KATILIM BANKALARININ FİNANSAL PERFORMANSLARININ SECA MODELİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 177 - 199, 30.06.2025

Mustafa Yurttadur , Nevzat Çalış , Yunus Teran

https://doi.org/10.57085/ufebud.1675890

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye’de faaliyet gösteren katılım bankalarının 2020–2023 yılları arasındaki finansal performansları, çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan SECA (Simple Additive Weighting Combined Evaluation Approach) yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Analiz kapsamında yedi temel kriter belirlenmiş; Toplam Kar/Zarar, Toplam Krediler, Toplam Varlıklar, Toplam Mevduat, Toplam Sermaye, ATM Sayısı ve Şube Sayısı gibi performans göstergeleri üzerinden bankalar karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, Kuveyt Türk en yüksek performans skoruna ulaşarak ilk sırada yer almış, onu sırasıyla Emlak Katılım ve Türkiye Finans izlemiştir. Vakıf Katılım ve Ziraat Katılım ise performans sıralamasında son sıralarda yer almıştır. Çalışma sonucunda, katılım bankalarının finansal performanslarının değerlendirilmesinde çok boyutlu ölçütlerin dikkate alınmasının karar vericiler için daha kapsamlı ve nesnel bir bakış açısı sunduğu görülmüştür. Ayrıca, analiz sonuçları bankaların güçlü ve zayıf yönlerinin belirlenmesinde önemli bir rehber niteliği taşımaktadır.

Keywords

Katılım Bankacılığı , Finansal Performans , SECA , Çok Kriterli Karar Verme

EVALUATION OF FINANCIAL PERFORMANCE OF PARTICIPATION BANKS WITH SECA MODEL

Abstract

In this study, the financial performance of participation banks operating in Türkiye between 2020 and 2023 was evaluated using the SECA (Simple Additive Weighting Combined Evaluation Approach), a multi-criteria decision-making method. Seven key indicators were used in the analysis: Net Profit/Loss, Total Loans, Total Assets, Total Deposits, Total Equity, Number of ATMs, and Number of Branches. Based on the calculated performance scores, Kuveyt Türk ranked first, followed by Emlak Katılım and Türkiye Finans. Vakıf Katılım and Ziraat Katılım were found to have relatively lower performance scores. The findings highlight the importance of adopting a multidimensional approach in assessing the financial performance of participation banks, as it allows for a more comprehensive and objective evaluation. Moreover, the SECA results serve as a strategic guide for identifying the strengths and areas of improvement for each bank, thus contributing to more effective decision-making processes in the sector.

Keywords

Participation Banking , Financial Performance , SECA , Multi-Criteria Decision Making

References

• Altıntaş, F.F. (2024). G7 Grubu Ülkelerinin Cinsiyet Eşitliği Performanslarının Analizi: SECA Yöntemi ile Bir Uygulama”, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (2), 722-742. DOI: 10.17336/igusbd.1291466
• Armağan, İ. Ü., Özdağoğlu, A., ve Keleş, M. K. (2021). COVID-19 Salgınının Banka Performanslarına Etkisinin SECA Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 114-124.
• Assadi, M. R., Ataebi, M., Sadat Ataebi, E., ve Hasani, A. (2022). Prioritization of renewable energy resources based on sustainable management approach using simultaneous evaluation of criteria and alternatives: A case study on Iran's electricity industry. Renewable Energy, 181, 820-832.
• Azbari, K. E., Ashofteh, P. S., Golfam, P., ve Singh, V. P. (2021). Optimal wastewater allocation with the development of an SECA multi-criteria decision-making method. Journal of Cleaner Production,129041. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2021.129041
• Bahrami, S., ve Rastegar, M. (2022). Security-based critical power distribution feeder identification: Application of fuzzy BWM-VIKOR and SECA. International Journal of Electrical Power & Energy Systems, 134, 1-8.
• Ceyhan, İ. F., & Demirci, F. (2017). MULTIMOORA yöntemiyle finansal performans ölçümü: Leasing şirketlerinde bir uygulama. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 277-296.
• Çizakça, M. (2011). Islamic capitalism and finance: Origins, evolution and the future. Cheltenham: Edward Elgar.
• Çizakça, M. (2014). İslâm’da finans ve kalkınma: Tarihsel bir bakış açısı ve kısa bir ileri bakış. İçinde Z. Iqbal, A.
• Mirakhor (ed.), Ekonomik Gelişim ve İslâmi Finans (ss. 143-161). İstanbul: Borsa İstanbul.
• Das, P. P., ve Chakraborty, S. (2022). Application of simultaneous evaluation of criteria and alternatives (SECA) method for parametric optimization of hybridmachining processes. International Journal of Interactive Design and Manufacturing, (2022) 16. 1497-1509. DOI: 10.1007/S112008-022-00842-z.
• Ecer, F. (2021). A consolidated MCDM framework for performance assessment of battery electric vehicles based on ranking strategies. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 143, 1-19.
• Eghbali-Zarch, M., Zabihi, S. Z, ve Masoud, S. (2023). A novel fuzzy SECA model based on fuzzy standard deviation and correlation coefficients for resilient-sustainable supplier selection. Expert Systems With Applications 231 (2023) 120653. DOI: 10.1016/j.eswa.2023.120653
• Ersoy, N. (2022). Türk inşaat firmalarının finansal performansının SECA yöntemi ile değerlendirilmesi. İzmir İktisat Dergisi, 37(4), 1003-1021.
• Ersoy, N. (2023). BİST Kimya, Petrol Kauçuk ve Plastik Mamulleri Sektöründe SECA Yöntemi ile Finansal Performans Ölçümü” ODÜSOBİAD 13 (2), 1975-1998, DOI:10.48146/odusobiad.1164930
• Göksu, S., Şen, M. A., ve Gücek, S. (2019). İnşaat Sektörü, Faiz Oranı ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Analizi: Türkiye Örneği (2002-2019). Ekev Akademi Dergisi, (80), 465-482.
• Iqbal, Z. & Mirakhor, A. (2011). An Introduction to Islamic Finance: Theory and Practice. Singapore: Wiley.
• Kaplanoğlu, E. (2018). ARAS ve COPRAS Yöntemleriyle Nakit Akışına Dayalı Performans Ölçümü: BİST Kimya, Petrol, Kauçuk ve Plastik Ürünler Sektöründe Bir Uygulama. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11(2), 153-184. DOI: 10.29067/muvu.340614
• Karaoğlan, S., ve Şahin, S. (2018). BİST XKMYA işletmelerinin finansal performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile ölçümü ve yöntemlerin karşılaştırılması. Ege Akademik Bakış Dergisi, 18(1): 63-80. DOI: 10.21121/eab.2018135912
• Kaya, V., Yalçınkaya, Ö., ve Hüseyni, İ. (2013). Ekonomik Büyümede İnşaat Sektörünün Rolü: Türkiye Örneği (1987-2010). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(4), 148-167.
• Keshavarz-Ghorabaee, M., Amiri, M., Zavadskas, E. K., Turskis, Z., ve Antucheviciene, J. (2018). Simultaneous evaluation of criteria and alternatives (SECA) for multi-criteria decisionmaking. Informatica, 29(2), 265-280.
• Keshavarz-Ghorabaee, M., Govindan, K., Amiri, M., Zavadskas, E. K., ve Antuchevičienė, J. (2019). An integrated type-2 fuzzy decision model based on WASPAS and SECA for evaluation of sustainable manufacturing strategies. Journal of Environmental Engineering and Landscape Management, 27(4), 187-200. DOI: https://doi.org/10.3846/jeelm.2019.11367
• Kettell, B. (2010). Frequently asked questions in islamic finance. West Sussex: Wiley.
• Mishra, S., Sahoo, M. N., Bakshi, S., ve Rodrigues, J. J. (2020). Dynamic resource allocation in fog-cloud hybrid systems using multicriteria AHP techniques. IEEE Internet of Things Journal, 7(9), 8993-9000. DOI: 10.1109/JIOT.2020.3001603
• Noyan, E. (2023). Konaklama İşletmelerinin Finansal Performanslarının SECA Yöntemi ile Değerlendirilmesi, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (3), 774-782. DOI: 10.29106/fesa.1323561
• Orhan, Z. H. (2023). Türkiye’de Katılım Bankacılığının Temel Problemleri ve Bunlara Yönelik Çözüm Önerileri: Bir Literatür Taraması ve Mülakat Çalışması. Tevilat, 4(1), 125-148. DOI: 10.53352/tevilat.1294445
• Pala, O. (2021). BIST İnşaat Endeksinde Bütünleşik CCSD-COCOSO Tabanlı Finansal Performans Analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(4), 1500-1513. DOI: 10.32709/akusosbil.912504
• Rasmussen, A., Sabic, H., Saha, S., & Nielsen, I. E. (2023). Supplier Selection for aerospace & defense ındustry through MCDM methods. Cleaner Engineering and Technology, 12, 1-13.
• Tabakoğlu, A. (2010). Bir İlim Olarak İslâm İktisadı. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 16, 11-34.
• Uludağ, A. S., & Doğan, H. (2016). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Karşılaştırılmasına Odaklı Bir Hizmet Kalitesi Uygulaması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 17-48.
• Yılmaz, N. (2023). “Financial Performance Analysis of Greek Banks: The SECA Method”, Pioneer and Contemporary Studies in Social, Human and Administrative Sciences, Duvar Yayınları, ISBN:978-625-6945-81-4, 267-288.