Bu makale, kültürel ve ideolojik olarak konumlanmış bir kavram olarak anlaşılan bedensel mahremiyetin, bireylerin spora katılım tutumlarını nasıl şekillendirdiğini incelemektedir. Çalışma, toplumsal cinsiyet, dindarlık ve yaş kesişimlerini merkeze alarak bu kimlik kategorilerinin mahremiyet normlarıyla nasıl etkileşime girerek spor ortamlarında bedensel davranışları etkilediğini sorgulamaktadır. Araştırma, Foucault’nun disiplin kuramı, Bartky’nin içselleştirilmiş gözetim üzerine feminist eleştirisi ve Giddens’ın modern benlik çerçevesinden yararlanarak mahremiyeti kişisel bir tercih değil, düzenleyici bir toplumsal alan olarak ele almaktadır.
Veriler, Türkiye’nin 26 istatistikî bölgesinden 1.111 katılımcıyla gerçekleştirilen kesitsel bir anket çalışmasından elde edilmiştir. Faktör yapısı Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizleri ile belirlenmiş, grup farklılıkları ise ANOVA ve etkileşim modelleriyle incelenmiştir. Bulgular, kadınların, yaşlı bireylerin ve dindar olmayan kişilerin sporla ilişkili bağlamlarda bedensel mahremiyete daha duyarlı olduklarını göstermektedir. Üç yönlü etkileşim (toplumsal cinsiyet × yaş × dindarlık), anlamlı grup farklılıklarını ortaya koymaktadır; örneğin, genç dindar kadınlar karma spor ortamlarında belirgin mekânsal geri çekilme ve rahatsızlık sergilemektedir.
Bu çalışmanın katkısı, bedensel mahremiyetin toplumsal kimlik kategorilerinin kesişiminde nasıl işlediğini ve spor gibi kamusal fiziksel mekânlara erişimi nasıl düzenlediğini ampirik olarak ortaya koymaktır. Sporu tarafsız veya liyakate dayalı bir alan olarak görmek yerine, bulgular sporu bedensel varlık üzerinde ahlaki müzakerenin, mekânsal dışlamanın ve sembolik mücadelenin yaşandığı bir mekân olarak konumlandırmaktadır. Makale, bedenle ilgili normların –özellikle dini ve toplumsal cinsiyet beklentileri aracılığıyla şekillenenlerin– kimin hareket edebileceğini, performans gösterebileceğini ve spor içinde aidiyet hissedebileceğini belirlediğine dikkat çekilmesi gerektiğini ileri sürmektedir.
188-2023
This article examines how bodily privacy, understood as a culturally and ideologically situated concept, shapes individuals' attitudes towards sport participation. Centering on the intersections of gender, religiosity and age, the research asks how these identity categories interact with privacy norms to influence bodily behaviors in sport settings. Drawing on Foucault's theory of discipline, Bartky's feminist critique of internalized surveillance, and Giddens' framework on the modern self, the study treats privacy as a regulatory social space rather than a personal choice.
Data were obtained from a cross-sectional survey of 1,111 respondents from 26 statistical regions of Turkey. Factor structure was determined by Exploratory and Confirmatory Factor Analyses and group differences were examined by ANOVA and interaction models. Results suggest that women, older people and non-religious individuals are more sensitive to bodily privacy in sport-related contexts. The three-way interaction (gender × age × religiosity) reveals significant group differences; for example, young religious women exhibit significant spatial withdrawal and discomfort in mixed sport settings.
The contribution of this study is to empirically elaborate how bodily privacy operates at the intersection of social identity categories and regulates access to public physical spaces such as sport. Rather than treating sport as a neutral or merit-based arena, the findings position it as a site of moral negotiation, spatial exclusion and symbolic struggle over bodily presence. The article argues that scholarship and policy should pay attention to how norms about the body, especially those mediated by religious and gendered expectations, structure who feels allowed to move, perform and belong within sport.
188-2023
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Sociology of Sports |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Project Number | 188-2023 |
Early Pub Date | October 21, 2025 |
Publication Date | October 23, 2025 |
Submission Date | August 21, 2025 |
Acceptance Date | October 12, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 4 Issue: 2 |
Yalova University Journal of Sports Sciences © 2022 is published by Yalova University and licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0) license.