TEKKELİ FADİME ANA’DAN DERLENEN İKİ DEYİŞİN MÜZİKAL ANALİZİ

Year 2019, Issue: 3, 1 - 16, 30.12.2019

Dilan Akıncı , Onur Gügercinoğlu

Abstract

Afyon’un Şuhut ilçesine bağlı Tekke
köyünde yaşayan Fadime Ana’nın hem kadın kaynak kişi hem de zengin bir müzikal
ifade ile seslendirici özelliğine sahip olması üzerinden yola çıkarak bu
çalışma yapılmıştır. Yapılan çalışmada; Tekkeli Fadime Ana’dan derlenen ezgiler
gözlem ve görüşme tekniği kullanılarak (Özdemir, 2016) kayıt altına
alınmıştır. Anadolu’da yaşayan kaynak kişilerin geçmiş ve günümüz arasındaki
bağın hangi süreçlerden süzülüp geldiği Fadime Ana üzerinden anlatılmıştır.

               Deyişler; Alevi-Bektaşi
inancında yol, erkan, ibadet, tarihsel süreçte yaşanmış önemli olayların
anlatılmasında ve inancın geleceğe taşınmasında önemli bir yere sahiptir. Cem
ibadetlerinde kadın zakirlerin sayısı çok azdır bu sebeple Fadime Ana’nın
cemlerde zakirlik yapması ve kadın kaynak kişi olarak deyişleri günümüze
aktarması sosyokültürel açıdan önemli bir durumdur. Fadime Ana’nın
seslendirdiği deyişler; müzikal yapı ve üslup olarak özgün olması bakımından
önemlidir. Meşk geleneği ile günümüze kadar gelen ezgilerin; sosyal yaşamın,
ibadet ve inancın kaynak kişi üzerindeki etkisi, geleneğin aktarılmasında
kaynak kişinin yeri, çevresel faktörlerden etkileşim görüşme ve gözlemleme
tekniği ile anlatılmıştır. 

Keywords

Deyiş, Derleme, Kaynak Kişi

References

• https://bonetasniye.tr. (2007, 06 28). https://bonetasniye.tr.gg/sah-hatay-deyisleri.htm adresinden alındıÖzbek, M. (2009). Türkülerin Dili. Ötüken Yayınları.Özdemir, U. (2016). Kimlik, Rütüel ve Müzik. İstanbul: Kolektif Yayın.Özer, Y. (2002). Müzik Etnografisi Alan Araştırmasında Yöntem ve Teknik. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.Şenel, S. (1997-1998). Türk Halk Müziği Bilgileri Ders Notları.