THE GEOPOLITICAL PROJECTION OF TURKEY FROM THE PERSPECTIVE OF CLASSICAL GEOPOLITICAL THEORIES

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 3, 42 - 62, 15.09.2022

Ufuk Can Keküllüoğlu Kamala Valiyeva

https://doi.org/10.5281/zenodo.7079682

Öz

Geopolitics, which we hear a good many times with the saying “geography is destiny”, has been one of the critical analysis units in the process of policymaking in the background. By the 19th century, academic studies have been intensified and in the 20th century geopolitics emerged as an official discipline. Generally, geopolitics is a process of making policy of a state in accordance with its own location. With the developing technology and communication means, states have felt their own deficiencies in this area and important three theories, which find execution area, put into service. These theories are also known as classical theories Mackinder’s Geographical Pivot of History, Spykman’s Rimland and Alfred Mahan’s Sea Power. In this study these theories are going to be examined from the primary sources and the projection of Turkey in the aforementioned theories will be analyzed.

Anahtar Kelimeler

Geopolitics, Classical Geopolitical Theories, Türkiye, Geographical Pivot of History, Rimland, Sea Power

KLASİK JEOPOLİTİK TEORİLERİN PERSPEKTİFİNDEN TÜRKİYE’NİN JEOPOLİTİK İZDÜŞÜMÜ

Öz

Jeopolitik, günümüzde çokça duyduğumuz “Coğrafya kaderdir.” deyişiyle kendi isim tarihinin öncesinde başlamış ve arka planda devletlerin dış politika yapımında en önemli analiz birimlerinden biri olmuştur. 19.yüzyıl ile birlikte, alanda akademik çalışmalar yoğunlaşmış 20.yüzyılda ise resmî bir disiplin olarak kendisini göstermiştir. Genel anlamda jeopolitik, bir devletin bulunduğu konuma göre siyaset üretmesidir. Gelişen teknoloji ve iletişim araçları ile birlikte devletlerin bu alandaki ihtiyaçları artmış ve günümüze kadar uygulama sahası bulmuş önemli üç teori kullanıma sunulmuştur. Klasik teoriler olarak da bilinen bu teoriler; Mackinder’in Kara Hakimiyeti, Spykman’ın Kenar Kuşak ve Alfred Mahan’ın Deniz Hakimiyeti teorileri, dünya siyasetine önemli etkilerde bulunmuşlardır. Bu çalışmada, klasik teoriler birincil kaynaktan incelenerek Türkiye’nin bahse konu teorilerdeki izdüşümü analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Jeopolitik, Klasik Jeopolitik Teoriler, Türkiye, Kara Hakimiyeti Teorisi, Kenar Kuşak Teorisi, Deniz Hakimiyeti Teorisi

Kaynakça

• Baydili, İ. 2020 . Eleştirel Jeopolitik Yaklaşım Çerçevesinde Kıbrıs Barış Harekatı. Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
• Boniface, P. 2018 . Herkes İçin Jeopolitik. İstanbul: Erdem Yayınları.
• Brzezinski, Z. 2020 . Büyük Satranç Tahtası. Y. Türedi, Çev. İstanbul: İnkılap.
• Cohen, S. B. 2011 . Turkey's Emergence as a Geopolitical Power Broker. Eurasian Geography and Economics, 52 2 , 217-227.
• Çakar, N. 1998 . A strategic Overview of Turkey. Journal of International Affairs.
• Çomak, P. D. Dü. . 2011 . Dünya Jeopolitiğinde Türkiye. İstanbul: Hiperlink Yayınları.Defay, A. 2005 . Jeopolitik. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Dugin, A. 2014 . Rus Jeopolitiği Avrasyacı Yaklaşım. V. İmanov, Çev. İstanbul: Küre Yayınları.
• Fidan, H. 2010 . Turkish Foreign Policy Towards Central Asia. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 12 1 , 109-121.
• Fukuyama, F. 2006 . Tarihin Sonu ve Son İnsan. İstanbul: Profil Yayıncılık.
• Hasanov, A. 2012 . Jeopoliitk. İstanbul: Babıali Kültür Yayıncılığı.
• Huntington, S. B. 2015 . Medeniyetler Çatışması. M. Turhan, & C. Soydemir, Çev. İstanbul: Okuyanus.
• İlhan, S. 2019 . Jeopolitik - Güç Odağı Kuramı. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi. Larrabee, S. F. 2010 . Turkey's New Geopolitics. Survival, 52 2 , 157-180.
• Mackinder, S. 2013 . Tarihin Coğrafi Kalbi. İstanbul: Doğu Kütüphanesi.
• Milli Güvenlik Akademisi Komutanlığı. 2004 . Türkiye'nin Rusya Federasyonu, Orta Asya ve Kafkasya Ülkeleriyle İlişkileri ve Uzun Dönem Stratejileri. Ankara.
• Oğultürk, M. C., & Şahin, G. 2020 . Jeopolitik Düşünce Büyük Güçler ve Türkiye. İstanbul: Yeditepe Yayınevi.
• Özgen, N., & Güngördü, S. 2019 . Critical geopolitics: Rereading geo-politics. Istanbul International Geography Congress Proceedings Book. içinde İstanbul University Press.
• Spykman, N. J. 2020 . Coğrafya ve Dış Politika. İstanbul: Doğu Kütüphanesi.
• Stavridis, A. J. 2021 . Deniz Gücü: Okyanusların Tarihi ve Jeopolitik Önemi. N. Tuna, & V. Ataman, Çev. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
• Westcott, A. 2013 . Mahan'a Göre Deniz Harbi. İstanbul: Doruk Yayımcılık. Westenley Alcenat, B. Ö. 2010 . Potential Roles for Turkey as a Rising Regional Actor in Eurasia. Insight Turkey, 12 3 , 237-253.
• Yaycı, C. 2022 . Mavi Vatan. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınevi.