİRAYAK, Kenan (2001). “Kasîdetü’l-Bürde”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 24, 566-567.
• KAHRAMAN, Bahattin (1997). “Le‘âlî ve Abdurrahim Karahisarî’nin Manzum Kasîde-i Bürde Tercümeleri”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 4, 57-107.
• Kasîdetü’l-Bürde ve Tercümesi, Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Mil Yz FB 149.
• KAYA, Mahmut (2001). “Kasîdetü’l-Bürde”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 24, 568-569.
• KOÇ, Hamza (2018). “Ahmed-i Rıdvan’ın Manzum Kaside-i Bürde Tercümesi”. Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi, 5/12, 9-31.
• SEZER, İsmail Hakkı (1985). İmam Busîrî ve Bürde’si. Konya: Selçuk Üniversitesi, SBE Doktora Tezi.
• ŞAHİN, Ebubekir Sıddık (1997). Kaside-i Bürde’nin Türkçe Şerh ve Tercümeleri. Ankara: Gazi Üniversitesi, SBE Yüksek Lisans Tezi.
• Şerh-i Kasîdetü’l-Bürde, Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Mil Yz A 4639/1.
• Terceme-i Kasîdetü’l-Bürde, Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Mil Yz A 3963/2.
• Terceme-i Kasîdetü’l-Bürde, Süleymaniye Kütüphanesi, İbrahim Efendi 878/3.
• Terceme-i Kasîdetü’l-Bürde, Süleymaniye Kütüphanesi, Reşid Efendi 826.
• YAZAR, Sadık (2011). Anadolu Sahası Klâsik Türk Edebiyatında Tercüme ve Şerh Geleneği. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, SBE Doktora Tezi.
• YAZAR, Sadık (2018). Amasyalı Seyyid Hüseyin Efendi ve Manzum Kasîde-i Bürde Tercümesi, Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2/3, 145-187.
• YILMAZ, Ali (2012). Türk İslâm Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
• YÜCEL, Yusuf İbrahim (2016). “Kaside-i Bürde Üzerine Son Dönemde Yapılan İlmi Çalışmalar”. İslam Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1, 86-106.