NİĞDE İLİ BOR İLÇESİ SİLİSTRE MUHACİRLERİNİN KADIN DÜĞÜN GİYSİLERİ

Year 2018, Volume: 1 Issue: 13, 27 - 47, 25.06.2018

Fatma Koç Menekşe Sakarya

Abstract

Pek
çok kültürü barındıran ve iki kıtayı birleştirmede bir köprü olma özelliği
taşıyan ülkemiz coğrafi konumu itibari ile yoğun göç olaylarını sıklıkla
yaşamıştır. Milli Mücadele yıllarını takip eden
dönemde Türkiye’ye gelen göçmen
muhacirler İmar ve İskan Bakanlığı tarafından değişik bölgelere
yerleştirilmiştir. Yerleştirildikleri bölgelerde mevcut grupların, değer
yargıları, inançları, gelenekleri ve görenekleri ile birlikte zaman içerisinde
şekillenen kültürel değerleri giysilerini de etkisi altına almıştır. Göç sonrası etkileşim ile
birlikte mevcut giysileri ve kuşamlarının değişikliğe uğramasına ve farklı
biçimlerde yorumlanmasına neden olmuştur. Bu araştırmada;  Niğde ili Bor ilçesine Bulgaristan (Romanya)
Silistre’den (Karaveli- Tokmak vb köyleri) 1936-1937 tarihinde göçler ile gelip
yerleşen kadın muhacirlerin evlilik ve sünnet törenlerinde kullandıkları “Don –
Yelek ” ile  “Don – Hanteri ” adı verilen
yöresel giysilerinin tür, biçim, form, terzilik, kullanım şekli ve estetik
özelliklerinin belirlenmesi açısından kayıt altına alınarak belgelendirilmesi
amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, Niğde ili Bor ilçesi Silistre ‘den göç
eden kadınların kullandıkları yöresel giysiler ve kaynak kişilerin verdiği
bilgi ve belgeler oluşturmaktadır.
Seçilen konu Türk ve Dünya kültür tarihi
açısından ilgili literatüre katkıda bulunarak kaynak oluşturması ve bu konuda
yapılan ilk çalışma olması açısından oldukça önemlidir. 

Keywords

Muhacir, Göç, Giysi Kültürü, Don-Yelek, Don – Hanteri, Niğde, Bor

References

• Aydın, S. (2003). “Göç” Maddesi, Antropoloji Sözlüğü (Hz. Kudret Emiroğlu­ Suavi Aydın), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, s. 341­342.
• Artun, E. (2006). “Adana ve Osmaniye Halk Kültüründe Giyim- Kuşam Geleneği”, Halk Kültüründe Giyim-Kuşam ve Süslenme Uluslararası Sempozyumu, Eskişehir.
• Berk, A. (2006). “Seçilmiş Örneklerden Bulgaristan ve Türk Geleneksel Giysi Yapılarının ve Kumaşlarının Karşılaştırılması”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.
• Duman, Ö. (2009). “Atatürk Döneminde Balkan Göçmenlerinin İskân Çalışmaları (1923-1938)”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi S 43, Bahar 2009, s. 473-490.
• Fleming, E. (1974). Artifact study: A proposed model. Winterthur Portfolio, 17, s.153-173.
• Gürer, Ö., F. (2009). Niğde Kapadokya’nın Başkenti Antik Çağdan Cumhuriyet’e, Maya Basın Yayın, İstanbul.
• İSAM: İslam Ansiklopedisi (2013). cilt:37. http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=370205 (E.T. 30.01.2018).
• Koç, F., Saatçioğlu, K. (2017). “1923 Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi”nde Türkiye’den Yunanistan’a Göç Eden Ortodoks Rum Kadınlara Ait Gelenekli Giysiler”, Turkish Studies, 12 (3) 647-668. DOI :Number:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11578
• Koç, F. ve Koca, E. (2016). “Halk Giyim Kuşamının Yok Olmasına İlişkin Nedenler ve Koruma Altına Alınması Gerekliliğinin 5N1K Yöntemi ile Analizi”, Turkısh Studıes, 11 (2) 755-778. DOI Number: http://dx.doi.org/10,7827/TurkishStudies.9274
• Koca E. ve Koç F. (2015). “Türk Halk Giyiminde Kadın Entarilerinin Kapama Özellikleri”, IV. Uluslararası Türk Sanatları Tarihi ve Folkloru Kongresi/Sanat Etkinlikleri Bild. Kitabı, 14-16 Mayıs, Konya, s.377-384.
• Koca E., Baran H. (2014). “Eskişehir İli Geleneksel Kadın Şalvarları”, Arış Dergisi, (10), 26-33.
• Koç, F., Koca, E. ve Kaya Durmaz, L. (2013). “Giresun - Şebinkarahisar’ın Benzersiz Bir Halk Giysisi “Fingo”, II. Yöresel Ürünler Sempozyumu ve Uluslararası Kültür/Sanat Etkinlikleri Bildiriler Kitabı Akdeniz Üniversitesi, 14-17 Kasım, Antalya, s.47-56.
• Koç, F. ve Koca, E. (2009). “Geleneksel Giysi Tarzlarının Değişimi ve Türk Modasının Oluşumunda İstanbul”, 7. Uluslararası Türk Kültürü Kongresi Bildirileri Kitabı, İstanbul.
• Koca, E., Koç, F. ve Vural, T., (2007). “Kültürlerarası Etkileşimde Giyim Kuşam”, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 38. ICANAS, Ankara.
• Koçu, R. E. (1996). Türk Giyim Kuşam ve Süslenme Sözlüğü, Güncel Yayıncılık, İstanbul.
• Kumaş Şenol, N. (2014). Giresun İli Gelin Giysilerinin Değişim Süreci Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Metin, Ö. (2012). “Hamdullah Suphi Tanrıöver’in Romanya Türklerinin Göçüne Dair Faaliyetleri (1931-1938)”, Karadeniz Araştırmaları, Sayı 35, 125-143.
• Sepetçioglu, T. E. (2014). “İki Tarihsel “Eski” Kavram, Bir Sosyo-Kültürel “Yeni” Kimlik: Mübadele Nedir, Mübadiller Kimlerdir?”, TSA / Yıl: 18, Özel Sayı S: 3.
• Schlereth, T. (1985). Material culture: A research guide. Lawrence: University Press of Kansas.