Qirāʾāt Studies in Turkey (2020–2025): A Systematic Review

Year 2025, Volume: 8 Issue: 1, 71 - 115, 31.07.2025

Hasan Kardaş , Nazife Vildan Güloğlu

https://doi.org/10.54659/ulum.1715188

Abstract

The science of Qirāʾāt holds a critical place in the accurate recitation and comprehension of the Qurʾānic text. This study systematically evaluates and meticulously classifies scholarly articles on Qirāʾāt published in Turkey over the past five years within the DergiPark academic database. The analysis identified a total of 342 articles. These articles have been grouped under the following categories: in-depth examinations of the views of Qirāʾāt scholars; detailed presentations of key figures and classical works in Qirāʾāt literature; studies focusing on the foundational concepts and methodologies of the discipline; significant research on the structure of the Qurʾānic text and Rasm al-Muṣḥaf; historical and developmental analyses of the science of Qirāʾāt; investigations into its interconnections with other Islamic sciences; comparative studies of classical and contemporary works; and other original contributions to the field. This classification seeks to illuminate the scope and diversity of academic work in the field of Qirāʾāt, offering a valuable reference for current and future researchers engaged in this area of Islamic studies.

Keywords

Qirāʾāt, Qurʾān, Article Classification, DergiPark, Turkey.

Türkiye’de Kıraat Araştırmaları (2020–2025): Sistematik Bir İnceleme

Abstract

Kıraat ilmi, Kur’an lafızlarının doğru okunması ve anlaşılmasında kritik bir yere sahiptir. Bu çalışmada, Türkiye’de son beş yıl içinde Dergipark veri tabanında yayımlanmış kıraat alanındaki bilimsel makaleler sistematik bir şekilde değerlendirilmiş ve içeriklerine göre titizlikle sınıflandırılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda toplam 342 makalenin yayımlandığı tespit edilmiştir. Bu makaleler, kıraat âlimlerinin görüşlerinin derinlemesine incelenmesi, kıraat literatüründeki şahıslar ve eserlerin ayrıntılı tanıtılması, kıraat ilminin temel kavram ve usulü üzerine yapılan araştırmalar, Kur’an metninin yapısı ve Resmü’l-Mushaf ile ilgili önemli çalışmalar, kıraat tarihi ve gelişimi üzerine odaklanan incelemeler, kıraat ilminin diğer ilimlerle bağlantısını ele alan analizler, eser karşılaştırmaları ve alanla ilgili diğer özgün araştırmalar olmak üzere başlıklar altında gruplanmıştır. Bu sınıflandırma, kıraat alanındaki akademik faaliyetlerin kapsamını ve çeşitliliğini gözler önüne sererek alanda çalışan araştırmacılar için faydalı bir rehber olmayı hedeflemektedir.

Keywords

Kıraat, Kur’an, Makale Sınıflandırması, Dergipark, Türkiye.

Ethical Statement

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.

Thanks

Katkısı geçecek tüm hocalarımıza çok teşekkür ederiz.

References

• Abay, Muhammed-Murat Sülün, “Kıraat Bibliyografyası”, Kur’an ve Tefsir Araştırmaları: Kıraat İlmi ve Problemleri-IV [İlmi toplantı, İstanbul, 2001]. 4/477-540. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2002.
• Atik, Mehmet Kemâl. “Tefsir ve Kırâat İlmine Dair Yazma Eserler Bibliyografyası”, Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (1983), 313-350.
• Begavî, Ferrâ. Meʿâlimü’t-tenzîl. thk. M. Abdullah en-Nemr vd. 8 Cilt. Riyad: Dâru Tayyibe, 1409/1988.
• Birışık, Abdulhamit. “Kıraat” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 8 Şubat 2025. https://islamansiklopedisi.org.tr/kiraat--ilim
• Boynukalın, Mehmet. “Tebliğ”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 5 Şubat 2025. https://islamansiklopedisi.org.tr/teblig
• Cankurt, Fatih. “Kırâat İlminin Türkiye’deki Seyri (Kırâat Bibliyografyası)”. Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4/1 (Mayıs 2018), 55-118.
• Çetin, Abdurrahman. “Kıraat ve Tecvid İlimleri Bibliyografyası”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2/2 (1987), 309-318.
• Çetin, Abdurrahman. “Kur’an Kıraatlarına Yönelik Oryantalist Yaklaşımlar”. Marife 2/3 (Aralık 2002), 65-106.
• Gökdemir, Ahmet. Türkiye’de Kırâat İlmine Dair Yapılan Akademik Çalışmalar. Ankara: İlahiyat Yayınları, 2024.
• Halîl b. Ahmed, Ebû Abdirrahmân el-Ferâhîdî. Kitâbu’l-‘Ayn müratteben alâ hurûfi’l-mu‘cem. thk. Abdulhamîd
• Hendâvî, 4 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1422/2002.
• İbnü’l-Cezerî. Müncidü’l-mukriʾîn ve mürşidü’t-tâlibîn. nşr. Ali b. Muhammed el-Imrân. b.y.: y.y., ts.
• İsfahânî, Râgıb. Mukaddimetü Câmiʿi’t-tefâsîr maʿa tefsîri’l-Fâtiha ve metâliʿi’l-Bakara. thk. Ahmed Hasan Ferhât. Küveyt: Dârü’d-Da‘ve, 1405/1984.
• Koyuncu Recep - İdris Yiğit. “Oryantalist Bakış Açısına Göre Kıraatler: Otto Pretzl, Arthur Jeffery, Nöldeke ve Goldziher Örneği”. Marife 22/2 (Aralık 2022), 559-584.
• Kur’ân Yolu. Erişim 24 Aralık 2024. https://kuran.diyanet.gov.tr
• TDK, Türk Dil Kurumu. “Kısaltmalar Dizini”. Erişim 15 Aralık 2024. http://www.tdk.gov.tr/images/Kısaltmalar%20Dizini.pdf
• TDK, Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe Sözlük. Erişim 8 Aralık 2024. http://sozluk.gov.tr