Kaynak Sağlama Aracı Olarak Menkul Kıymetleştirme ve Türkiye'deki Son Gelişmeler

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 9, 114 - 132, 30.06.2020

Nuray Yüzbaşıoğlu

Öz

Bir kaynak sağlama aracı olarak menkul kıymetleştirme sistemi son dönemde hızla gelişen ve kullanılmaya başlayan bir finansal teknik olmaktadır. Menkul kıymetleştirme işlemi ile likit olmayan alacakların, likit hale dönüştürülmesi finansal sisteme fon girişi sağlamaktadır. Menkul kıymetleştirme işlemi birçok alacak ürününe uygulanabilmektedir. Bu durum sayesinde kuruluşlar yeni kaynak elde etmiş olmaktadırlar. Bu çalışmada, menkul kıymetleştirme işlemi incelenmiştir. Menkul kıymetleştirmenin ne şekilde yürümekte olduğuna ilişkin derin bir literatür taraması yapılmış ve menkul kıymetleştirmenin ülkemizdeki durumu değerlendirilmiştir. Menkul kıymetleştirmenin iki türü de (varlığa dayalı, ipoteğe dayalı) ülkemizde kullanılmakta olup sağladığı kazanımların yanı sıra uygulamadaki eksiklikleri de belirlenmiştir. Sonuçta da bu durumun nedenleri sunularak çözüm önerilerinde bulunulmuştur. Bu öneriler, ileride yapılması planlanan kıyaslamalı menkul kıymetleştirme senaryolarının değerlendirilmelerinde esas olarak kullanılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Menkul Kıymetleştirme, İpotekli Konut Kredileri, Varlık Havuzu

Kaynakça

• ATAY, Erhan ve Gülen, Meryem İ. (2019), Aktife Dayalı Menkul Kıymetler: Türkiye ve Dünya Uygulaması, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 21, Sayı 1, s.116.
• BAYIR, Ali ve BİLGE, Ayşe H. (2019), Futbolcuların Piyasa Değerleri Üzerinden Menkul Kıymetleştirme Çalışması, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 4, Sayı 2, s.646.
• BUCHANAN, Bonnie G. (2017), “TheWayWe Live Now: Financializationand Securitization”, Research in International Business and Finance, Vol, 39, s. 655-680.
• CERASİ Vittoria., ROCHET, Jean C. (2014), Rethinking The Regulatory Treatment of Securitization”. Journal of Financial Stability, Vol, 10, s. 20- 35.
• ERASLAN, Cemil ve BAYRAKTAR, Yüksel (2012), Konut Balonlarının Oluşumunda Fed'in Rolü Ve Küresel Krizden Çıkartılacak Bazı Dersler. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt: 62, Sayı 2, s.58.
• EROL, Turan (2006), Finans Zirvesi’nde Yaptığı “Değişim Sürecindeki Türk Finans Sektörü” Konulu Konuşma Metni. Sermaye Piyasası Kurulu, Erişim tarihi, 05.02.2020, https://www.spk.gov.tr/Duyuru/Dosya/2006125/0
• FABOZZİ, Frank J. Vd. (2006), Introductionto Structured Finance, John Wiley&Sons. United States of America.
• FABOZZİ, Frank J. (2016), Mortgage-Backed Securities, Oxford Unıversıty Press. New York, America.
• GÜL, Aydın B. (2017), Türk Bankacılık Sisteminde Konut Kredileri; İpotek Teminatlı Menkul Kıymet ve İpoteğe Dayalı Menkul Kıymet Uygulamaları. Marmara Üniversitesi Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi Cilt 9, Sayı 16, s. 41-50.
• COLES, Adrian and HARDT, Judith (2000), Judith, Mortgage markets: Why US and EU markets are so different. Housing Studies Vol 5, p. 775-783.
• GİDDY, Ian H. (2000), Asset Securitization in Asia. New York University. Retrieved January, Erişim tarihi, 18.02.2020, http://people.stern.nyu.edu/igiddy/ABS/absasia.pdf
• GÖÇER, Sultan G. ve DANACI, Memet C. (2019), Yapılandırılmış Varlık Fonlama Tekniği Olarak Menkul Kıymetleştirme ve Türkiye'deki Uygulamaları. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 8, sayı 16, s. 202.
• GÜNCELER, Bülent ve KESEBİR, Murat (2018), Menkul Kıymetleştirme Banka Kredilerine Kıyasla Firmalar İçin Alternatif Fonlama Kaynağı Olabilir Mi? Türkiye’de Hizmet Sağlayan Şirketlere Uygulanabilirliği Bakımından İncelenmesi. İnternational Journal Entrepreneurshipand and Management Inquiries (Journal EMI) Dergisi, Cilt: 2, Sayı(3), Sayı 3, s.80.
• HAZAR, Hülya B. YILMAZ, Nurgün K. (2019). Bir finansal araç olarak Menkul kıymetleştirme ve muhasebesi. Maliye ve Finans Yazıları, Ankara, Sayı 111, s. 322.
• Kalkınma Bankası, (2018). 2018 Yıllık Faaliyet Raporu, Ankara, s.29.
• KORKMAZ, Turhan ve CEYLAN, Ali (2015), Sermaye Piyasası ve Menkul Değer Analizi. Ekin Yayınevi, Bursa.
• SALTTÜRK, Onur (2018), Dünyada İpotek Finansmanı Kuruluşları, Gösterge Dergisi, s. 39, Erişim tarihi, 25.01.2020, https://www.tspb.org.tr/wp-content/uploads/2015/07/Gosterge_Bahar_2018.pdf
• UÇAK, Nizamettin (2000), Gelecekteki Nakit Akımlarına Dayalı Menkul Kıymetleştirme. Sermaye Piyasası Kurulu, Ankara, Erişim Tarihi: 08.01.2020, https://www.spk.gov.tr/SiteApps/Yayin/YayinGoster/447
• RESMİ GAZETE, (2007), İpotek Teminatlı Menkul Kıymetlere İlişkin esaslar Hakkında Tebliğ, Sayı: 26603, 4 Ağustos Ankara.
• RESMİ GAZETE, (2014), Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik (Sermaye Yeterliliği Yönetmeliği), Sayı 29111, Ankara.
• RESMİ GAZETE, (2018), Varlığa veya İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler Tebliği (III-58.1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (III-58.1a), Sayı : 30592 Ankara.
• SCHULTZ, Glenn M. (2016), Investing in Mortgage-Backed and Asset-Backed Securities: Financial Modeling with R and Open Source Analytics. Wiley Finance, America.
• SCHWARCZ, STEVEN L. (1994), The Alchemy of Asset Securitization. Stanford Journal of Law, Business and Finance, Vol 1, p 1.
• TURAN, Gökçen (2012). Menkul Kıymetleştirme ve Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler. On İki Levha Yayıncılık, Ankara.
• Sermaye Piyasası Kurulu, 2011 – 2019 Yıllık Faaliyet Raporları. Ankara.
• Sermaye Piyasası Kurulu, (2019). 2010-2019 Yılları Arası Haftalık Bültenleri. Ankara, Erişim Tarihi:10.05.2020, https://www.spk.gov.tr/Bulten
• Turan, Semen S. (2018), Türkiye’de Yükseköğrenim Finansmanının Özelleştirilmesi. Sosyoekonomi Dergisi, Cilt 26, sayı 35, s. 123.
• Vink, D. (2008), An Empirical Analysis of Asset-Backed Securitization. Nyenrode Business University. MPRA Paper. Erişim tarihi, 17.03.2020, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/10382/2/MPRA_paper_10382.pdf