Bir Marka Sembolü Olarak Olimpiyat Halkaları ve Hatırlanabilirlik

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 3, 71 - 84, 31.12.2022

Tuğçe Örsoğlu

Öz

Dünyanın en çok bilinen sembollerinden biri olan olimpiyat halkaları, aynı zamanda olimpik markanın kimliğini de yansıtmaktadır. Beş kıtanın beraberliğini vurgulayan halkaların mesajı ve olimpizm felsefesinin değerlerinden yararlanmak isteyen şirketler, olimpiyatlar için sıkı bir sponsorluk yarışına girmektedirler. Bu çalışmada, marka sembolü olarak olimpiyat halkalarının bireyler tarafından ne düzeyde hatırlanabilir olduğu incelenmiştir. Çalışma grubunu 109 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilerin bir kısmı veri toplama öncesi „Olimpiyat Oyunları ve Felsefesi‟ konulu bir eğitim programına dahil olmuştur. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çizimler ve açık uçlu sorular yoluyla toplanan veriler, betimsel analiz ve tematik analiz yöntemleri kullanılarak işlenmiştir. Beş alt kategoride incelenen çizimler sonucu, toplam puanlara göre halkaların hatırlanabilirlik düzeyinin yüksek olduğu ve eğitim alma durumuna göre gruplar arası anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır [t(107)=5.977, p<.01]. Sonuç olarak, olimpik halkaların verdiği birliktelik mesajının bireylere yansıdığı ve maruz kalmanın sembollerde hatırlanabilirliği artırdığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Olimpiyat Halkaları, Hatırlanabilirlik, Marka, Olimpizm

Kaynakça

• American Marketing Association (2007). Definition of brand. Retrieved from:https://www.ama.org/the-definition-of-marketing-what-is-marketing/
• Aydınol, P. (2010). Marka konumlandırmada tüketici algılama haritaları: Bir uygulama. (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Boyatzis, R. (1998). Transforming qualitative information: thematic analysis and code development. Thousand Oaks, California: Sage.
• Braun, V., ve Clarke, V. (2019). Psikolojide tematik analizin kullanımı. S. N. Şad, N. Özer ve A. Atli (Çev). Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(2), 873-898. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.7c.2s.17m
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri, beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal.
• Coubertin, P. (1935). The Philosophic Foundation of Modern Olympism. In N. Müller (Ed.), Pierre de Coubertin 1863-1937 - Olympism: Selected writings (pp. 580-583). Lausanne: International Olympic Committee.
• Çoknaz D., Atalay Noordegraaf M., Güler L., ve Yoruç Çotuk M. (2010). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin olimpik konulara yönelik farkındalıkları ve olimpik kavramlara ilişkin değerlendirmeleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1264-1289. https://www.jhumansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/1178/550 sayfasından erişilmiştir.
• Ekmekçi, F. Ö. (1991). Sözel bellek ve hatırlama. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 2, 50-58. http://dad.boun.edu.tr/en/download/article-file/303051 sayfasından erişilmiştir. IOC (2006). 2006 marketing fact file. Lausanne: IOC. Retrieved from: https://library.olympics.com/Default/doc/SYRACUSE/355184/olympic-marketing fact-file-2006-international-olympic-committee-marketing-department?_lg=fr-FR
• IOC (2010). Shaping the future. IOC Interim Report 2009–2010. Retrieved from www.olympic.org/Documents/Reports/EN/IOC-Interim-Report-2009-2010.pdf
• IOC (2021). Olympic charter. Laussanne: IOC. Retrieved from: https://olympics.com/ioc/ olympic-charter
• IOC (2022a). The olympic rings. Retrieved from: https://olympics.com/ioc/olympic-rings
• IOC (2022b). What is the meaning of the olympic rings? Retrieved from: https://olympics.com/ioc/faq/olympic-symbol-and-identity/what-is-the-meaning-ofthe-olympic-rings
• Judge, L., ve Petersen, J. (2011). An international perspective on awareness and consumption of the youth olympic games. Paper prresented at the 2011 North American Society for Sport Management Conference (NASSM 2011), London. Retrieved from: http://www.nassm.com/files/conf_abstracts/2011-170.pdf
• Judge, L., Lee, D., Petersen, J., Bellar, D., Surber, K., ve Krill, C. (2014). The impact of social media on the awareness of the Olympic movement. The Sport Journal, 17. Retrieved from: http://thesportjournal.org/article/the-impact-of-social-media-onthe-awareness of-the-olympicmovement/
• Karaşahinoğlu, T. (2017). “Olympics is a heart that keeps the world in shape”: Determination of perceptions of olympics of children attending olympic education presentations by drawings. In K. Georgiadis (Ed.), Olympic Studies- 23rd International Seminar On Olympic Studies For Postgraduate Students (pp. 111-122). Athens: International Olympic Academy.
• Keller, K. L., ve Swaminathan, V. (2019). Strategic brand management: Building, measuring, and managing brand equity. London: Pearson.
• Longman, J. (1995). Olympics: NBC‟s triple play bolsters the I.O.C. and its chief. The New York Times, p. B17. https://www.nytimes.com/1995/12/13/sports/olympics-nbc-striple-play-bolsters-the-ioc-and-its-chief.html
• O‟Reilly, N., ve Séguin, B. (2008). Sport marketing: A Canadian perspective. Toronto: Nelson.
• Petersen, J. C., Judge, L. W., ve Petersen, J. C. (2016). An international analysis of youth olympic games awareness and consumption intention. Paper presented at the Sport Marketing Association Conference (SMA XIV). Indianapolis. Retrieved from: https://static1.squarespace.com/static/54358491e4b0e09faedc4a1b/t/57f1b9c246c3c4d 115c7e6/1475459522580/PETERSEN_JEFREY_FORMATTED.pdf
• Pons, F., ve Richelieu, A. (2006). Toronto maple leafs vs. football club Barcelona: How two legendary sports teams build their brand equity. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship, 7(3), 231-251. Retrieved from: https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/IJSMS-07-03-2006-B009/full/p df
• Séguin, B. (2011). Olympic Rings as a Brand and Symbol for Internationalism - A North American Perspective. In: Preuss, H., Liese, K. (eds) Internationalism in the Olympic Movement. VS Verlag für Sozialwissenschaften. https://doi.org/10.1007/978-3- 5319289 1-3_6
• Subaşı, M., ve Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426. https://dergipark.org. tr/en/download/article-file/474049 sayfasından erişilmiştir.
• Şenduran, F., ve Donuk, B. (2009). Beden eğitimi öğretmenleri ve akademisyenlerin olimpiyat oyunları hakkındaki görüşleri. Spor Bilimleri Dergisi, 20(2), 40–50. https://dergipark.org.tr/en/pub/sbd/issue/16389/171405 sayfasından erişilmiştir.
• Şenduran, F., Şahin, S., Bastık, C., ve Gümüşdağ, H. (2012). Toplumdaki bireylerin olimpiyat oyunları hakkında yaklaşımları. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 105-117. http://acikerisim.btu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12885/1465 sayfasından erişilmiştir.
• Teker, U. (2002). Grafik tasarım ve reklam. İzmir: Dokuz Eylül. Tjandra, N. C., Rihova, I., Snell, S., Den Hertog, C. S., ve Theodoraki, E. (2020). Mega events brand meaning co-creation: The olympic case. Journal of Product & Brand Management, 30(1), 58–73. https://doi.org/10.1108/JPBM-08-2019-2539
• Tripodi, J. A., ve Hirons, M. (2009). Sponsorship leveraging case studies–Sydney 2000 olympic games. Journal of Promotion Management, 5(1-2), 118-136. https://doi.org/10.1080/10496490902907966
• Walliser, B. (2003), An international rewiev of sponsorhip research: extention and update. International Journal of Advertising, 22(1), 5-40. https://doi.org/10.1080/02650487.2003.11072838
• Wheeler, A. (2013). Designing Brand Identity / an essential guide for for the whole branding team. Canada: John Wiley & Sons.
• Yin, R. (1984). Case study research: Design and methods (3. Edition). California: Sage Publications.