Otizm Spektrum Bozukluğu Öncesi ve Sonrasıyla Tanı: Çocuk Gelişimci Bakış Açısıyla Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 31 - 53, 24.04.2021

Sebahat Aydos Elif Satı Çalış

https://doi.org/10.51536/tusbad.779103

Cited By: 5

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, otizm tanılı çocukların tanılama öncesi, tanılama süreci ve tanılama sonrasına ilişkin ihtiyaçlarının ve tanılanma sürecinde yaşadıkları sorunların çocuk gelişimci bakış açısı ile belirlenmesi ve önlenebilmesi için neler yapılması gerektiğine dair çözüm önerileri ortaya konulmasıdır. Yöntem: Nitel araştırma yöntemlerinden temel yorumlayıcı desen kullanılmıştır. Çalışma grubu hastanede çalışan beş çocuk gelişimciden oluşmaktadır. Veriler “Görüşme Formu” ile toplanmış ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Bulgular: Bulgular altı tema altında toplanmıştır. Bu temalar, “Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların tanılanma süreçleri: uzun ince bir yol”, “Otizm spektrum bozukluk tanısı olan çocukların çocuk gelişimcilere yönlendirildiği diğer tanı şüpheleri: yanlış hesap Bağdat’tan döner”, “Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan çocukların değerlendirilmeden önce muayene oldukları poliklinikler”, “Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan çocukların tanılama sürecinde yaşadıkları sıkıntılar”, “Otizm spektrum bozukluğunun tanılanmasında yaş kriteri”, “Erken tanıyı kolaylaştırmak için yapılması gerekenler” şeklinde oluşturulmuştur. Sonuç: Çalışma sonucunda; otizm tanısı alan çocukların tanıyı alana kadar zorlu ve uzun bir süreçten geçtikleri, bu süreci kolaylaştıran en önemli faktörün çocuğun başvurduğu hastanenin personel istihdamı olduğu, çocukların tanı almadan önce birçok farklı tanı ihtimali ile değerlendirildikleri, tanılanma öncesinde hem ailesinin hem de karşılaştığı sağlık personelinin otizm hakkındaki bilgi eksikliğinden kaynaklı tanılama yaşının uzadığı, tanının daha erken koyulabilmesi için daha düzenli değerlendirmelere ve başta aile hekimleri ve pediatristler olmak üzere sağlık personelinin otizme ilişkin bilgi ve farkındalık düzeylerinin arttırılması gerektiği sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

otizm, erken tanı, erken müdahale, çocuk gelişimi

Diagnosis Before And After Autism Spectrum Disorder: A Review Of The Child Development Specialist Overview

Öz

Aim: The aim of the study is to determine the pre-diagnosis, diagnostic process and post-diagnosis needs of children with autism and the problems experienced during the diagnosis process from a child development specialist perspective and to propose solutions for preventing them. Method: Basic interpretative pattern from quantitative research methods was used. The study group consists of five child development specialist working in the hospital. Data were collected with "Interview Form" and were subjected to content analysis. Results: Results were categorized under 6 themes. These themes are " Process of diagnosis for children with autism spectrum disorder: a long narrow road", "Other suspected diagnosis in which children diagnosed with Autism spectrum disorder referred to child development specialists: unsolved mistakes return", " Polyclinics where children with a diagnosis of autism spectrum disorder are examined before being evaluated", "The difficulties experienced by children with autism spectrum disorder during the diagnostic process", "Age criterion on determination of autism spectrum disorder", "Things to do to facilitate the early diagnosis process". Conclusion: According to the results of the study, it has been found that children who are diagnosed with autism go through a long and tough path, that the most important aspect facilitating the diagnosis process is the employees of the hospital, that children were evaluated with various possibilities before definitive diagnosis, the long duration before being diagnosed due to the lack of knowledge about autism of both the family and the healthcare professionals visited. It is necessary to have more organized evaluations and increased knowledge and awareness of healthcare professionals regarding autism, especially family physicians and pediatricians for early diagnosis.

Anahtar Kelimeler

autism, early diagnosis, early intervention, child development specialist

Kaynakça

• 1. DSM V. American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5®). American Psychiatric Pub (2013).
• 2. Goin-Kochel RP, Mackintosh, VH, Myers BJ. How many doctors does it take to make an autism spectrum diagnosis?. Autism, 2006; 10(5), 439-451.
• 3. Young R, Brewer N. Conceptual issues in the classification and assessment of autistic disorder. International review of research in mental retardation, 2002; 25, 107-134.
• 4. Moore V, Goodson S. How well does early diagnosis of autism stand the test of time? Follow-up study of children assessed for autism at age 2 and development of an early diagnostic service. Autism, 2003; 7(1), 47-63.
• 5. Özçelik AA, Soysal Ş, Arhan E, Demir E, Gücüyener,K, Serdaroğlu A. Autism spectrum disorder management practices and level of knowledge among general pediatricians. Gazi Medical Journal, 2015; 26(4).
• 6. Lord, C, Luyster R. Early diagnosis of children with autism spectrum disorders. Clinical Neuroscience Research, 2006; 6(3-4), 189-194.
• 7. Goin RP, Myers BJ. Characteristics of infantile autism: Moving toward earlier detection. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 2004; 19(1),
• 8. Merriam SB. Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. Nobel 2013.
• 9. Patton MQ. Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Pediatr Adolesc Med 2014; 2000;154(3):261-6.
• 10. Lincoln YS, Guba EG. Naturalistic inquiry 1985; (vol. 75).
• 11. Tercan H, Bıçakçı MY. Sağlık Bilimlerinde Transdisipliner Yaklaşım İçerisinde Çocuk Gelişimcinin Rolü. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2016; 157-168.
• 12. Akar Gençer A. Yüksel N. Sağlık personelinin hastanede görev yapan çocuk gelişimcilere yönelik görüşlerinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 2016; 9(43).
• 13. Berk LE. Infants, children, and adolescents. Pearson Education New Zealand 2005.
• 14. Ertem İÖ. İlk üç yaşta gelişimsel sorunları olan çocuklar: üç sorun ve üç çözüm. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2005; 6(02).
• 15. Erden G, Akçakın M, Doğan DG, Ertem İÖ. Çocuk Hekimleri ve Otizm: Tanıda Zorluklar. Turkiye Klinikleri Journal of Pediatrics, 2010; 19(1), 9-15.
• 16. American Academy of Pediatrics.. American Academy of Pediatrics: health supervision for children with Down syndrome. Pediatrics, 2001; 107(2), 442.
• 17. Filipek PA, Accardo PJ, Ashwal S, Baranek GT, Cook EH, Dawson G, Levy SE. Practice parameter: screening and diagnosis of autism: report of the Quality Standards Subcommittee of the American Academy of Neurology and the Child Neurology Society. Neurology, 2000; 55(4), 468-479.
• 18.Sices L, Feudtner C, McLaughlin J, Drotar D, Williams M. How do primary care physicians identify young children with developmental delays? A national survey. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics, 2003; 24(6), 409-417.
• 19. Ülker P, Kahraman Ö, Ceylan Ş. Sağlık Personelinin Erken Müdahale Konusunda Annelerle Yaptıkları Çalışmalara İlişkin Değerlendirmeleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2015.
• 20. Dawson G, Osterling J, Meltzoff AN, Kuhl P. Case study of the development of an infant with autism from birth to two years of age. Journal of Applied Developmental Psychology, 2000; 21(3), 299-313.
• 21. Göker H, Şahin İ, Tekedere H. Erken Çocukluk Döneminde Otizm Teşhisine Yönelik Dinamik Uzman Sistem Tasarımı. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 2015; 8(3), 167.
• 22. Bernal P, Estroff DB, Aboudarham JF, Murphy M, Keller A, Jellinek. MS.Psychosocial morbidity: the economic burden in a pediatric health maintenance organization sample. Arch Committee on Children with Disabilities. The pediatrician's role in the diagnosis and management of autistic spectrum disorder in children. Pediatrics, 2001; 107(5), 1221-1226.