Abstract
Joe Orton’un 1967 tarihli What the Butler Saw başlıklı oyunu, kendilerini eser boyunca beklenilmeyen durumlarda bulan orta sınıftan gelen bir grup karakteri tasvir etmektedir. Böylesi beklenmedik durumlar, eserde kendilerine yer bulan karakterlerin, yani Dr. Prentice, Mrs. Prentice, Geraldine ve Nicholas’ın, sınıflarına geleneksel anlamda uygun olarak kabul edilen toplumsal rollerinin önceden belirlenmiş sınırlarının ötesine geçmelerine neden olmaktadır. Dolayısıyla bu ihlal, birçok tuhaf durumu da beraberinde getirmektedir. Bu durumun sonrasında ise, tasvir edilen ailenin aşamalı olarak parçalanışı okuyuculara ve izleyicilere çeşitli yollarla aktarılmaktadır çünkü bu karakterler, kendi hayatlarında bulamadıkları duygusal bağı başka karakterlerle olan ilişkileri üzerinden dışarıda aramaktadırlar. Bu anlamda, ailenin tasviri, ensest ilişkiler, bilimsel bilginin kullanılması ve sömürülmesi, psikiyatri ve delilik arasındaki bağlantı, toplumsal cinsiyetin sorunlu tasviri ve orta sınıfa ait tutumların eleştirisi gibi çeşitli konular ve temalar, Orton’un metninde oldukça önemli bir rol oynamaktadır çünkü bu hususlar, tasvir edilen aile üyeleri arasındaki sorunlu ilişkiyi de ortaya çıkarmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmada, oyun yazarı Joe Orton hakkında öncelikle kısa biyografik bilgi verilecek ve sonrasında ise Orton’un kendine özgü dramatik stili kısaca açıklanacaktır. Sonuç olarak, oyunda ortaya konulan ailenin parçalanışı, Orton’un bu çalışma kapsamında seçilmiş What the Butler Saw başlıklı metninden ve konu ile ilgili ikincil kaynaklara göndermeler üzerinden tartışılacaktır.