Opinion Article
BibTex RIS Cite

The Basis for Similarity of Order in Heaven and Earth

Year 2025, Volume: 4 Issue: 1, 23 - 31, 20.06.2025

Abstract

While the universe can be described as the most gigantic macrocosm, it is also an enormous system in terms of mechanical functioning. The system has mechanisms and laws that govern it. Because there is no problem with its operation. According to Newton, the universe works just like a perfect mechanical clock.
The fundamental reason for the holistic harmony in the universe is that the major laws that govern the universe are just and equally effective everywhere. According to the latest information, it is known that there are trillions of galaxies in the system. There are billions of stars in each galaxy. The social and economic structures that make up a society consist of hundreds or even hundreds of thousands of substructures. Therefore, it is possible to talk about different and different groups that make up a society. These; natural structures such as family, neighbors and neighborhoods, professional groups, non-governmental organizations, structures in companies, etc. There are hundreds of thousands of formations.
In order for the society to function functionally, that is, to be efficient and effective, it must also fulfill functions such as producing, not wasting while producing, using its resources efficiently, having high environmental awareness and not harming it. For this, each subsystem that makes up the whole must be in harmony with each other. Harmony will be possible with the laws that create order and their fair and equal application, similar to the one in the universe.
In Turkish and other languages, there are not many studies based on the similarity of physical structures belonging to the social and the universe. This study aims to contribute to this field. In this context, the conditions of the order and functionality of social structures were tried to be determined based on the physical laws such as the conservation of matter and energy that govern the universe, entropy, and the laws of motion.

References

  • Bilmez, N. (2018). Newton bilim anlayışının kuvvetler ayrılığı teorisine etkisi. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(10), 114122. (Erişim 10 Ekim 2024). https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/530226
  • Büyüktür, A.R. (1982). Termodinamik: Cilt I. Uludağ Üniversitesi Yayınları.
  • Cansen, E. (2005). İktisadın termodinamik sınırları. Hürriyet Gazetesi köşe yazısı. (Erişim 25 Haziran 2005). https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ege-cansen/iktisadin-termodinamik-sinirlari-329951
  • Carrel, A. (2005). İnsan denen meçhul (Çeviri Ömer Durmaz). Hayat Yayıncılık.
  • Çamdalı, Ü. (2024a). Ekonominin termodinamik yasaları üzerine bir deneme. Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi, 6(1), 2229. (Erişim 20 Haziran 2024). https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3676348
  • Çamdalı, Ü. (2024b). Entropi bakış açısıyla termodinamiğin kıyamet senaryosu. Din ve Bilim-Muş Alparslan Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 716. (Erişim 30 Haziran 2024). https://doi.org/10.47145/dinbil.1433382
  • Çamdalı, Ü. (2024c). Termodinamiğin yasalarına fiziğin ve felsefenin penceresinden farklı bir bakış. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 16(2), 909-913. (Erişim 5 Temmuz 2024). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3906402
  • Çamdalı, Ü. (2012). Termodinamik ve sosyal sistemlerin yakın çevre ilişkilerindeki ilginç benzeşim, değişim ve bir sonuç-bir ümit, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67(2), 213221. (Erişim 12 Ekim 2024). https:// doi.org/10.1501/SBFder_0000002252
  • Çamdalı, Ü. Tunç  M. (2008). Energy and exergy efficiencies for society. Journal of the Energy Institute, 81(2), 118122.
  • Eddington, A.S. (1927). The nature of the physical world. Macmillan Company, https://archive.org/details/natureofphysical00eddi/page/n13/mode/2up
  • Guillen, M. (2012). Dünyayı değiştiren beş denklem (Çeviri Gürsel Tanrıöver). Tübitak popüler bilim Kitapları. https://bilimgenc.tubitak.gov.tr. (Erişim 10 Ocak 2024). https://creativesystemsthinking.wordpress.com/2014/02/16/how-einstein-saw-the-world/
  • Prigogine, I.  Stengers, I. (1996). Kaostan düzene (Çeviri Senai Demirci). İz Yayıncılık.
  • Türk, A. (2016). Evrenimizde kaç tane yıldız var? (Erişim 3 Nisan 2024). https://www.fizikist.com
  • Rifkin, J.  Howard, H. (2010). Entropi dünyaya yeni bir bakış (Çeviren: Hakan Okay), İz Yayıncılık.

Göklerdeki ve Yeryüzündeki Düzenin Benzerliğinin Temelleri

Year 2025, Volume: 4 Issue: 1, 23 - 31, 20.06.2025

Abstract

Evren en devasa makro kozmos olarak tanımlanacağı gibi mekanik işleyiş olarak da muazzam bir sistemdir. Sistemin mekanizmaları ve onu yöneten yasaları mevcuttur. Zira çalışması ile ilgili bir aksaklık gözlenmemektedir. Newton’a göre ise evren mükemmel mekanik bir saat gibi çalışmaktadır.
Evrendeki bütünsel ahengin temel sebebi, evreni yöneten büyük yasaların her yerde adil ve eşit olarak etkin olmasıdır. Devasa sistem pek çok alt sistemlerden oluşmuştur. Son bilgilere göre sistemde trilyonlarca gökadanın varlığı bilinmektedir. Her bir gökadada da milyarlarca yıldız bulunmaktadır. Bir toplumu oluşturan sosyal ve ekonomik yapılar da yüzlerce hatta yüzbinlerce alt yapılardan meydana gelmektedir. Dolayısıyla bir toplumu oluşturan farklı ve değişik gruplardan bahsetmek mümkündür. Bunlar; aile, komşu ve mahalle gibi doğal yapılar ile meslek grupları, sivil toplum örgütleri, şirketlerdeki yapılar vb. yüzbinlerce oluşumlardır.
Toplumun işlevsel olarak çalışması yani verimli ve etkin olması için üretmesi, üretirken de israf etmemesi, kaynaklarını verimli kullanması, çevre bilincinin yüksek olması ve ona zarar da vermemesi gibi fonksiyonları da yerine getirmesi gerekmektedir. Bunun için de bütünü meydana getiren her bir alt sistemin tıpkı mekanik bir sistem gibi birbirleriyle uyum içinde olması ve çalışması gerekmektedir. Uyum da düzeni oluşturan yasalar ile bunların evrendekine benzer adil ve eşit olarak uygulanmasıyla mümkün olacaktır.
Türkçe ve diğer dillerdeki kaynaklarda sosyal ve everene ait fizik yapıların benzerliğine dayalı çalışmalara pek rastlanmamaktadır. Bu çalışma birazda bu alana hizmet amacı gütmektedir. Bu bağlamda evreni yöneten maddenin ve enerjinin korunumu, entropi, hareket yasaları gibi fizik yasaları esas alınarak sosyal yapıların düzeni ve işlevselliğinin koşulları belirlenmeye çalışılmıştır.

References

  • Bilmez, N. (2018). Newton bilim anlayışının kuvvetler ayrılığı teorisine etkisi. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(10), 114122. (Erişim 10 Ekim 2024). https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/530226
  • Büyüktür, A.R. (1982). Termodinamik: Cilt I. Uludağ Üniversitesi Yayınları.
  • Cansen, E. (2005). İktisadın termodinamik sınırları. Hürriyet Gazetesi köşe yazısı. (Erişim 25 Haziran 2005). https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ege-cansen/iktisadin-termodinamik-sinirlari-329951
  • Carrel, A. (2005). İnsan denen meçhul (Çeviri Ömer Durmaz). Hayat Yayıncılık.
  • Çamdalı, Ü. (2024a). Ekonominin termodinamik yasaları üzerine bir deneme. Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi, 6(1), 2229. (Erişim 20 Haziran 2024). https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3676348
  • Çamdalı, Ü. (2024b). Entropi bakış açısıyla termodinamiğin kıyamet senaryosu. Din ve Bilim-Muş Alparslan Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 716. (Erişim 30 Haziran 2024). https://doi.org/10.47145/dinbil.1433382
  • Çamdalı, Ü. (2024c). Termodinamiğin yasalarına fiziğin ve felsefenin penceresinden farklı bir bakış. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 16(2), 909-913. (Erişim 5 Temmuz 2024). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3906402
  • Çamdalı, Ü. (2012). Termodinamik ve sosyal sistemlerin yakın çevre ilişkilerindeki ilginç benzeşim, değişim ve bir sonuç-bir ümit, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67(2), 213221. (Erişim 12 Ekim 2024). https:// doi.org/10.1501/SBFder_0000002252
  • Çamdalı, Ü. Tunç  M. (2008). Energy and exergy efficiencies for society. Journal of the Energy Institute, 81(2), 118122.
  • Eddington, A.S. (1927). The nature of the physical world. Macmillan Company, https://archive.org/details/natureofphysical00eddi/page/n13/mode/2up
  • Guillen, M. (2012). Dünyayı değiştiren beş denklem (Çeviri Gürsel Tanrıöver). Tübitak popüler bilim Kitapları. https://bilimgenc.tubitak.gov.tr. (Erişim 10 Ocak 2024). https://creativesystemsthinking.wordpress.com/2014/02/16/how-einstein-saw-the-world/
  • Prigogine, I.  Stengers, I. (1996). Kaostan düzene (Çeviri Senai Demirci). İz Yayıncılık.
  • Türk, A. (2016). Evrenimizde kaç tane yıldız var? (Erişim 3 Nisan 2024). https://www.fizikist.com
  • Rifkin, J.  Howard, H. (2010). Entropi dünyaya yeni bir bakış (Çeviren: Hakan Okay), İz Yayıncılık.
There are 14 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Philosophy of Science
Journal Section Felsefe
Authors

Ünal Çamdalı 0000-0002-2566-9945

Early Pub Date June 20, 2025
Publication Date June 20, 2025
Submission Date January 21, 2025
Acceptance Date June 16, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 4 Issue: 1

Cite

APA Çamdalı, Ü. (2025). Göklerdeki ve Yeryüzündeki Düzenin Benzerliğinin Temelleri. Yedi Aralık Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 23-31.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.