Lise 9. Sınıf Öğrencilerine Akran Arabuluculuğu Tekniğinin Kavratılmasında Yaratıcı Dramanın Bir Yöntem Olarak Kullanılması

Year 2021, Volume: 16 Issue: 1, 21 - 44, 13.02.2021

Serkan Karabulut

Abstract

Bu çalışmada amaç, yaratıcı drama yöntemiyle 9. sınıf öğrencilerine akran arabuluculuğu tekniğini kavratmak ve bu tekniğin akranlar arasında yaşanan çatışma durumlarını çözümleme konusundaki etkililiğini fark ettirmektir. Çalışma, İstanbul’un Bayrampaşa ilçesinde bulunan İnönü Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi 9. sınıfta öğrenim gören 17 sınıf başkanının gönüllü katılımlarıyla gerçekleşmiştir. Araştırmaya dahil olan öğrencilerin akran arabuluculuğu yöntemini kavramaları ve önemi konusunda farkındalık kazanmaları için yaratıcı drama yöntemi kullanılarak bir eğitim tasarlanmıştır. Araştırma deseni olarak ise karma araştırma desenlerinden iç içe karma araştırma deseni seçilmiştir. Bu doğrultuda veriler nitel ve nicel veri toplama yöntemleri kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde, çalışmanın kazanımlarını sınayacak şekilde oluşturulan kazanım değerlendirme sınavı ön test ve son test şeklinde uygulanmıştır. Kazanım değerlendirme sınavının ön test ve son test sonuçları Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılarak analiz edilmiş, ön test ve son test sonuçları arasında istatistiksel olarak bir farklılık olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda ise yapılan odak grup görüşmeleri ve her atölyenin sonunda uygulanan değerlendirme formları aracılığıyla toplanan veriler, betimsel analiz yoluyla analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında toplanan nitel ve nicel verilerin analizi sonucunda; kazanım değerlendirme sınavı ön test ve son test sonuçları arasında anlamlı bir farklılık oluştuğu, ayrıca atölye sonlarında yapılan odak grup görüşmeleri ve değerlendirme formlarından ortaya çıkan nitel verilerin analizinde ise eğitimin hedefleri doğrultusunda akran arabuluculuğu yöntemine yönelik farkındalık oluştuğu görülmüştür.

Keywords

Akran arabuluculuğu, Problem çözme, İletişim, Yaratıcı drama

References

• Adıgüzel, Ö. H. (2013). Eğitimde yaratıcı drama. (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi
• Adıgüzel, Ö. (2006). Yaşantılara dayalı öğrenme, yaratıcı drama ve süreçsel drama ilişkileri. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 31-38.
• Bozdoğan, Z. (2006). Okulda rehberlik etkinlikleri ve yaratıcı drama. Ankara: Nobel Yayıncılık
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem A Yayıcılık
• Can, A. (2013). SPSS ile nicel veri analizi. Ankara: Pegem A Yayıncılık
• Cohen, R. (2005). Students resolving conflict: peer mediation in schools. Tucson, Arizona: Goodyear Books.
• Cremin, H. (2007). Peer mediation: Citizenship and social inclusion revisited: Citizenship and social inclusion in action. McGraw-Hill Education (UK).
• Creswell, J. W., Clark, V. L. P. (2018). Designing and conducting mixed methods research. Thousand Oaks, CA: SagePublications.
• Daunic, A. P., Smith, S. W., Rowand Robinson, T., Miller, M. D., Landry, K. L. (2000). School-wide conflict resolution and peer mediation programs: Experiences in three middle schools. Intervention in School and Clinic, 36(2), 94-100.
• Gülkokan, Y. ( 2011). Akran arabuluculuk eğitiminin ilköğretim öğrenci anlaşmazlıkları üzerindeki etkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitimi Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Humphries, T. L. (1999). Improving peer mediation programs: Student experiences and suggestions. Professional School Counseling, 3(1), 13.
• Johnson, D. W., Johnson, R. T. (1995). Teaching students to be peacemakers: Results of five years of research. Peace and Conflict, 1(4), 417-438.
• Johnson, D. W., Johnson, R. T. (1996). Peacemakers: Teaching students to resolve their own and schoolmates’ conflicts. Focus on Exceptional Children, 28(6), 1-11.
• Johnson, D. W., Johnson, R. T. (2004). Implementing the “teaching students to be peacemakers program”. Theory into Practice, 43(1), 68-79.
• Jones, T. S. (2004). Conflict resolution education: The field, the findings, and the future. Conflict Resol. Q., 22, 233.
• Korkut, F. (2004). Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Anı Yayıncılık
• Lane, P. S., McWhirter, J. J. (1992). A peer mediation model: Conflict resolution for elementary and middle school children. Elementary School Guidance & Counseling, 27(1), 15-23.
• Lupton-Smith, H. S., Carruthers, W. L., Flythe, R., Goettee, E., Modest, K. H. (1996). Conflict resolution as peer mediation: Programs for elementary, middle, and high school students. The School Counselor, 43(5), 374-391.
• Taştan, N., Uğur, O. (2008). Akran arabuluculuğu eğitimi programının ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin akran arabuluculuğu becerilerine etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (23: 160-168).
• Türnüklü, A. Kaçmaz, T. İkiz, E. Balcı, F. (2009). Liselerde öğrenci şiddetinin önlenmesi, anlaşmazlık çözümü, müzakere ve akran arabuluculuk eğitim programı. (1. Baskı). Ankara: Maya Akademi
• Türnüklü, A. (2007). Liselerde öğrenci anlaşmazlıkları, nedenleri, çözüm stratejileri ve taktikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 13(49), 129-166
• Stevahn, L., Johnson, D. W., Johnson, R. T., Schultz, R. (2002). Effects of conflict resolution training integrated into a high school social studies curriculum. The Journal of social psychology, 142(3), 305-331.
• Sünbül, D. (2008). Müzakere (problem çözme) ve arabuluculuk eğitim programının ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin çatışma çözme becerileri, öfke kontrolü ile özsaygı düzeyleri üzerindeki etkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (11.Basku). Ankara: Seçkin Yayıncılık