Okul öncesi eğitimde çocuklar için felsefe (P4C): Toplumsal cinsiyet eşitliği için uyaran örnekleri

Year 2025, Volume: 7 Issue: 12, 101 - 140

Nebile Eroğul , Çiğdem Civelek

Abstract

Okul öncesi dönemde çocuklar, cinsel kimlik gelişimine paralel olarak toplumsal cinsiyet rollerini ve kalıp yargılarını öğrenmektedir. Bu öğrenme sürecine çocukların; oyunları, oyuncakları, kıyafetleri ve renk seçimleri eşlik etmektedir. Çocuklar oyuncakları ve oyunlar ile giydikleri kıyafetler ve kıyafetlerin renkleri yoluyla cinsel kimliklerine uygun olan cinsiyet rol ve modellerini deneyimlemektedir. Çocukların küçük yaşlardan itibaren öğrendikleri toplumsal cinsiyet kalıp yargıları, rol ve modelleri yetişkinlik dönemlerinde eşitsiz toplumsal cinsiyet ilişkilerini fark etmemelerine neden olabilmektedir. Okul öncesi dönemde çocuklar için felsefe (P4C) eleştirel, yaratıcı, iş birliğine dayalı ve özenli düşünebilme ile çocukların toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı olmalarını; cinsiyet rol ve modellerinin zaman ve mekâna göre değişebileceğini, bu rollerin mutlak olmadığını ve akışkan olduğunu öğrenmelerine imkân tanımaktadır. Uyaranları eğitim sürecine dâhil ederek, okul öncesi dönem çocuklarının toplumsal cinsiyet kalıp yargılarını, rol ve modellerini yeniden düşünmeleri sağlanabilir. Bu çalışmada okul öncesi döneme uygun, toplumsal cinsiyete duyarlı 10 uyaran yer almaktadır. Bu uyaranların, okul öncesi dönem çocuklar için felsefe (P4C) eğitiminde kullanımı öngörülmektedir. Çalışmadaki uyaranlar, toplumsal cinsiyet eşitliğinin küçük yaşlardan itibaren çocuklara öğretilmesi amacına hizmet etmektedir.

Keywords

Çocuklar için felsefe (P4C), okul öncesi eğitim, toplumsal cinsiyet, toplumsal cinsiyet kalıp yargıları, toplumsal cinsiyet rolleri

Ethical Statement

Araştırma etik kurul olayı gerektirmemektedir.

Supporting Institution

Destekleyen bir kurum bulunmamaktadır.

Thanks

-

Philosophy for children in preschool education (P4C): Examples of stimuli for gender equality

Abstract

In the preschool period, children learn gender roles and stereotypes in parallel with the development of sexual identity. This learning process is accompanied by children's games, toys, clothes, and color choices. Children experience gender roles and models appropriate to their sexual identities through their toys and games and the clothes they wear and the colors of their clothes. The gender stereotypes, roles, and models that children learn from an early age may cause them not to recognize unequal gender relations in adulthood. Philosophy for preschool children (P4C) enables children to be sensitive to gender equality through critical, creative, collaborative, and attentive thinking; to learn that gender roles and models can change over time and space, that these roles are not absolute, and that they are fluid. By including stimuli in the educational process, preschool children can be enabled to rethink gender stereotypes, roles, and models. In this study, there are ten gender-sensitive stimuli suitable for the preschool period. These stimuli are envisaged to be used in philosophy for preschool children's (P4C) education. The stimuli in the study serve the purpose of teaching gender equality to children from an early age.

Keywords

Philosophy for children (P4C), preschool education, gender, gender stereotypes, gender roles.

References

• Abbott, P., Wallace, C. & Tyler, M. (2005). An Introduction to Sociology: Feminist Perspective. Routledge.
• Ab Wahab, M. K., Zulkifli, H., & Abdul Razak, K. (2022). Impact of philosophy for children and its challenges: A systematic review. Children, 9(11), 1671. https://doi.org/10.3390/children9111671
• Anaokullarında P4C. (2023). 20 Haziran 2023 tarihinde https://www.p4c.com.tr/p4c/okullar-icinfelsefe/anaokullarinda-p4c/ adresinden edinilmiştir.
• Block, J. H. (1982). Psychological development of female children and adolescents. P. W. Berman and E. R. Ramey (Ed.), In Women: A development perspective (pp. 107- 124), Bethesda, MD: National Institutes of Mental Health.
• Çayır, A. N. (2015). Çocuklar için felsefe eğitimi üzerine nitel bir araştırma. [Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Türkiye], Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Cüceloğlu, D. (2000). İnsan ve davranışı. Remzi Kitabevi.
• Dökmen, Y, Z. (2015). Toplumsal cinsiyet. Remzi Kitabevi.
• Ecevit, Y. & Karkiner, N. (2011). Toplumsal cinsiyet sosyolojisi, Anadolu Üniversitesi, Web Ofset.
• Fisher, R. (2008). Teaching thinking. Philosophical inquiry in the classroom. Bloomsbury Publishing.
• Fletcher, N. M., Gregory, M. R., Shea, P., & Sykes, A. (2021). The story circle as a practice of democratic, critical inquiry. Childhood and Philosophy, 17, 1-42. https://doi.org/10.12957/CHILDPHILO.2021.55722
• Gregory, M. (2008). Philosophy for children: Practitioner handbook. Montclair State University.
• Hankey, J. R. (2015). Philosophy for Children: Challenging Sexual and Gender Essentialism Through Pedagogical Advocacy [Master of Education Thesis, University of Alberta]. https://doi.org/10.7939/R3DV1CW8N
• Karoğlu, H. & Ünüvar, P. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının gelişim özellikleri ve sosyal beceri düzeyleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 231-254.
• Katz, P. A. (1986). Gender identity: Development and consequences. In R. D. Ashmore ve F. K. D. Boca (Eds.), The social psychology of female-male relations: a critical analysis of central concepts, pp. 21-65, Academic Press.
• Kılıç, A. Z., Beyazova, A., Akbaş, H. M., Zara, A. & Serhatlı, İ. (2014). Okul çağı çocuklarının toplumsal cinsiyet algıları: gündelik yaşam örnekleriyle cinsiyetçiliğin benimsenme durumuna ve esneyebilme olasılığına dair bir araştırma. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 17(2), 121-151. https://doi.org/10.18490/sosars.379175
• Koçak Turhanoğlu, F. A. (2019). Toplumsal cinsiyet sosyolojisine giriş. F. A. Koçak Turhanoğlu (Ed.), Toplumsal cinsiyet sosyoloji içinde (s. 3-29). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Koyuncu, E. D. (2020). Investigating the views of preschool teachers regarding philosophy with children through PwC experience. [Thesis (M.S.) Graduate School of Social Sciences. Early Childhood Education.]. Middle East Technical University.
• Lipman, M. (2003), Thinking in education. Cambridge University Press.
• Maire, H., & Auriac-Slusarczyk, E. (2024). Philosophy for preschoolers? A critical review to promote informed implementation of P4C in preschools. Review of Philosophy and Psychology, 1-24. https://doi.org/10.1007/s13164-024-00747-8
• Mccall, C. C. (2013). Transforming thinking: Philosophical inquiry in the primary and secondary classroom. Routledge.
• Miller, C. L. (1987). Qualitative differences among gender-stereotyped toys: Implications for cognitive and social development in girls and boys. Sex Roles, 16(9/10), 473-487.
• Mohammadi, F., Keramati, H., Farzad, V., & Arabzadeh, M. (2019). The Effectiveness of the Philosophy for Children Program in Fostering Preschool Children. Thinking and Children, 10(1), 213-236.
• Murphy, R. (2015) Early childhood education in Ireland: Change and challenge. International Electronic Journal of Elementary Education, 8(2), 287-300
• Säre, E., Luik, P., & Tulviste, T. (2016). Improving pre-schoolers' reasoning skills using the philosophy for children programme. Trames: A Journal of the Humanities and Social Sciences, 20(3), 273-295.
• Stanley, S., Bowkett, S., Gilvan-Cartwright, C., Mcmurray, K., & Potter, N. (2004). But why? Developing philosophical thinking in the classroom. Network Educational Press.
• Şubadap Çocuk (2019). Hayal et albümü: Fasa Fiso şarkısı.
• Taşdelen, V. (2014). Felsefenin gülümseyen yüzü: Çocuklarla felsefe. Türk Dili, 756, 562-568.
• Trickey, S. & Topping, K.J. (2004). Philosophy for children: A systematic review. Research Papers in Education, 19(3), 365-379.
• Tuncer, M. & Gezer Şen, B. (2018). Okul öncesi eğitimde toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik Türkiye'de yapılan çalışmalar, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(12), 870-882.
• Ventista, O. M. (2018). A literature review of empirical evidence on the effectiveness of Philosophy for Children. Parecidos de familia. Propuestas actuales en Filosofía para Niños/Family ressemblances. Current proposals in Philosophy for Children, 448-469.
• White, D. (2009). Çocuklar için felsefe: her şey hakkında merak uyandıracak 40 eğlenceli soru. U. Uğur (Çev.). ODTÜ Yayıncılık. (Orijinal çalışma 2001’de yayımlanmıştır)
• Wu, C. (2021). Training teachers in China to use the philosophy for children approach and its impact on critical thinking skills: A pilot study. Education Sciences, 11(5), 206.