Research Article
BibTex RIS Cite

TÜRKİYE EKONOMİSİNDE AR-GE YATIRIMLARININ BÜYÜME SÜRECİ ÜZERİNDE ETKİSİ

Year 2021, Volume: 4 Issue: 1, 34 - 43, 19.06.2021

Ayse Karabıyık

Abstract

Günümüz ekonomileri yoğun bir rekabet ile karşı karşıyadırlar. Bu durum sadece küreselleşmenin getirdiği rekabet değil aynı zamanda bilgi ve teknolojik alandaki gelişimin bir sonucudur.1980’li yıllardan itibaren popüler hale gelen içsel büyüme teorileri Ar-Ge’nin ekonomik büyümedeki rolünü gözler önüne sermiştir. Bu nedenle Ar-Ge’ye ayrılan paylar ve yapılan harcamalar büyümenin gerçekleşmesinde ve hızlanmasında önemli bir etken olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada 1995-2019 yılları verileri kullanılarak Ar-Ge yatırımları patent ve yüksek teknoloji ihracatı gibi değişkenlerin zaman serileri analizleri kullanılarak ekonomik büyüme üzerindeki etkileri incelenmiştir. Yapılan Johansen Eşbütünleşme analizi ile değişkenler arası eşbütünleşme görülmüş ve uzun dönemde değişkenlerin birlikte hareket ettiği görülmüştür. Granger Nedensellik testi ile de değişkenler arası nedensellik ilişkisine bakılmış yüksek teknoloji ihracatının gayrisafi yurt içi hasılaya oranından patent başvuru sayısına tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiş diğer değişkenler arasında ise nedensellik ilişkisi bulunamamıştır. Son olarak toplu ve tek tek değişkenler arası En Küçük Kareler yöntemi regresyon analizi yapılmış toplu olarak açıklayıcılık düzeyi %25 iken model anlamsız buluşmuştur. Tekli analizde Ar-Ge yatırımları %23 açıklayıcılık düzeyinde ve %5 önem seviyesinde anlamlı bulunmuş ve diğer değişkenler ise açıklayıcılığı düşük ve anlamsız bulunmuştur.

Keywords

Ar-Ge yatırımları Ar-Ge göstergeleri Ekonomik Büyüme Zaman Serisi Analizleri

References

  • AGHION, P., & HOWITT, P. (1992). A Model of Growth Through Creative Destruction. Econometrica, 323-351.
  • AKINCI, M., & SEVİNÇ, H. (2013). Ar&Ge Harcamaları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: 1990 – 2011 Türkiye Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research, 7-17.
  • ALTINTAŞ, H., & MERCAN, M. (2015). Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Panel Eşbütünleşme Analizi*. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 345 - 376.
  • BLANCO, L., PRIEGER, J., & GU, J. (2013). The Impact of Research and Development on Economic Growth and Productivity in the US States. Pepperdine University School of Public Policy Working Papers.
  • ÇAPİK , E., & KAYGISIZ , A. D. (2018). Ar-Ge Harcamaları ve Yüksek Teknolojili Ürün İhracatının Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi / Journal of Management and Economics Research, 301-314.
  • DERELİ, D. D., & SALĞAR , U. (2019). Ar-Ge Harcamaları ile Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Life Economics, 345-360.
  • DUMAN, K., & AYDIN, K. (2018). Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ile Gsyih İlişkisi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 49-66.
  • GENÇ, M. C., & TANDOĞAN, D. (2020). Türkiye’de Ar-Ge’nin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Fourier Yaklaşımla Kalıntı Temelli Eşbütünleşme Testi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 339-348.
  • GÜLMEZ, A., & AKPOLAT, A. G. (2014). Ar-Ge & İnovasyon ve Ekonomik Büyüme: Türkiye ve AB Örneği İçin Dinamik Panel Veri Analizi. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1-17.
  • GÜLMEZ, A., & YARDIMCIOĞLU, F. (2012). OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi (1990-2010). Maliye Dergisi, 335-353.
  • GROSSMAN, G. M., & HELPMAN, E. (1991). Trade, knowledge spillovers, and growth*. European Economic Review , 517-526.
  • GROSSMAN, G. M., & HELPMAN, E. (1994). Endogenous Innovation in the Theory of Growth. Journal of Economic Perspectiv, 23-44.
  • İĞDELİ, A. (2019). Ar-Ge ve Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2517-2538.
  • KÖSE, Z., & GÜLTEKİN, H. (2020). Ar-Ge Yatırımları, Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Bir İnceleme: Seçilmiş OECD Ülkeleri. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 93-115.
  • KORKMAZ, S. (2010). Türkiye’de Ar‐Ge Yatırımları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin VAR Modeli ile Analizi. Journal of Yasar University, 3320‐3330.
  • LICHTENBERG, F. R. (1992). R&D Investment and International Productivity Differences. NBER Working Paper Series, 1-37.
  • LUCAS, R. E. (1988). On The Mechanics of Economic Development. Journal of Monetary Economics, 3-42.
  • M.SOLOW, R. (1956). A Contribution to the Theory of Economic Growth. The Quarterly Journal of Economics, 65-94.
  • OECD. (2021, Nisan 28). Organisation for Economic Co-operation and Development: https://data.oecd.org/rd/gross-domestic-spending-on-r-d.htm adresinden alındı
  • ÖZCAN, B., & ARI, A. (2014). Araştırma-Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. Maliye Dergisi, 39-55.
  • ROMER, P. M. (1986). Increasing Returns and Long-Run Growth. The Journal of Political Economy, 1002-1037.
  • ROMER, P. M. (1989). Endogenous Technological Change. NBER Working Paper Series.
  • SAMIMI, A. J., & ALERASOUL, S. M. (2009). R&D and Economic Growth: New Evidence from Some Developing Countries. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3464-3469.
  • SÖKMEN, F. Ş., & AÇCI, Y. (2017). BRICS-T Ülkelerinde Ar-Ge Harcamalarının Ekonomik Büyümeye Etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 83-100.
  • SCHUMPETER, J. A. (1942). Capitalizm, Socializm and Democracy. London and New York: Routledge.
  • TÜRK PATENT. (2021, Haziran 3). Türk Patent ve Marka Kurumu: https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/statistics/ adresinden alındı
  • WORLD BANK. (2021, Haziran 6). WORLD BANK DATA: https://data.worldbank.org adresinden alındı
  • WORLD BANK. (2021, HAZİRAN 8). WORLD BANK:https://tcdata360.worldbank.org/indicators/mnfc.TX.VAL.TECH.MF.ZS? country=BRA&indicator=2010&viz=line_chart&years=1988,2019 adresinden alındı
  • Yanrui, W. (2010). Innovation and Economic Growth in China. The University of Western Australia.
  • YUMING, W., LI, Z., & JX, L. (2007). Cointegration and causality between R&D expenditure and economic growth in China: 1953-2004. International Conference on Public Administration.

Year 2021, Volume: 4 Issue: 1, 34 - 43, 19.06.2021

Ayse Karabıyık

Abstract

References

  • AGHION, P., & HOWITT, P. (1992). A Model of Growth Through Creative Destruction. Econometrica, 323-351.
  • AKINCI, M., & SEVİNÇ, H. (2013). Ar&Ge Harcamaları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: 1990 – 2011 Türkiye Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research, 7-17.
  • ALTINTAŞ, H., & MERCAN, M. (2015). Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Panel Eşbütünleşme Analizi*. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 345 - 376.
  • BLANCO, L., PRIEGER, J., & GU, J. (2013). The Impact of Research and Development on Economic Growth and Productivity in the US States. Pepperdine University School of Public Policy Working Papers.
  • ÇAPİK , E., & KAYGISIZ , A. D. (2018). Ar-Ge Harcamaları ve Yüksek Teknolojili Ürün İhracatının Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi / Journal of Management and Economics Research, 301-314.
  • DERELİ, D. D., & SALĞAR , U. (2019). Ar-Ge Harcamaları ile Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Life Economics, 345-360.
  • DUMAN, K., & AYDIN, K. (2018). Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ile Gsyih İlişkisi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 49-66.
  • GENÇ, M. C., & TANDOĞAN, D. (2020). Türkiye’de Ar-Ge’nin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Fourier Yaklaşımla Kalıntı Temelli Eşbütünleşme Testi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 339-348.
  • GÜLMEZ, A., & AKPOLAT, A. G. (2014). Ar-Ge & İnovasyon ve Ekonomik Büyüme: Türkiye ve AB Örneği İçin Dinamik Panel Veri Analizi. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1-17.
  • GÜLMEZ, A., & YARDIMCIOĞLU, F. (2012). OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi (1990-2010). Maliye Dergisi, 335-353.
  • GROSSMAN, G. M., & HELPMAN, E. (1991). Trade, knowledge spillovers, and growth*. European Economic Review , 517-526.
  • GROSSMAN, G. M., & HELPMAN, E. (1994). Endogenous Innovation in the Theory of Growth. Journal of Economic Perspectiv, 23-44.
  • İĞDELİ, A. (2019). Ar-Ge ve Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2517-2538.
  • KÖSE, Z., & GÜLTEKİN, H. (2020). Ar-Ge Yatırımları, Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Bir İnceleme: Seçilmiş OECD Ülkeleri. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 93-115.
  • KORKMAZ, S. (2010). Türkiye’de Ar‐Ge Yatırımları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin VAR Modeli ile Analizi. Journal of Yasar University, 3320‐3330.
  • LICHTENBERG, F. R. (1992). R&D Investment and International Productivity Differences. NBER Working Paper Series, 1-37.
  • LUCAS, R. E. (1988). On The Mechanics of Economic Development. Journal of Monetary Economics, 3-42.
  • M.SOLOW, R. (1956). A Contribution to the Theory of Economic Growth. The Quarterly Journal of Economics, 65-94.
  • OECD. (2021, Nisan 28). Organisation for Economic Co-operation and Development: https://data.oecd.org/rd/gross-domestic-spending-on-r-d.htm adresinden alındı
  • ÖZCAN, B., & ARI, A. (2014). Araştırma-Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. Maliye Dergisi, 39-55.
  • ROMER, P. M. (1986). Increasing Returns and Long-Run Growth. The Journal of Political Economy, 1002-1037.
  • ROMER, P. M. (1989). Endogenous Technological Change. NBER Working Paper Series.
  • SAMIMI, A. J., & ALERASOUL, S. M. (2009). R&D and Economic Growth: New Evidence from Some Developing Countries. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3464-3469.
  • SÖKMEN, F. Ş., & AÇCI, Y. (2017). BRICS-T Ülkelerinde Ar-Ge Harcamalarının Ekonomik Büyümeye Etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 83-100.
  • SCHUMPETER, J. A. (1942). Capitalizm, Socializm and Democracy. London and New York: Routledge.
  • TÜRK PATENT. (2021, Haziran 3). Türk Patent ve Marka Kurumu: https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/statistics/ adresinden alındı
  • WORLD BANK. (2021, Haziran 6). WORLD BANK DATA: https://data.worldbank.org adresinden alındı
  • WORLD BANK. (2021, HAZİRAN 8). WORLD BANK:https://tcdata360.worldbank.org/indicators/mnfc.TX.VAL.TECH.MF.ZS? country=BRA&indicator=2010&viz=line_chart&years=1988,2019 adresinden alındı
  • Yanrui, W. (2010). Innovation and Economic Growth in China. The University of Western Australia.
  • YUMING, W., LI, Z., & JX, L. (2007). Cointegration and causality between R&D expenditure and economic growth in China: 1953-2004. International Conference on Public Administration.
There are 30 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Economics
Journal Section Cilt: 4 Sayı:1
Authors

Ayse Karabıyık 0000-0001-7491-5498

Publication Date June 19, 2021
Submission Date June 14, 2021
Published in Issue Year 2021 Volume: 4 Issue: 1

Cite

APA Karabıyık, A. (2021). TÜRKİYE EKONOMİSİNDE AR-GE YATIRIMLARININ BÜYÜME SÜRECİ ÜZERİNDE ETKİSİ. Ünye İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 34-43.

Publication Principles
1. Manuscripts submitted to The Journal of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences must not have been published anywhere before and should not have been submitted for publication.
2. Articles written in either Turkish or English languages are published in the journal. The scientific and linguistic responsibility of the studies published in the journal belongs to the author(s).
3. In our journal, not only studies coming from academicians but also studies coming from researchers will be evaluated.
4. Studies that had been presented at conferences before and have not been published in full text, only had been published abstracts, can be accepted into the publication evaluation process provided that it is stated in the study.
5. Articles should be submitted to our journal electronically. To submissions of articles online through the website and follow the stage of the article in the referee evaluation process, it is necessary to be a member and log in to the Journal. The personal information entered on the journal's website will only be used for the stated purposes of the journal and will not be accessible for any other purpose or to any party.
6. The authors are informed about the refereeing process of the articles submitted to The Journal of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences through the system and the evaluation reports can be easily followed by them via the system.
7. When applying, an article file without author information will be uploaded to the system.
8. The journal is based on the blind peer-review process. In the articles to be sent to the referee, the confidentiality of the information regarding the author's identity is ensured.
9. The articles submitted to the journal are sent to at least two referees after the preliminary examination in terms of form and content. Manuscripts that receive positive feedback from the referees are included in the publication process. If one positive and one negative report is received from the referees, the study is sent to a third referee by the Journal Editor.
10. It is aimed that the articles submitted to the journal will complete the referee process within two months. However, the authors of the articles for which corrections are requested must make the relevant corrections within one month and send them to the editorial board.
11. In line with the reports from the referees, it is decided to publish the article, to request revisions, additional information and abbreviations from the authors within the framework of the report, or not to publish it, and this decision is announced to the authors through the system. The authors are answerable for making all changes requested by the referees. Studies will not be published without constructing the desired changes.
12. The articles whose evaluation process is completed are queued by the journal editorial office and published in the relevant issue of the journal.
13. Manuscripts that do not comply with the journal's subject, spelling or grammar rules are returned to the authors after the preliminary review without being sent to the referees. All kinds of changes in form and content may be requested from the authors of the manuscripts received for preliminary evaluation.
14. All publication rights of the articles accepted and published in the journal in written and electronic media belong to The Journal of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences.
15. No royalties are paid to the authors for the works published in the journal and the author does not have any claim rights.
16. The opinions in the articles published in the journal are subject to the responsibility of the corresponding authors.
17. In line with the reports received from the referees, it is decided to publish the article, to request corrections, additional information and abbreviations from the authors within the framework of the report, or not to publish the article, and this decision is notified to the authors via the system. Authors are obliged to make all changes requested by the referees. The manuscripts are not published until the requested changes are made.
18. All publication rights of the articles accepted and published in the journal in written and electronic media belong to The Journal of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences.
19. No royalties are paid to the authors for the works published in the journal and the author does not have any claim rights.
20. The opinions in the articles published in the journal are subject to the responsibility of the relevant authors.
21. Articles accepted for publication cannot be reproduced and published in any way without the written permission of The Journal of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences. However, it can be quoted provided that the source is cited.
22. If a research study has been supported by any institution or produced from the thesis, this should be indicated as a footnote on the same page by placing (*) on the last word of the title of the work.