Airport Crisis Management: A Multiple Case Analysis in the Context of Earthquakes in Turkey (Van, Elazığ, Kahramanmaraş, and Hatay)

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 175 - 202, 31.05.2025

Fikret Bayat

Abstract

This study analyzes the critical importance and comprehensive scope of airport crisis management through the examples of the Van, Elazığ, and 6th of February, Kahramanmaraş-centered earthquakes and the case of Hatay Airport. Evaluating airports' rapid and effective response capabilities in the face of devastating natural disasters such as earthquakes reveals the vital role of the cornerstones of crisis management: strategic planning, comprehensive preparedness, inter-institutional coordination, and effective communication processes. In particular, the crisis management approaches implemented at Hatay Airport during the earthquakes of the 6th of February, offer valuable insights for future preparedness and response mechanisms for similar large-scale crises. This study emphasizes the necessity of constructing airports with earthquake-resistant infrastructure, regularly updating emergency plans with a dynamic approach, equipping personnel with continuous and qualified training, and maximizing the utilization of existing technological resources. Furthermore, it highlights the strategic importance of international cooperation and information sharing in the effectiveness of airport crisis management processes. In conclusion, this research underscores the imperative of continuous scientific research and development activities to enhance the structural and operational resilience of airports against crises and to minimize the potential negative impacts of possible crises.

Keywords

Disaster , Crisis Management , Airport , AFAD.

Havalimanlarında Kriz Yönetimi: Türkiye Depremleri Bağlamında Çoklu Vaka Analizi (Van, Elazığ, Kahramanmaraş ve Hatay)

Abstract

Bu çalışma, Van, Elazığ ve 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler ile Hatay Havalimanı örneği üzerinden havalimanı kriz yönetiminin kritik önemi ve kapsamlı yapısını analiz etmektedir. Deprem gibi yıkıcı doğal afetler karşısında havalimanlarının sergilemesi gereken hızlı ve etkin müdahale yeteneklerinin değerlendirilmesi, kriz yönetiminin temel taşları olan stratejik planlama, kapsamlı hazırlık, kurumlar arası koordinasyon ve etkili iletişim süreçlerinin hayati rolünü ortaya koymaktadır. Özellikle Hatay Havalimanı'nda 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler esnasında uygulanan kriz yönetimi yaklaşımları, gelecekteki benzer ölçekli krizlere yönelik hazırlık ve müdahale mekanizmaları için değerli çıkarımlar sunmaktadır. Bu çalışma, havalimanlarının depreme dayanıklı altyapılarla inşa edilmesinin, acil durum planlarının dinamik bir yaklaşımla düzenli olarak güncellenmesinin, personelin sürekli ve nitelikli eğitimlerle donatılmasının ve mevcut teknolojik olanaklardan en üst düzeyde faydalanılmasının gerekliliğini vurgulamaktadır. Ayrıca, uluslararası düzeyde iş birliği ve bilgi paylaşımının, havalimanı kriz yönetimi süreçlerinin etkinliğindeki stratejik önemine dikkat çekilmektedir. Sonuç olarak bu araştırma, havalimanlarının krizlere karşı yapısal ve operasyonel dirençliliğini artırmak ve olası krizlerin yaratabileceği olumsuz etkileri en aza indirgemek amacıyla sürekli bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin sürdürülmesinin zorunluluğunu ortaya koymaktadır.

Keywords

Afet , Kriz Yönetimi , Havalimanı , AFAD.

References

• AFAD. (2023). Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP). Erişim Tarihi 11.02.2025, https://www.afad.gov.tr/
• AFAD. (2023). Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) (Resmî Gazete No: 28871, Tarih: 03.01.2014).
• AFAD. (2024). Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Raporu. Erişim Tarihi 03.20.2023. (Rapor)
• AFAD. (2025). Van Depremi - Giriş. Erişim Tarihi 13.02.2025, https://www.afad.gov.tr/van-depremi---giris
• AFAD. (2025). Van İl Afet Risk Azaltma Planı (IRAP). Erişim Tarihi 11.02.2025, https://van.afad.gov.tr/kurumlar/van.afad/KUTUPHANE/IL-PLANLARI/VAN-IRAP.pdf (Rapor)
• AFAD Türkiye Deprem Tehlike Haritası (2025). Erişim Tarihi 11.05.2025, https://tdth.afad.gov.tr/TDTH/main.xhtml
• Akdağ, M., & Arklan, Ü. (2013). Kamu Yönetiminde Kriz Yönetimi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(4), 33-55.
• Akdur, R. (2000). Afetler ve Afetlerde Sağlık Hizmetleri. Türkiye Sorunlarına Çözüm Konferansı-3, 21. Yüzyılda Türkiye (s. 25-27). Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Akyel, R. (2005). Türkiye Kamu Yönetiminde Afet Yönetimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 15-29.
• Alexander, D. (2002). Principles Of Emergency Planning And Management (Vol. 2). Oxford University Press.
• Anadolu Ajansı. (2023). Hatay Havalimanı Deprem Hasar. Erişim Tarihi 22.01.2024, https://www.aa.com.tr/
• Anadolu Ajansı. (2025). Asrın Felaketi. Erişim Tarihi 23.04.2025, https://www.aa.com.tr/tr/asrin-felaketi
• Aykaç, B. (2001). Kamu Yönetiminde Kriz ve Kriz Yönetimi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 123-132.
• Comfort, L. K., & Kapucu, N. (2006). Inter-Organizational Coordination In Extreme Events: The World Trade Center Attacks. Natural Hazards, 39(2), 309-327.
• Coombs, W. T. (2007). Ongoing Crisis Communication: Planning, Managing, And Responding. Sage Publications.
• Darıcan, M. F. (2013). Ekonomik Krizler ve Türkiye. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 5(17), 39-46.
• DHMİ. (2023). ARFF Memuru. Erişim Tarihi [Belirtilmemiş, Lütfen Ekleyin], https://www.dhmi.gov.tr/Sayfalar/ARFF.aspx
• DHMİ. (2024). Faaliyet Raporları. Erişim Tarihi 23.01.2025, https://www.dhmi.gov.tr/Sayfalar/FaaliyetRaporlari Emrealp, S., Holloway, J. A. McK., Mater, B., & Öneş, E. R. (1993). Belediyelerde Kriz Yönetimi (Yerel Yönetimlerin Geliştirilmesi Programı El Kitapları Dizisi). Iula-Emme Yayın Bildirimleri, Uluslararası Yerel Yönetimler Birliği.
• Erkan, B. B., Karanci, A. N., Kalaycıoğlu, S., Özden, A. T., Çalışkan, I., & Özakşehir, G. (2015). From Emergency Response To Recovery: Multiple Impacts And Lessons Learned From The 2011 Van Earthquakes. Earthquake Spectra, 31(1), 527-540.
• Gökçekuş, H., Barlas, C., Almuhisen, M., & Eyni, N. (2018). Doğal ve İnsan Kaynaklı Afetler, Sonuçları ve Afet Yönetimi. Erişim Tarihi 08.04.2025, http://www.iusarc.org/wpcontent/uploads/2020/11/Dogal-ve-Insan-Kaynakli-Felaketler-Sonuclari-ve-Afet-Yonetimi.pdf
• Göver, İ. H. (2023). Türkiye ve Japonya’nın Deprem Gerçekliği: Karşılaştırmalı Bir Analiz. Mevzu–Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 279-323.
• Güler, H. H. (2008). Zarar Azaltmanın Temel İlkeleri. Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri (s. 35-50).
• Haberair. (2020). DHMİ Elazığ Havalimanını Seferber Etti. Erişim Tarihi 27.04.2025, https://www.haberair.com/haber/DHMI-ELAZIG-HAVALIMANINI-SEFERBER-ETTI/57377
• ICAO. (2025). Rescue And Fire Fighting. Erişim Tarihi 23.04.2025, https://www.icao.int/safety/pages/rescue-fire-fighting.aspx
• IFRC Ve UNDP. (2015). The Handbook On Law And Disaster Risk Reduction. IFRC Publisher. Erişim Tarihi 03.02.2020, https://www.google.com/search?q=https://www.ifrc.org/Global/Photos/Secretariat/201511/Handbook%2520on%2520law%2520and%2520DRR%2520LR.pdf
• Inter-American Development Bank. (2010). Indicators Of Disaster Risk And Risk Management: Program For Latin America And The Caribbean: Summary Report. IADB Publisher. Erişim Tarihi 12.11.2019, https://publications.iadb.org/en/publication/11611/indicators-disaster-risk-and-riskmanagement-program-latin-america-and-caribbean
• Işık, Ö., Aydınoğlu, H. M., Koç, S., Gündoğdu, O., Korkmaz, G., & Ay, A. (2012). Afet Yönetimi ve Afet Odaklı Sağlık Hizmetleri. Okmeydanı Tıp Dergisi, 28(2), 82-123.
• Kadıbeşegil, S. (2002). Kriz Geliyorum Der. Mediacat Yayınları.
• Kadıoğlu, M. (2008). Modern Bütünleşik Afet Yönetimin Temel İlkeleri. Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri, 1.
• Karaman, Z. T. (2017). Afet Yönetimine Giriş ve Türkiye’de Örgütlenme. İçinde Z. T. Karaman & A. Altay (Eds.), Bütünleşik Afet Yönetimi (s. 1-39). Birleşik Matbaacılık.
• Karaköse, T. (2007). Örgütler ve Kriz Yönetimi. Akademik Bakış, 13(2), 1-15.
• Keçici, M. (1994). Doğal Afetlerde Bulaşıcı Hastalıklar ve Çevre. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile Belediyeler Dergisi, 8, 24-47.
• Kundak, S., & Kadıoğlu, M. (2011). İlk 72 Saat. AFAD Yayınları. (Kitapçık)
• Lagadec, P. (1993). Preventing Chaos In A Crisis: Strategies For Prevention, Control And Damage Limitation. McGraw-Hill.
• Özdikmen, T. (2015). Afet ve Acil Durum Yönetimi. Seçkin Yayıncılık.
• Özey, R. (2006). Afetler Coğrafyası. Aktif Yayınevi.
• Özkılıç, E. N. (2020). İstanbul'da Deprem Sonrası Toplanma Alanlarının Kapasitelerinin ve Erişilebilirliklerinin CBS Yardımıyla Analizi ve Değerlendirilmesi (Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Perry, R. W., & Lindell, M. K. (2003). Preparedness For Emergency Response: Guidelines For The Emergency Planning Process. Disaster Prevention And Management: An International Journal, 12(4), 336-344.
• Quarantelli, E. L. (1997). Problematical Aspects Of The Information/Communication Revolution For Disaster Planning And Research: Ten Non-Technical Issues And Questions. Disaster Prevention And Management: An International Journal, 6(2), 94-106.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2023). Erişim Tarihi 26.01.2024, www.sbb.gov.tr
• Şahan, C., & Kaya, İ. (2021). Türkiye Afet Bilgi Bankası (TABB) ile EM-DAT Veri Tabanlarının Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 4(3), 679-695.
• Türkiye Diri Fay Haritası (Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO), (1998). Erişim Tarihi 11.05.2025, https://www.jmo.org.tr/genel/bizden_detay.php
• UNISDR. (2019). Global Assessment Report On Disaster Risk Reduction. Unisdr Publisher. Erişim Tarihi 25.08.2019, https://www.unisdr.org/we/inform/terminology
• Valackiene, A. (2011). Theoretical Substation Of The Model For Crisis Management In Organization. Inzinerine Ekonomika Engineering Economics, 22(1), 78-90.
• Waugh, W. L., & Streib, G. (2006). Collaboration And Leadership For Effective Emergency Management. Public Administration Review, 66(1), 131-140