İran’ın Kuzeybatısındaki Balarısı Kolonilerinde Bazı Ekonomik Arı Hastalıkları (Varroosis, Nosemosis ve Amerikan Yavru Çürüklüğü)’nın Mevsimlere Göre Enfeksiyon Oranları

Year 2011, Volume: 11 Issue: 1, 25 - 31, 28.02.2011

Alireza Lotfı Habib Aghdam Shahryar

Abstract

Amaç: Bu derlemenin amacı İran’ın
kuzeybatısında (önemli arıcılık bölgesi) üç ekonomik arı hastalığının mevsimlere
göre incelenmesidir. Bu yönde, Varroosis, Nosemosis ve Amerikan Yavru çürüklüğü
hastalıkları ile ilgili bölge daha önce sunulmus raporlara bakarak bölge
kovanlarındaki önemli hastalıklar gözden geçirilerek irdelenmistir.

 

Giris: İran,
dünyanın ilk on arı üretici ülkelerinden birisidir. Buna rağmen arıcılık arastırmaları
bu üretim kapasitesini karsılamamaktadır. Bölgede arı hastalıkları ile ilgili
hazırlanmıs raporlarda kısıtlı bilgiler bulunmaktadır. Bu derlemede doğu
Azerbaycan ilinde (İranın kuzeybatısı ve ülkenin ikinci bal üreten ili) üç arı
hastalığı ile ilgili yapılmıs olan arastırmalar özetlenmistir. Varroosis:
İran Veteriner Birliği Varroosis hastalığını arı ve koloni hasarlarının ana
nedeni olarak vurgulamıstır. Bölgede yapılan arastırmaya göre (900’ün üzerinde
koloni), Mart ayında kolonilerin yüzde 44’ünde varroosis hastalığı tespit
edilmistir ve Haziran ayında ise %7.72 ile en düsük orana sahiptir. Çizelgeye
bakıldığında bölge kolonilerinin yılın tüm aylarında Varroa ile enfekte olduğu
anlasılmaktadır. Temmuz, Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında kolonilerde varroosis
oranı sırası ile %9.76, %26.82, %32.92 ve %40 bulunmustur. Böylelikle bölge
kolonileri kısın varroosis bakımından en yüksek düzeydedir. Nosemosis:
bu hastalıkla ilgili bölgede iki farklı deneme yapılmıstır. Bizim yapmıs olduğumuz
çalısmada en yüksek enfeksiyon oranı %59 ile bahar sezonunda, Mayıs ayındadır.
Buna karsı sonbahar aylarında hiç bir kovanda nosemosis bulunmamıstır. Bölgede
yapılan diğer çalısmalarda da bahar sezonunda en yüksek nosemosis oranı tespit
edilmistir kolonilerin %46 sında). Amerikan Yavru çürüklüğü (AYÇ):
İki sene süren çalısma sonucunda, bölge kovanlarının %5.8’inde hastalık sporu
bulunmustur. Mayıs ve Haziran aylarında sıra ile %17.3 ve %11 AYÇ kovan ve bal
örneklerinde tespit edilmistir. Nisan, Ağustos ve Eylül’de hiç bir AYÇ sporu
ile enfekte örneğe rastlanmamıstır.

 

Sonuç: Bu üç önemli hastalığın
bölgede yayılısına bakarak, Varroosisin Ocak, Subat ve Martta, Nosemosisin bahar
aylarında ve Amerikan Yavru Çürüklüğünü hastalığının Mayıs ve Haziran aylarında
Doğu Azerbaycan ilindeki arı kolonilerini önemli derecede enfekte ettiği
söylenebilir. Bulgular Varroosisi bölge arı kolonilerinde en önemli ve temel hastalık
olarak göstermektedir. Buna karsı Amerikan Yavru Çürüklüğü (Mayıs hariç) düsük seviyededir.
Sonuç olarak Varroosisin balarısı kolonilerini kıs döneminde zayıflatarak, bu
kolonileri gelecek bahar döneminde nosemosise karsı hassas duruma getirdiği
anlasılmaktadır. 

Keywords

Arı hastalığı, Varroa, Nosema, Amerikan Yavru çürüklüğü, Iran

Seasonal Incidence of Some Economic Bee Diseases (Varroois, Nosemosis And American Foulbrood) In Honey Bee Colonies Of Northwestern Iran

Abstract

The aim of this
review is to inform about the status of three economic bee diseases (Varroosis,
Nosemosis and American foulbrood) in an important honey producing region,
eastern Azerbaijan province (Northwestern Iran). These reports are based on
colonies analysed for possible occurrence of these diseases. The major bee
disease in the region is varroosis. Lowest rate of varroosis spread was in
spring (7.72%) and it increases in the following seasons respectively and the
highest rate was occurred in March (44%). Because of cold and semi-arid climate
in northwestern Iran (such as eastern Azerbaijan province), Nosema apis has
lower prevalence, but it can be hazardous at spring with about 59% incidence
rate. About American foulbrood (AFB) 5.8% total infection rate was observed,
AFB infection was started in May with highest incidence rate (17.3% of
apiaries) and finished in July with 1%. With attention to these findings and
reports of local veterinary organization, varroosis as the major bee
disease in this region via impairing of bee population and stability in the colony,
make susceptible conditions for secondary infection with Nosema apis at
next spring.

Keywords

Bee disease, Varroa, Nosema, American foulbrood, Iran