THE EFFECT OF ECONOMİC VULNERABILITY INDICATORS ON THE AVERAGE PROFITABILITY OF INVESTMENT BANKS: THE EXAMPLE OF TURKEY

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 3, 107 - 129, 15.09.2022

Elif Aslan Güldenur Çetin

https://doi.org/10.5281/zenodo.7081965

Öz

Investment banks have a significant place in the financial market for developed countries. A number of studies on investment banks are observed as limited that and overshadowed by development banks in Turkiye. The purpose of this study is to examine which outputs affect investment banks more than others in the face of frequent shocks and crises in Turkiye. The economic fragility indicators selected with the inclusion of the years 2002-2020 and the average return on assets of investment banks whose data can be accessed were tried to be explained by correlation and regression analysis using the SPSS package program. An effect was observed within the model established in the regression analysis, with the predictive parameters were included, parameters affected the Inflation rate resulted as the Ratio of Public Debt to GDP and the Ratio of Domestic Credit to GDP by 99.8% - 98.1% - 97.8%, respectively. No significant correlation was observed with the Ratio of GDP of Current Account Balance and the Ratio of Total External Debt to Annual Exports

Anahtar Kelimeler

Investment Banking, Asset Profıtabılıty, Economic Vulnerability, SPSS, Correlation, Regression Analysis

EKONOMİK KIRILGANLIK GÖSTERGELERİNİN YATIRIM BANKALARININ ORTALAMA AKTİF KARLILIKLARINA ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Öz

Yatırım bankaları gelişmiş ülkeler için finans piyasasında önemli bir yer tutmaktadır. Türkiye de kalkınma bankalarının gölgesinde kalan yatırım bankaları üzerine sınırlı sayıda çalışma mevcuttur. Bu çalışmanın amacı Türkiye de sık sık yaşanan şoklar, krizler karşısında yatırım bankalarının hangi çıktılardan daha fazla etkilendiğini araştırmaktır. 2002-2022 yılları dahil edilerek seçilen ekonomik kırılganlık göstergeleri ile verilerine ulaşılabilen yatırım bankalarının ortalama aktif karlıkları, SPSS paket programı kullanılarak korelasyon ve regresyon analiziyle açıklanmaya çalışılmıştır. Yordayıcı parametrelerin dahil edildiği regresyon analizinde kurulan modelin Enflasyon oranını, Kamu Borcunun GSYH’ ye Oranı ve Yurt içi Kredinin GSYH Oranını sırasıyla %99,8 - %98,1 -%97,8 etkilediği gözlemlenmiştir. Cari Dengenin GSYH Oranı ve Toplam Dış Borcun Yıllık İhracata Oranı ile anlamlı bir bağ görülmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Yatırım Bankacılığı, Aktif Karlılık, Ekonomik Kırılganlık, SPSS, Korelasyon, Regresyon Analizi

Kaynakça

• Akgül, A. 2018 . FİNANSAL KIRILGANLIK VE TÜRKİYE ÖRNEĞİ, Yüksek Lisans Tezi. Bursa.
• Akın, F. 2017 . Türkiye ve Seçilmiş Balkan Ülkelerinde Makroekonomik Kırılganlık: Karşılaştırmalı Bir Analiz. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi.
• Aloba Köksal, B. 2003 . İstatistik Analiz Metodları. İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
• Altıok, Ş. B., & Sürekçi Yamaçlı, D. 2021 . Türkiye’de Kamu Borçlanması: 2002-2019 Dönemi İçin Dinamik Bir Analiz. Erciyes Akademi.
• Arabacı, H. 2018 . Türkiye’de Bankacılık Sektörünün Gelişimi 2000-2016 *. Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 30.
• Aydemir, A. 2021 . Bankacılık Sektörünün Finansal Kırılganlık Açısından Analizi Türkiye Ve Brıcs Ülke Örnekleri. İstanbul.
• Aydoğan, E. 2004 . 1980 den Günümüze Türkiye de Enflasyon Serüveni. Yönetim Ve Ekonomi. Babaoğlu, B. 2005 . Türkiye'de Cari İşlemler Dengesi Sürdürülebilirliği. Ankara: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İstatistik Genel Müdürlüğü.
• Bayraktar, Y., & Elüstü, S. 2016 . Makroekonomik Kırılganlığın Ölçülmesi:Yükselen Piyasalar Ve Türkiye İçin Karşılaştırmalı Bir Analiz1. Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi.
• BDDK. 2022 . Temel Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri Mart 2022. BDDK.
• Begeç, E. 2015 . Yurtiçi Kredi Hacmindeki Değişimlerinmakroekonomik Büyüklüklere Etkisi: Türkiye Örneği. Aydın.
• Büyükakın, F., & Aydın, S. 2018 . Öncü Göstergelerle Finansal Kırılganlık Endeksi: Türkiye Örneği 1990-2017 . Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
• Cevahir, E. 2020 . SPSS ile Nicel Veri Analizi Rehberi. İstanbul: Kıbele Yayınları.
• Doru, O. 2019 . DIŞ BORÇLARIN ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Aydın.
• Emirkadı, Ö. 2016 . Türkiye Ekonomisinde Cari Denge Açığı Yapısal mı, Konjonktürel mi? Annual International Conference on Social Sciences. İstanbul.
• Göçer, İ., Mercan, M., & Peker, O. 2013 . Kredi Hacmi Artışının Cari Açığa Etkisi: Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi. Ekonometri ve İstatistik.
• Hacıgökmen, F. 2019 . Ekonomik Kırılganlıklar; G-20 Ülkeleri Üzerinde Bir İnceleme. Politik Ekonomik Kuram.
• Iannotta, G. 2010 . Investment Banking. Italy: Springer Heidelberg Dordrecht London New York.
• İldaş, T. 2021 . Dış Borçlanma İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Ekonomisi Özelinde Ampirik Bir Analiz. Ankara.
• İskenderoğlu, Ö., Karadeniz, E., & Atioğlu, E. 2012 . Türk Bankacılık Sektöründe Büyüme, Büyüklük ve Sermaye Yapısı Kararlarının Karlılığa Etkisinin Analizi. ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ İİBF DERGİSİ.
• Işık, Ö. 2020 . Sd Tabanlı Mabac Ve Waspas Yöntemleriyle Kamu Sermayeli Kalkınma Ve Yatırım Bankalarının Performans Analizi. International Journal of Economic and Administrative Studies, 62.
• Karagöz, K. 2007 . Türkiye’de Dış Borçlanmanın Nedenleri Ekonometrik Bir Değerlendirme. Sayıştay Dergisi.
• Kıdemli, M. 2018 . Özel Sektör Dış Borçlanması Üzerinde Etkili Olanbazı Temel Makroekonomik Göstergelerin Analizi: Türkiye Örneği. Kayseri.
• Kılınç, E. C. 2021 . Yükselen Piyasa Ekonomilerinde Ekonomik Kırılganlık-Ekonomik Kalkınma İlişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
• Koç, S., Bağcı, A., & Işık, K. 2016 . Kalkınma ve Yatırım Bankalarının Performansları Açısından Değerlendirilmesi: Türkiye Ölçeği 2002-2012 . Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 228-229.
• Mendeş, M., Subaşı, S., & Başpınar, E. 2005 . Bilimsel Çalışmalarda P-Değerinin Rapor Edilmesi P
• Öztürk, N. 2014 . Para Banka Kredi.
• Poyraz, F. 2022 . Türkiye’nin İktisadi Ve Mali Yapısının Ekonomik Kırılganlık Göstergeleri Kapsamında İncelenmesi Yüksek Lisans Tezi. Çorum.
• Reis, G., Kılıç, Y., & Buğan, M. F. 2016 . Banka Karlılığını Etkileyen Faktörler: Türkiye Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi .
• Sadıç, E. 2019 . Ekonomik Kırılganlık Göstergelerinin Döviz Kuru Üzerindeki Etkisi: Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Bir Uygulama. İzmir.
• Şimşek, N., Hazar, A., & Babuşcu, Ş. 2019 . Türkiye’nin Finansal Kırılganlığına Etki Eden Makro Ekonomik Faktörler. Journal of Economics and Financial Researches.
• The World Bank. 1944, 07 . The World Bank Organization. The World Bank: https://www.worldbank.org/ adresinden alındı
• Togan, S., & Berument, H. 2011 . Cari İşlemler Dengesi, Sermaye Hareketleri ve Krediler. Bankacılar Dergisi.
• TÜİK. 1926, 26 4 . Türkiye İstatistik Kurumu. TÜİK: http://www.tuik.gov.tr adresinden alındı