TÜRKLERDE TÖRE

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 4, 61 - 66, 31.12.2019

Zübeyir Saltuklu

Öz

Orhun
Kitabelerinde “töre” kelimesi on bir yerde geçmektedir. Töre; yasa, düzen,
gelenek, örf, kanun, ayin, tören ayini, merasim gibi geniş bir anlam yumağını
içerir. Türk töresi Türk hikmetine dayanmaktadır. Devletin varlığı, töre koyan
Devlet Başkanı ile kaimdir. Türklerde bir devleti iki şey oluşturur; biri
hikmet diğeri töredir. ‘Hükümdarlık iyidir fakat töre daha iyidir. Töre kâğıt
üzerinde yazılı değildir ve hiçbir zaman da (tümü) yazılmamıştır. Törenin
bilgelikle, felsefeyle, hukukla, siyasetle, ahlakla, dinle, sosyal hayatla
ilgili yanı da vardır. Türk Töresi, eski Türklere atalarından kalan bütün
kuralların toplamıdır.

Anahtar Kelimeler

Türk, Töre, İl, Kut, Devlet

Kaynakça

• Ali Raşit, Umumu Tarih, İstanbul, 1929.Barkan, Ömer Lütfi, “Türkiye’de Din ve Devlet İlişkilerinin Tarihsel Gelişimi”, Cumhuriyet’in 50. Yıldönümü Semineri, Ankara, 1975.Başar, Sait, Kutadgu Bilig’de Kut ve Töre, Ankara, 1990.Eyuboğlu, İsmet Zeki, Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü, İstanbul, 1995. Fatih Sultan Mehmed, Kanunnâme-i Âl-i Osman, yay. haz. Abdulkadir Özcan, İstanbul, 2003.Genç, Reşat, Karahanlı Devlet Teşkilatı, İstanbul, 1981.Giraud, René, Gök Türk İmparatorluğu, çev. İsmail Mangaltepe, İstanbul, 1999.Gökalp, Ziya, Türk Töresi, İstanbul, 1977.Gumlöv, L. N., Eski Türkler, çev. D. Ahsen Batur, İstanbul, 1999.Günay, Ünver ve Güngör, Harun, Türklerin Dini Tarihi, İstanbul, 2007.Güngör, Erol, Türk Kültürü ve Milliyetçilik, İstanbul, 1999.İnalcık, Halil, “Şeriat, Din ve Devlet”, Osmanlı’da Devlet, Hukuk, Adalet, İstanbul, 2000. İnalcık, Halil, Osmanlı Hukukuna Giriş, İstanbul, 1993.İnalcık, Halil; Arı, Bülent; Aslantaş, Selim, Adalet Kitabı, Ankara, 2012. Kafesoğlu, İbrahim, Türk Millî Kültürü, İstanbul, 1991. Kaşgarlı Mahmut, Divanü Lügat-it Türk, çev. Besim Atalay, Ankara, 1992.Nişanyan, Türk Dili’nin Etimoloji Sözlüğü, Töre maddesi, https://www.nisanyansozluk.com/Öğel, Bahattin, Türk Kültürünün Gelişme Çağları, Ankara, 1970. Öğel, Bahattin, Türklerde Devlet Anlayışı, Ankara, 1984. Taneri, Aydın, Türk Devlet Geleneği, Ankara, 1981. Toğan, Zeki Velidi, Umumi Türk Tarihine Giriş, İstanbul, 1981.Türkçe Sözlük, T.D.K., Ankara, 1996. Ülken, Hilmi Ziya, Anadolu Kültürü ve Türk Kimliği Üzerine, İstanbul, 2006.Ülken, Hilmi Ziya, Sosyoloji Sözlüğü, İstanbul, 1969.Yusuf Has Hacip, Kutadgu Bilig, çev. Reşit Rahmeti Arat, İstanbul, 2006.