Metabolic syndrome is a common health problem, is an important cause of mortality and morbidity. Metabolic syndrome is a type of disorder that occurs as a result of the coexistence of insulin resistance and obesity-like findings, hipertriglisemi, hypertension, Type 2 diabetes mellitus, dyslipidemia and non-alcoholic fatty liver disease, stress, low HDL, hyperglycemia, inflammation, adipocyte-derived aldosterone-releasing factors, sleep apnea, etc. The same criteria and symptoms are valid for the disease in animals, and similar definitions are made for animals. In recent years, interest in metabolic syndrome, its causes and consequences has increased in veterinary medicine as well as in human medicine. In the formation of the disease, with the development of industry and technology, besides genetic factors urbanization, sedentary life, fast and high-calorie food consumption and many environmental factors such as smoking and alcohol use play role. In addition to this, many situations are shown in animals such as breed, neutralism, relationship with the owner, ration content, loss of hunter, catcher, etc. characteristics by assimilating to today's conditions. Many internationally recognized institutions such as the National Cholesterol Education Program (NCEP) ATPIII, the International Diabetes Federation (IDF), the World Health Organization (WHO), the Turkish Society of Endocrinology and Metabolism have made definitions for metabolic syndrome. In this article, metabolic syndrome, which has a significant impact on human and animal life, is examined in general terms.
Dünyada sıkça görülen sağlık problemlerinden biri olan metabolik sendrom önemli bir mortalite ve morbidite nedenidir. Metabolik sendrom obezite ve insülin direnci, tip2 diyabetes mellitus, hipertriglisemi, hiperglisemi, hipertansiyon, dislipidemi, non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı, HDL düşüklüğü, inflamasyon, adiposit türevli aldosteron salgılayıcı faktörler, stres, uyku apnesi vb. klinik belirtilerinin bir arada gelişmesiyle ortaya çıkmaktadır. Hayvanlarda benzer tanı kriterleri gözlemlenmiş ve metabolik sendrom tanımlanmıştır. Son yıllarda, insan hekimliğinde olduğu gibi veteriner hekimliğinde de metabolik sendroma, nedenlerine ve sonuçlarına ilgi artmıştır. Hastalığın oluşmasında sanayinin ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte kentleşme, hareketsiz yaşam, hızlı ve kalorisi yüksek gıda tüketimi, sigara ve alkol kullanımı gibi pek çok çevresel etmenlerin yanında, kalıtımsal nedenler de rol oynamaktadır. Hayvanlarda buna ek olarak cins, kısırlaştırma, sahibiyle olan ilişkisi, rasyon içeriği, günümüz koşullarına asimile olarak avcı, yakalayıcı vb. özelliklerini yitirmesi gibi pek çok durum gösterilmektedir. Metabolik sendrom için Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF), Ulusal Kolesterol Eğitim Programı (NCEP) ATPIII, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği gibi çok sayıda uluslararası geçerliliği olan kurumlar tanımlamalarda bulunmuştur. Bu derlemede amaç insan ve hayvan yaşamı üzerinde kritik etkisi olan metabolik sendromu genel hatlarıyla anlatmak ve önemini vurgulamaktır.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Veterinary Sciences |
Journal Section | Review |
Authors | |
Publication Date | September 1, 2023 |
Acceptance Date | August 20, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 |