Ortaokul Öğrencilerinin Dijital Oyun Bağımlılığı ve Akademik Erteleme Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 3, 24 - 43, 31.12.2023

Eralp Bayramoğlu Pınar Güzel Gürbüz

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaokul grubundaki öğrencilerin dijital oyun bağımlılığı ve akademik erteleme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu, İzmir ili Kemalpaşa ilçesindeki devlet ve özel okullarda öğrenim gören 471 öğrenci oluşturmuştur. Demografik özellikler hakkında bilgi toplamak amacıyla Demografik Bilgi Formu kullanıldı. Dijital oyun bağımlılığı düzeyini belirlemek için ise Ayhan ve Köseliören (2019) tarafından geliştirilen ve güvenirlik ve geçerlik çalışmaları yapılan Online Oyun Bağımlılığı Ölçeği kullanılmıştır. Akademik erteleme düzeyini belirlemek için ise 2003 yılında Çakıcı tarafından geliştirilen akademik erteleme ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veri setindeki dağılımın normalliği için Kolmogorov-Smirnov ve Shapiro-Wilk testleri gerçekleştirilmiş, basıklık ve çarpıklık katsayıları incelenerek histogram üzerinde değerlendirilmiştir. Verilerin parametrik test varsayımlarını yerine getirmesi doğrultusunda özelliklerine göre betimleyici istatistik, değişkenler arası ilişkiler, korelasyon ve regresyon analizleri, farklılıkların tespit edilmesinde ise ikili gruplar için t-testi, ikiden fazla gruplar için ANOVA farklılıkların hangi gruplar arasında olduğunun tespit edilmesi için Post-Hoc analizleri yapılmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemiyle ortaokul öğrencileri katılımcılarından toplanmış veri setinin normallik, basıklık ve çarpıklık analizi sonrası hipotez testleriyle alt problemlere cevap aranmıştır. Elde edilecek bulgular literatür eşliğinde tartışılarak yorumlanmıştır. Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı özel ve resmi ortaokullarda gerçekleştirilen bu çalışmada dijital oyun bağımlılığının akademik ertelemeye etkisi olduğu ortaya çıkarılmıştır. Dijital oyunlar çoğunlukla gençler arasında yaygın bir eğlenme aracı olarak kullanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dijital Oyun, Bağımlılık, Akademik Erteleme

Kaynakça

• Akdemir, N. T. (2013). İlköğretim öğrencilerinin sosyal medya tutumları ile akademik erteleme davranışları ve akademik başarıları arasındaki ilişki, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ayhan, B., & Köseliören, M. (2019). İnternet, online oyun ve bağımlılık. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 6(1), 1-30.
• Balkis, M. & Erdinç D. (2007). "Ertelemenin temel özellikleri ve boyutlarının psikolojik danışma ve rehberlik çerçevesinde değerlendirilmesi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(1),376.
• Çakıcı, D. Ç. (2003). Lise ve üniversite öğrencilerinde genel erteleme ve akademik erteleme davranışının incelenmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Choi C., Hums M. & Bum C. H. (2018). Impact of the family environment on juvenile mental health: E-Sports online game addiction and delinquency. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(12), 2850. doi: 10.3390/ijerph15122850
• Feng Y, Yan X, Guo X & ark. (2003) Behavior problem and family environmentof children with video game dependence. Chinese Mental Health Journal, 17, 367-368.
• Griffiths, M. D. (2010). Gambling addiction on the Internet. Internet addiction: A handbook and guide to evaluation and treatment, 113-133.
• Horzum, M. B. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(159).
• Horzum, M. B., Ayas, T., & Çakır, Ö. B. (2008). Çocuklar için bilgisayar oyun bağımlılığı ölçeği.
• Jeong EJ, Kim DH. (2011) Social activities, self-efficacy, game attitudes, and game addiction. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14, 213–221.
• Karabulut, M., Esentaş, M., Işıkgöz, M. E. & Güzel Gürbüz, P. (2021). Sosyal İzolasyon Sürecinde Bireylerin Kişilik Özellikleri İle Bilgisayar Oyunlari Motivasyonlari Arasindaki İlişkinin İncelenmesi. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(2), 351- 362 . doi: 10.30692/sisad.868794
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Nobel Yayınları
• Kaytanlı, U. (2011). Bilgisayar oyunları ile çocuk ve ergenlerdeki psikopatoloji arasındaki ilişkinin araştırılmas. İstanbul Üniversitesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İstanbul.
• Lemmens, J. S., Valkenburg, P. M., & Peter, J. (2009). Development and validation of a game addiction scale for adolescents. Media Psychology, 12(1), 77-95.
• McInroy, L. B., & Mishna, F. (2017). Cyberbullying on online gaming platforms for children and youth. Child and Adolescent Social Work Journal, 34(6), 597-607.
• Odabaşıoğlu, G., Öztürk, Ö., Genç, Y., & Pektaş, Ö. (2007). On olguluk bir seri ile internet bağımlılığı klinik görünümleri. Bağımlılık Dergisi, 8(1), 46-51.
• Ögel, K. (2014). Bağımlı Aileleri İçin Rehber Kitap. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Orhan, F., & Akkoyunlu, B. (2004). İlköğretim öğrencilerinin internet kullanımları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(26).
• Paul, J. A., Baker, H. M., & Cochran, J. D. (2012). Effect of online social networking on student academic performance. Computers in Human Behavior, 28(6), 2117-2127.
• Rothblum, E. D. ve Solomon, L. J. (1984). Academic procrastination: Frequency and cognitive-behavioral correlates. Journal of Counseling Psychology, 31(4), 503-509.
• Schouwenburg, H. C., ve Lay, C. H. (1995). Trait procrastination and the big-five factors of personality. Personality And Individual Differences, 18(4), 481- 490.
• Schubert Walker, L. J., ve Stewart, D. W. (2000). Overcoming the powerlessness of procrastination. Guidance ve Counseling, 16(1), 39.
• Seferoğlu, S.S. & Yıldız, H. (2013). Dijital çağın çocukları: ilköğretim öğrencilerinin facebook kullanımları ve internet bağımlılıkları üzerine bir araştırma. İletişim ve Diplomasi, 2, 31-48.
• Senecal, C.; Julien, E. & Guay, F. (2003). Role conflict and academic procrastination: A selfdetermination perspective. Europen Journal Of Social Psychology, 33(1), 135-145.
• Senecal, C.; Koestner, R. & Vallerand, R. J. (1995). Self-regulation and academic procrastination. Journal Of Social Psychology, 135(5), 607-619.
• Skowronski, Mark, & Agata Mirowska. "A manager's guide to workplace procrastination." (2013). SAM Advanced Management Journal, 78(3).
• Turgut, Y. E., & Aslan, A. (2016). Çocukların Karşılaştıkları İnternet Riskleri ve Ebeveyn Arabuluculuğu. In 4th International Instructional Technologies Teacher Education Symposium, Elazığ, Turkey (pp. 337-344).
• Yurdakoş, K., & Biçer, E. B. (2019). İnternet bağımlılık düzeyinin akademik ertelemeye etkisi: Sağlık yönetimi öğrencileri üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 243-278.
• Zamkı, M. N. (2022). Üniversite öğrencilerinde çevrimiçi oyun bağımlılığı ve akademik erteleme davranışı arasındaki ilişki. İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.