UYGUR DİASPORASININ YAPISAL ÖZELLİKLERİ

Yıl 2021, Sayı: 17, 11 - 22, 18.06.2021

Mehmet Emin Begtimur

https://doi.org/10.46400/uygur.865482

Öz

Varoluşundan bu yana insanoğlu barınma ve gıda ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla doğal kaynaklar bulmak, tarım alanlarına sahip olmak gibi ekonomik nedenlerden bulunduğu yerleri terk ettiği gibi; sel, kuraklık, deprem ve çölleşme gibi doğal afetlerin yanısıra; savaş, işgal, zorlu sürgün gibi siyasi sebeplerden dolayı hem göç etmek zorunda kalmıştır. Doğup büyüdüğü toprakları hem içsel hem dışsal faktörlerden dolayı isteyerek ya da istemeyerek terk etmiştir. Tekerleğin icat edilmesinden sonra insanların doğdukları ya da bulundukları coğrafyalardan başka yerlere hareket etmesi daha kolaylaşmıştır. Buhar makinesine bağlı olarak gelişen motorlu taşıtlarla seyahat ve göç hareketleri daha da hızlanmıştır. Yüksek teknolojiyle donatışmış günümüz dünyasında ise hiç azımsanmayacak kadar insan kolayca mekân değiştirebilmekte ve türlü nedenlerle anayurtlarından uzak coğrafyalarda yaşamaktadır. Bir yandan yerleştikleri coğrafyaların kültürel, ekonomik ve coğrafik koşullarına uyum sağlamaya çalışırken bir yandan da kendi kökenleriyle olan bağı korumak için aynı geçmişe sahip insanlarla bir arada yaşamaya çabalamaktadır.
Bu çalışmada, diasporanın tanımı, yapısal özellikleri ve farklı perspektiflerden sınıflandırılmasından yola çıkılarak, 2017 yılından beri belirmeye başlayan Uygur diasporası genel hatlarıyla incelenmektedir. Bu bağlamda, Uygur diasporasının örgütleneme nedenleri, anavatanının siyasi durumu, şekillenmeye başladığı tarihsel dönem ve yapılanma tarzları irdelenerek Uygur diasporasının mevcut durumu açıklanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Diaspora, Uygur, Yapısal özellikler, Göç, Anavatan

Kaynakça

• ALFRED, Mary. (2015). Transnational Migration, Social Inclusion, And Adult Education: New Directions For Adult And Continuing Education. San Francisco: Jossey Bass.
• BAUMANN, Martin. (2000). “Diaspora: Genealogiess Of Semantics And Transcultural Comparison”. Numen, vol. 47, no.3, s. 313-337.
• BRUNEAU, Michel. (1995). Diasporas. Paris: Reclus.
• BRUNEAU, Michel. (2010). Diaspora, Transnational Spaces And Communities. Diaspora and Trans Nationalism: Conseptts, Theories and Methods, (Ed: R. Bauböck ve T. Faist). Amsterdam: Amsterdam University Press.
• COHEN, Robin. (1997). Global Diaspora: An Introduction. London: Ucl Press.
• DUFOIX, Stephane. (2011). Diasporalar (Çev: I. Ergüden), Ankara: Uluslararası Hirant Dink Vakfı Yayınları.
• KUL, Ömer. (2017). 100 Soruda Doğu Türkistan. İstanbul: Rumuz Yayınları.
• LAYCOCK, Joanne. (2012). “Armenian Homelands And Homecomings:1945–9”. Cultual And Social History, Vol. 9, no.1, s.103-123.
• Reis, Michele. (2004). “Theorizing Diaspora: Perspectives on Classical and Contemporary Diaspora”. International migration, S. 42, s. 41-56.
• SAFRAN, William. (1991). “Diasporas in Modern Societies: Myths of Homeland and Return”. Diaspora, Vol.1, No.1, s. 83-99.
• SHEFFER, Gabriel. (2003). Diaspora Politics: At Home Abroad. Cambridge: Cambridge University Press.
• YALDIZ, Fırat. (2013). “Diaspora Kavramı: Tarihçe, Gelişme ve Tartışmalar”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S.18, s. 289-318.