Spor Federasyonlarının Mali Yapısının Olimpik Federasyonlar Özelinde İncelenmesi ve Gelir Gider Tabloları Üzerinden Değerlendirilmesi

Year 2023, Volume: 2 Issue: 3, 190 - 206, 26.10.2023

Muhammet Çolak Pınar Karacan Doğan

Abstract

Günümüzde hızla gelişen spor olgusu ve spor sektörü, spor yönetiminin yapı taşlarından biri olan spor federasyonlarını çağın gelişim ve değişimine uygun bir yapılanmaya mecbur bırakmaktadır. Spor federasyonları da bu değişimden etkilenmektedir. Türkiye’de sporun sevk ve idaresinden sorumlu Gençlik ve Spor Bakanlığının bağlı birimi olan Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Anayasanın 59. maddesindeki hükmünü gerçekleştirirken, faaliyetlerini sürdüren spor federasyonlarına da belli sorumluluklar yüklemektedir. Araştırma kapsamında federasyonlara yönelik kanun ve yönetmelikler incelenmiş, federasyonların mali yapılarıyla ilgili bilgilere yer verilmiştir. Federasyonların mali yapılarını analiz amacıyla gelir kalemleri ile en fazla gelir elde ettiği/edebileceği kalemler açıklanmış, ayrıca 2019-2021 yıllarına ait Denetim Kurulu raporlarından elde edilen gelir-gider kalemleri ile ilgili analizler yapılmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre; yaz olimpiyat oyunları olan federasyonların 2019-2021 mali yılları içerisinde gelir kalemleri bakımından en büyük payın Spor Toto gelirine ait olduğu, ikinci sırada Bakanlık Yardımının yer aldığı, diğer gelir kalemlerinin ise toplam gelirlerine oranla düşük olduğu, yani öz gelir elde etmekte yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Federasyonların gider kalemlerine bakıldığında yurt içi ve yurt dışı faaliyet giderlerinin birçok federasyon için düşük, personel giderinin yüksek, eğitim alt yapı harcamalarının yetersiz, yıl sonu durumlarında ise bir sonraki yıla borç devirlerinin olduğu tespit edilmiştir. Tüm bu analiz sonuçları göz önünde bulundurularak federasyonların gelirlerini nasıl artırabileceği ve giderlerini amaçlarına uygun nasıl dengeleyebileceği konusunda öneriler sunulmuştur.

Keywords

Spor Federasyonları, Mali Yapı, Olimpik Federasyon.

References

• Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Yetim, A. (2011). Sosyoloji ve spor. Ankara: Berikan Yayınevi.
• Talimciler, A. (2002). Futbolun metalaşması. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Devecioğlu, S., ve Çoban, B. (2003). Türkiye Futbol Federasyonu’nun özerkliği. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(3), 49-58.
• İmamoğlu, A. F. (2011). Türkiye’de sporun yönetsel yapısı içinde spor federasyonları. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(16).
• Fişek, K. (2003). Devlet politikası ve toplumsal yapıyla ilişkileri açısından Dünyada ve Türkiye’de Spor Yönetimi (1. Baskı). İstanbul: Mart Matbaası.
• Avcı, M. (2012). Spor Federasyonlarının Hukukî niteliği, idarî teşkilât içindeki konumu ve bağımsızlığı sorunu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 70(2).
• Bal, A. (2013). Avrupa Birliği Sürecinde Spor Federasyonlarının Yapısal Bakımdan Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çolakoğlu, T., ve Solmaz, S. (2017). Spor federasyonlarında uygulanan bağımsızlık paradoksu. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(3), 24-35.
• Solmaz, S. (2016). Bağımsızlık Sürecinde Spor Federasyonlarına Yapılan Yasal Düzenlemelerin Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• İnternet: Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu. Web: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/04/20220426-8.htm adresinden 20 Haziran 2022’de alınmıştır.
• İnternet: 3289 Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu. Web: ttps://mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3289.pdf adresinden 20 Aralık 2021’de alınmıştır.
• İnternet: Bağımsız Spor Federasyonları Muhasebe ve Bütçe Uygulamaları Yönergesi ve EkleriWeb: https://shgm.gsb.gov.tr/Sayfalar/190/241/Mevzuat adresinden 29 Aralık 2021’de alınmıştır.
• İnternet: Bağımsız Spor Federasyonlarının Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. https://shgm.gsb.gov.tr/Sayfalar/190/241/Mevzuat adresinden 20 Eylül 2021’de alınmıştır.
• İnternet: Bağımsız Spor Federasyonu Başkanlıkları Proje Ödeneği Tahsis ve Uygulama Talimatı. Web: https://shgm.gsb.gov.tr/Sayfalar/190/241/Mevzuat adresinden 21 Aralık 2021’de alınmıştır.
• İnternet: Gençlik ve Spor Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. Web: https://resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/06/20110608M1-6.pdf adresinden 20 Aralık 2021’de alınmıştır.