Fiber Yield and Major Fiber Quality Characteristics of Genetic Stock and Some Current Cotton (Gossypium hirsutum L. ve Gossypium barbadense L.) Genotypes

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 3, 21 - 26, 12.09.2019

Fatih Kıllı , Tahsin Beycioğlu Sidar Doğan Ali Bahadır Kür

Öz

Fiber yield, fiber length, fiber fineness and fiber strength are major quality parameters in cotton. This study
was carried out to determine fiber yield, length, fineness and strength characteristics of 46 cotton genotypes,
two of which belong to barbadense and forty-four of hirsutum species, under Kahramanmaras conditions.
As a result of the study, BA-119 (1808.0 kgha-1
), ST-468 (1801.3 kgha-1
), ST-488 (1683.7 kgha-1
) and
Furkan (1679.1 kgha-1
) gave higher fiber yield per hectare than the others. Giza-45 and Baly-308 varieties
yielded fiber lengths over 30 mm, while other genotypes produced shorter fiber length values. All cotton
genotypes had coarse fibers ranging from 4.70-5.62 micronaire. Gedera-10, BA-119, Carmen, Baly-308,
İs-1 and Urania cotton cultivars were distinguished with high fiber strength values.

Anahtar Kelimeler

Cotton, fiber yield, fiber length, fiber fineness, fiber strength

Genetik Stok ve Bazı Güncel Pamuk (Gossypium hirsutum L. ve Gossypium barbadense L.) Genotiplerinin Lif Verimi ve Önemli Lif Kalite Özellikleri

Öz

Lif verimi, lif uzunluğu, lif inceliği ve lif mukavemeti pamukta öne çıkan önemli kalite parametreleridir. Bu çalışma 2’si G. barbadense, 44’ü G. hirsutum türüne ait olmak üzere toplam 46 pamuk genotipinde lif verimi, lif uzunluğu, lif inceliği ve lif mukavemeti özelliklerini belirlemek amacıyla Kahramanmaraş koşullarında yürütülmüştür. Çalışma sonucunda BA 119 (1808.0 kgha-1 ), ST-468 (1801.3 kgha-1 ), ST-488 (1683.7 kgha-1 ) ve Furkan (1679.1 kgha-1 ) çeşitlerinin yüksek lif verimi veren çeşitler olduğu saptanmıştır. Giza-45 ve Baly-308 çeşitleri 30 mm’nin üzerinde lif uzunluğu göstermiştir, diğer çeşitler ise daha kısa lif uzunluğu değerleri göstermiştir. Pamuk çeşitlerinin lif incelikleri 4.70-5.62 micronaire arasında değişmiştir. Yüksek lif mukavemet değerleri ile Gedera-10, BA-119, Carmen, Baly-308, İs-1 ve Urania çeşitleri öne çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Pamuk, lif verimi, lif uzunluğu, lif inceliği, lif mukavemeti

Kaynakça

• Alam, A.K.M.R., Roy, N.C., Islam, H., 1991. Line x tester analysis of heterosis and combining ability Inupland cotton (Gossypium hirsutum L.) In Bangladesh. Field CropsAbs. V: 4 (1-2), p.27-32.
• Anonim, 1973. Kahramanmaraş ili toprak kaynağı envanter raporu. Toprak Su Genel Müdürlüğü, Rapor Seri No: 35, Ankara.
• Anonim, 2013. KSÜ Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Laboratuvarı analiz sonuçları, Kahramanmaraş.
• Anonim, 2019. Bitkisel üretim istatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) Verileri. www.tuik.gov.tr.
• Başal, H., Turgut, İ., 2003. Heterosis and Combining Ability for Yield Components and Fiber Quality Parameters in a Half Diallel Cotton (G. hirsutum L.) Population. Türk J. Agric For 27:207-212.
• Karademir, E., 2005. Çok yönlü dayanıklılık ıslahı ile geliştirilen pamuk çeşitleri (G.hirsutum L.) ile bölge standart pamuk çeşitlerinin (G.hirsutum L.) melezlenmesi ile oluşturulan F1 döl kuşaklarında verim, erkencilik ve lif kalite özellikleri yönünden genetik yapının irdelenmesi. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü (Doktora Tezi), 125 sayfa.
• Karademir, E., Gençer, O., Karademir, Ç., 2009. Pamukta (Gossypium hirsutum L.) çok yönlü dayanıklılık ıslahında heterotik etkilerin saptanması. Tarım Bilimleri Dergisi, 15 (3): 209-216.
• Karademir, E.,Karademir, Ç., Ekinci, R., Sevilmiş, U., 2015. İleri generasyondaki pamuk (Gossypium hirsutum L.) hatlarında verim ve lif kalite özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 2: 100-107.
• Kıllı, F., Gençer, O., 1999. 2000' li yıllara Türkiye pamuk tüketim projeksiyonu ve üretim hedefi. Türk Dünyasında Pamuk Tarımı Lif Teknolojisi ve Tekstil 1. Sempozyumu, 28 Eylül-1 Ekim, Kahramanmaraş.
• Kıllı, F., Aloglu, K.S., 2000. Determination of yield, yield component sanf technological properties of some cotton genotypes in Kahramanmaras conditions. FAO, The Inter-Regional Cooperative Research Network on Cotton. A Joint Workshop and Meeting of All Working Groups, Adana-Turkey, proceeding 88-90.
• Mert, M., Gençer, O., Akışcan, Y., Boyacı, K., 2003. Determination of superior parent sand hybrid combinations in respect to lind yield and yield components in cotton (Gossypium hirsutum L.). Türk. J.Agric For. 27 337- 343
• Sivaslıoğlu, A., Görmüş, Ö., 2001. Çukurova bölgesi koşullarında değişik pamuk çeşitlerinin (Gossypium hirsutum L.) önemli tarımsal ve teknolojik özelliklerinin değerlendirilmesi. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 16 (1): 27-34.
• Ünay, A., Kaynak, M., Başal, H., Özkan, İ., 2001. Pamukta (Gossypium hirsutum L.) çoklu koşullara dayanıklı F4 ve F5 melez populasyonlarında önemli tarımsal ve lif özelliklerinin saptanması. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 17-21 Eylül, 169-173, Tekirdağ.