Halkla ilişkilerde ikna teorileri ve satın alma duygusunun incelenmesi

Year 2025, Volume: 7 Issue: 13, 309 - 324, 01.10.2025

Belis Gülay

Abstract

Hedef kitlede kaynağın amacına hizmet edecek bir etki yaratmak, iletişimde amaçtır. Dolayısıyla halkla ilişkiler politikalarında "ikna" kavramı çok önemlidir. Profesyonel ya da amatör, ikna stratejileri bilinçli ya da bilinçsiz olarak günlük hayatın ve iş hayatının çok sayıda alanında kullanılmaktadır. Bu nedenle, "ikna" ve "sosyal etki", hem kuramsal hem de uygulamalı iletişim çalışmalarında en çok ilgi çeken, üzerinde kafa yorulan ve hakkında çok sayıda çalışma yapılan kavramlar arasındadır.
Bu çalışma, pazarlama alanında ikna yöntemlerinin ne kadar etkili olduğunu ve tüketicilerin karar verme süreçlerini nasıl etkilediğini incelemektedir. Pazarlama stratejilerinde ikna yöntemlerinin öneminin ve bu yöntemlerin tüketici davranışını nasıl etkilediğinin ele alındığı mevcut çalışmada, nitel veri toplama yaklaşımı kullanılmıştır. İkna yöntemlerinin, tüketicilerin satın alma seçimlerini büyük ölçüde etkilediğini gösteren örnekler mevcuttur. Sonuç bölümünde ise, bu tekniklerin etkili bir şekilde kullanılmasının reklam kampanyalarının başarısı için çok önemli olduğu vurgulanmaktadır. Pazarlamada kullanılan ikna tekniklerinin etik boyutu ve tüketiciler üzerindeki uzun vadeli etkileri, mevcut literatürde yeterince araştırılmamıştır ve bu çalışma bu boşluğu doldurmayı hedeflemektedir. Son olarak öneriler bölümünde, pazarlama çalışmalarında bu tekniklerin etik sınırlar içinde kullanılmasının gerekli olduğu ve tüketici farkındalığının artırılması gerektiği belirtilmektedir. Bu çalışma, pazarlama profesyonelleri ve akademisyenler için ikna teknikleri hakkında daha fazla bilgi sunmayı amaçlamaktadır.

Keywords

PAZARLAMA , İKNA TEKNİKLERİ , TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI , SATIN ALMA PSİKOLOJİSİ

Persuasion theories in public relations and exploration of the purchase emotion

Abstract

Creating an impact on the target audience that serves the purpose of the communicator is the fundamental goal of communication. Therefore, the concept of "persuasion" holds significant importance in public relations policies. Persuasion strategies, whether professional or amateur, conscious or unconscious, are utilized in numerous areas of daily and professional life. For this reason, "persuasion" and "social influence" are among the most intriguing and extensively studied concepts in both theoretical and applied communication studies.
This study examines the effectiveness of persuasion methods in marketing and their impact on consumers' decision-making processes. Employing a qualitative data collection approach, the study highlights the significance of persuasion methods in marketing strategies and how these methods influence consumer behavior. The findings include examples demonstrating that persuasion techniques significantly affect consumers' purchasing decisions. The conclusion section emphasizes that the effective use of these techniques is critical for the success of advertising campaigns. The ethical dimension of persuasion techniques used in marketing and their long-term effects on consumers have not been adequately explored in the existing literature, and this study aims to fill that gap. Finally, the recommendations section underscores the necessity of employing these techniques within ethical boundaries in marketing practices and enhancing consumer awareness. This study aims to provide marketing professionals and academics with deeper insights into persuasion techniques.

Keywords

MARKETING , PERSUATION TECNIQUES , CONSUMER BEHAVIOUR , PURCHASING PSYCHOLOGY

References

• Aslan, S., & Çatı, K. (2003). Politik pazarlama açısından baskı grupları. Pazarlama Dünyası, 17(1), 54–60.
• Ayyıldız Ünnü, N. (2009). Politik pazarlamada pazar yönlülük ve otantik liderliğin önemi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 9(4), 1243–1273.
• Bayraktaroğlu, G. (2002). Geleneksel pazarlamada politik pazarlamanın yeri. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3), 58-84. https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/252710
• Ekman, P. (1992). Facial expressions of emotion: New findings, new questions. Psychological Science, 3(1), 34–38.
• Gegez, E. A. (1990). Pazarlamanın gelişim süreci ve politik pazarlama. Pazarlama Dünyası, 22–40.
• Goldstein, N. J., Cialdini, R. B., & Griskevicius, V. (2008). A room with a viewpoint: Using social norms to motivate environmental conservation in hotels. Journal of Consumer Research, 35(3), 472–482.
• Goleman, D. (1995). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ. Bantam Books.
• Günay, N., & Kesken, J. (2000). Pazar yönlülük kavramı: Bir uygulama. In M. E. Akkılıç, V. Özbek, & F. Koç (Eds.), Bildiri kitabı (pp. 221–234). Bildiri sunulduğu tarih: 16–18 Kasım 2000, Antalya, Türkiye.
• Karabıyık, H. Ç. (2020). Pazarlamaya psikolojik bir yaklaşım: Merchandising uygulamalarını çıpalama teorisi bağlamında inceleyen deneysel bir araştırma [Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi.
• Kotler, P., & Levy, S. J. (1969). Broadening the concept of marketing. Journal of Marketing, 33(1), 10–15
• Monroe, K. B. (2003). Pricing: Making profitable decisions (3rd ed.). McGraw-Hill.
• Okumuş, A. (2007). Pazarlama anlayışında siyasal pazarlamanın yeri ve pazar konumlarına göre siyasi partilerin stratejik analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17), 157–172. https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4759/65379
• Prothero, A., & McDonagh, P. (2014). Sustainability marketing research: Past, present and future. Journal of Marketing Management, 30(11–12), 1186–1219.
• Ural, T. (2008). Pazarlamada yeni yaklaşım: Nöropazarlama üzerine kuramsal bir değerlendirme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 421–432.