COMPARATIVE ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN R&D INDICATORS AND ECONOMIC GROWTH IN THE PROCESS OF TÜRKİYE’S FULL MEMBERSHIP TO THE EUROPEAN UNION

Year 2024, Volume: 22 Issue: 4, 70 - 98

İbrahim Yusuf Özer , Ceran Zeynep Zafir Bahçekapılı

https://doi.org/10.11611/yead.1577017

Abstract

The main purpose of this study is to comparatively investigate the existence, direction and size of the possible relationship between R&D indicators and growth as a result of innovation and R&D policies in Türkiye's EU full membership negotiation process and to test the hypothesis that there is a positive relationship between innovative R&D policies and economic growth. For this purpose, annual data for the period 2005-2021 on growth and five R&D indicators (R&D expenditures, number of researchers, number of patents, high technology exports, number of scientific publications) for Türkiye and the general average of 27 EU countries were compiled from the World Bank and Eurostat databases and their course was interpreted through figures. In addition, in accordance with the trend in applied studies, in this study, firstly, stationarity (KPSS unit root test) and cointegration (ARDL bounds test) analyzes from time series analyses were performed for the variables and then the relationship between R&D indicators and growth was estimated with a multiple regression model. According to the findings, it was determined that all series for the EU and Türkiye (except LnGSYHt for Türkiye) comply with the I(1) process and there are no long-term relationships between them.

Keywords

Türkiye, European Union, Innovation, Research and development (R&D), Economic growth, Stationarity test, Cointegration test

References

• Adıyaman, G. and Hayaloğlu, P. (2020) “Gelişmekte Olan Ülkelerde İnovasyonun Sürdürülebilir Büyüme ve Kalkınmaya Etkisi”, Karadeniz Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1(2), 113-128.
• Akarsu, Y., Alacahan, N.D. and Atakişi, A. (2020) “Ülke Karşılaştırmaları ile Araştırma Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi”. Social Sciences Research Journal, 9(4), 159-167.
• Akel, V. and Gazel, S. (2014) “Döviz Kurları ile BIST Sanayi Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi: Bir ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44, 23-41.
• Albayrak, F. (2015) “Savunma Sanayiinde Millileştirme ve Ar-Ge Çalışmalarının Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Altın, O. and Kaya, A.A. (2009) “Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensel İlişkinin Analizi”, Ege Akademik Bakış, 9(1), 251-259.
• Arlıer, R. (2016) “Sağlık Sektöründe Yenilikçilik ve Ar-Ge Uygulamaları: Adana Numune Eğitim Araştırma Hastanesi Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Mersin, Toros Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Aydıner, D. (2014) “Borsa İstanbul'da İşlem Gören Üretim Şirketlerinin Ar-Ge Düzeylerini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aytekin, S. and Özçalık, S.G. (2018) “Borsa İstanbul Teknoloji ve Bilişim Endeksi Firmalarında Ar-Ge Harcamaları ve Finansal Performans İlişkisi”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(ICEESS’ 18), 67-73.
• Bakkaloğlu, Z. (2015) “Türkiye'de Gıda Sanayiinde Ar-Ge Çalışmalarının Durumu ve Geliştirilmesine Yönelik Önerilerin Oluşturulması”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Ballı, E. (2017) “Teknoloji, İnovasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Üst ve Üst Orta Gelir Gruplarındaki Ülkeler Üzerine Bir İnceleme”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 9(2), 15-28.
• Bayraktutan, Y. and Kethudaoğlu, F. (2017) “Ar-Ge ve İktisadi Büyüme İlişkisi: OECD Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(53), 679-694.
• Bozan, T. (2019) “İnovasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: G7 Ülkeleri Üzerine Ekonometrik Bir Analiz, Yüksek Lisans Tezi”, Gaziantep, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Börü, M.K. and Çelik, D. (2019) “Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları, İnovasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, R&S-Research Studies Anatolia Journal, 2(5), 196-206.
• Bulut, T. (2020) “Malatya Makine İmalat Sanayinde Ar-Ge ve İnovasyon Düzeyinin Araştırılması”, Yüksek Lisans Tezi, Malatya, İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Canbay, Ş. (2020a) “Türkiye’de Özel ve Kamu Sektörüne ait Ar-Ge Harcamalarının Kişi Başına Düşen Gelir Üzerine Etkileri”, Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 5(10), 38-52.
• Canbay, Ş. (2020b) “Türkiye’de Savunma Harcamaları ile Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) Harcamalarının İktisadi Büyümeye Etkisinin Kısa ve Uzun Dönemli Analizi”, Savunma Bilimleri Dergisi, 19/1(37), 1-24.
• Cenikli, V. (2021) “Türkiye ve Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerin Göreli Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) Etkinliğinin Analizi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10 (1), 231-246.
• Çakal, G. (2022) “Ar-Ge Vergi Teşviklerinin Sakarya Teknokentteki Ar-Ge Firmaları Tarafından Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çelik, A. (2020) “Seçilmiş OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcamalarının Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi”, Verimlilik Dergisi, 3, 59-90.
• Çıtak, L. and İltaş, Y. (2017) “Ar-Ge Yatırımlarının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi ve BİST Teknoloji Endeksi Firmalarının Etkinliklerinin Değerlendirilmesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ekim, 239-254.
• Çiçekli, İ. (2019) “KOBİ'lerde Ar-Ge ve İnovasyon Faaliyetlerinin İşletme Performansı Üzerine Etkileri: Mersin İli Özelinde Bir İnceleme”, Yüksek Lisans Tezi, Mersin, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çütçü, İ. and Bozan, T. (2019) “İnovasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: G7 Ülkeleri Üzerine Panel Veri Analizi”, Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 3(2), 289-310.
• Dam, M.M. and Yıldız, B. (2016) “BRICS-TM Ülkelerinde Ar-Ge ve İnovasyonun Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 33, 220-236.
• Dedeoğlu, Ö. (2018) “Ar-Ge Yönetimi, KOBİ'lerde Ar-Ge Çalışmalarında Dış Kaynak Kullanımı ve Teşvikler”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demir, M. and Geyik, O. (2014) “Türkiye’de Ar-Ge & İnovasyon Harcamalarının Gelişim Süreci ve Ekonomik Etkileri”, Journal of Life Economics, 2, 171-190.
• Demirci, N.S. (2017) “Finansal Gelişmişliğin Özel Sektör Ar-Ge Harcamalarına Etkisi: Türkiye için Eşbütünleşme, Nedensellik, Etki-Tepki Analizleri ve Varyans Ayrıştırması (1990-2014)”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan, 157-182.
• Demirgil, B. (2021) “Türkiye’de Araştırma Geliştirme Harcamaları ile Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Journal of Academic Opinion, 1(1), 24-28.
• Dereli, D.D. and Salğar, U. (2019) “Ar-Ge Harcamaları ile Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme”, Journal of Life Economics, 6(3), 345-366.
• Doğan, M. and Yıldız, F. (2016) “Araştırma ve Geliştirme Harcamalarının (Ar-Ge) Firma Karlılığı Üzerindeki Etkisi: BİST’te İşlem Gören İmalat Sanayi Firmaları Üzerine Bir Araştırma”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14, 178-187.
• Duman, Ç.N. (2014) 2002-2011 “Döneminde İmalat Sanayinde Ar-Ge Çalışmaları ve Çeşitli Faktörlere Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eker, S. (2011) “KOBİ’lerde Teknolojik Ar-Ge Çalışmalarının İstihdam Üzerine Etkileri: TEKMER’lerde Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ekinci, G. (2021) “Gaziantep İli Ar-Ge Merkezleri ve İnovasyon Performans Göstergeleri”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(39), 395-430.
• Erdemli, M. and Çelik, H. (2017) “AR&GE Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye ve G7 Ülkeleri İçin Bir Uygulama”, Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 122-137.
• Erdil, E. and Pamukçu, M.T. (2015) “Ar-Ge, İnovasyon ve Gelişmekte Olan Ülkelerin Rekabet Gücü Arasındaki İlişkiler”, Elektrik Mühendisliği, 455, 15-23.
• Ersöz, F. (2009a) “Savunma Yeteneklerinin Geliştirilmesinde Bilgi&Teknoloji, Ar-Ge ve İnovasyon’un Rolü ile İnovasyon Göstergelerine Göre Türkiye’nin Yeri”, TÜBAV Bilim, 2(3), 364-371.
• Ersöz, F. (2009b) “Avrupa İnovasyon Göstergeleri (EIS) Işığında Türkiye’nin Konumu”, İtüdergisi/b Sosyal Bilimler, 6(1), 3-16.
• Ezanoğlu, Z. (2021) “Türkiye’de Ar-Ge Faaliyetlerini Desteklemeye Yönelik Bir Politika Aracı Olarak Teşviklerin Firma Yenilik Performansına Etkileri”, Doktora Tezi, Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Genç, A.G.M.C. and Atasoy, A.G.Y. (2010) “Ar&Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, V(II), 27-34.
• Gezer, M.A., Uzgören, E. and Elevli, B. (2015) “Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlerle Türkiye ve AB Ülkelerinin Ar-Ge ve İnovasyon Göstergeleri Yönünden Sınıflandırılması”, ISITES, 548-555.
• Girgin, C. and Arıoğlu, E. (2001) “Ar-Ge Göstergeleri Üzerinde Uluslararası Karşılaştırmalı İstatistiksel Bir İnceleme”, İktisat İşletme ve Finans, 16(188), 71-87.
• Goel, K.R. and Ram, R. (1994) “Research and Development Expenditures and Economic Growth: A Cross-Country Study”. Economic Development and Cultural Change, 42(2), 403-411.
• Güler E.Ö. and Veysikarani, D. (2018) “OECD Ülkelerinin İnovasyon Göstergeleri Açısından Çok Değişkenli İstatistiksel Analizlerle Karşılaştırılması”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 157-168.
• Gülmez, A. and Akpolat, A.G. (2014) “Ar-Ge & İnovasyon ve Ekonomik Büyüme: Türkiye ve AB Örneği İçin Dinamik Panel Veri Analizi”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 1-17.
• Gülmez, A. and Yardımcıoğlu, F. (2012) “OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi (1990-2010)”, Maliye Dergisi, 163, 335-353.
• Güneş, H. (2019) “Ar-Ge Harcamaları ile Ekonomik Büyüme İlişkisi: OECD Ülkeleri için Panel Veri Analizi”, Sakarya İktisat Dergisi, 8(2), 160-176. https://data.worldbank.org/
• https://ec.europa.eu/eurostat/web/regions/data/main-tables-tbd
• Işık, N. and Kılınç, E.C. (2011) “Bölgesel Kalkınma’da Ar‐Ge ve İnovasyonun Önemi: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 9‐54.
• İğdeli, A. (2019) “Ar-Ge ve Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 2517-2538.
• Kacprzyk, A. and Doryń, W. (2017) “Innovation and Economic Growth in Old and New Member States of the European Union”, Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 30(1), 1724-1742.
• Kardaş, U. (2009) “Avrupa Birliği’nde ve Türkiye’de Ar-Ge Vergi Teşvikleri”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kavak, Ç. (2009) “Bilgi Ekonomisinde İnovasyon Kavramı ve Temel Göstergeleri”, Akademik Bilişim’09-XI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 11-13 Şubat 2009, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
• Kaya, K. (2021) “Türkiye’de Ar-Ge Teşvikleri ve Etkinliği Üzerine Bir Model Önerisi”, Doktora Tezi, İstanbul, İstanbul Okan Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Kesikoğlu, F. and Saraç, Ş. (2017) “Ar-Ge Harcamalarının Büyüme Üzerindeki Etkisi: İBBS Düzey-1 Bölgelerinin Karşılaştırmalı Analizi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı.
• Kılıç, C., Bayar, Y. and Özekicioğlu, H. (2014) “Araştırma Geliştirme Harcamalarının Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı Üzerindeki Etkisi: G-8 Ülkeleri İçin Bir Panel Veri Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44, 115-130.
• Kılıç, M. (2020) “BIST Bilişim Sektöründeki Firmaların Ar-Ge Harcamalarının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, XLIX, 2, 219-234.
• Kocamış, T.U. and Güngör, A. (2014) “Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ve Teknoloji Sektöründe Ar-Ge Giderlerinin Kârlılık Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul Uygulaması”, Maliye Dergisi, 166, 127-138.
• Korkmaz, S. (2010) “Türkiye’de Ar-Ge Yatırımları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin VAR Modeli ile Analizi”, Journal of Yasar University, 20(5), 3320‐3330.
• Kurtulmuş, C. (2019) “İnovasyon ve Girişimciliğin Küresel Rekabet Üzerine Etkisinin Panel Veri Analizi ile İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Külünk, İ. (2018) “Türkiye’de ARGE Harcamaları, İhracat ve Büyüme Arasındaki İlişki: 1996-2016”, Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(2), 73-82.
• Kwiatkowski, D., Phillips, P.C.B., Schmidt, P. and Shin, Y. (1992) “Testing the Null Hypothesis of Stationary against the Alternative of a Unit Root”, Journal of Econometrics, 54, 159-178.
• Maradana, R.P., Pradhan, R.P., Dash, S., Gaurav, K., Jayakumar, M. and Chatterjee, D. (2017) “Does Innovation Promote Economic Growth?: Evidence from European Countries”, Journal of Innovation and Entrepreneurship, 6:1.
• Mert, M. and Çağlar, A. E. (2019)” Eviews ve Gauss Uygulamalı Zaman Serileri Analizi”, Ankara: Detay Yayıncılık, 282.
• Mudronja, G., Jugović, A. and Škalamera-Alilović, D. (2019) “Research and Development and Economic Growth: EU Port Regions”, Zbornik Radova Ekonomskog Fakulteta u Rijeci, 37(2), 587-602.
• Ordu, B. and Yücel, R. (2022) “Ar-Ge Giderleri Hisse Başına Kâr İlişkisi: Borsa İstanbul Örneği”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(2), 141-158.
• Öner, E.T. (2022) “Türkiye’de Kamu Sektöründe Verimliliğin Artırılmasında Araştırma-Geliştirme ve İnovasyonun Rolü”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özbay, F., Arıcan, M. and Oğuztürk, B.S. (2021) “Çin Rüyasının Gerçekleşmesinde İnovasyonun Önemi: Büyüme ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir Analiz”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), 413-437.
• Özbek, H. and Atik, H. (2013) “İnovasyon Göstergeleri Bakımından Türkiye’nin Avrupa Birliği Ülkeleri Arasındaki Yeri: İstatistiksel Bir Analiz”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 42, 193-210.
• Özcan, B. and Arı, A. (2014) “Araştırma-Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi”, Maliye Dergisi, 166, 39-55.
• Özer, M. and Çiftçi, N. (2009) “Ar-Ge Tabanlı İçsel Büyüme Modelleri ve Ar-Ge Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: OECD Ülkeleri Panel Veri Analizi”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(16), 219-240.
• Özkan, G.S. and Alancıoğlu, E. (2017) “Bilgi Ekonomisi İndeksi Performans Göstergelerinin Türkiye Açısından Ar-Ge Harcamaları Analizi”, ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi (ASSAM-UHAD), 4(8), 1-12.
• Pakdemirli, B. (2020) “Araştırma-Geliştirme Harcamaları Ekonomik Büyümenin Nedeni mi? Türkiye Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörü Örneği”, İzmir İktisat Dergisi, 35(1), 105-112.
• Pece, A.M., Simona, O.E.O. and Salisteanu, F. (2015) “Innovation and Economic Growth: An Empirical Analysis for CEE Countries”, Procedia Economics and Finance, 26, 461-467.
• Sağlam, Y., Egeli, H.A. and Egeli, P. (2017) “Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Ar&Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Panel Veri Analizi”, Sosyoekonomi, 25(31), 149-165.
• Samimi, A.J. and Alerasoul, S.M. (2009) “R&D and Economic Growth: New Evidence from Some Developing Countries”, Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3(4), 3464-3469.
• Sarıdoğan, H.Ö. (2019) “Araştırma Geliştirme Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri Üzerine Bir İnceleme: AB28 Örneği”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(4), 17-34.
• Schwert, G. (1989) “Tests for Unit Roots: A Monte Carlo Investigation”, Journal of Business and Economic Statistics, 7, 147-159.
• Seçilmiş, N. and Konu, A. (2019) “OECD Ülkelerinde Ar-Ge Teşvikleri ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ampirik Bir İnceleme”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (2), 686-702.
• Sevüktekin, M. and Çınar, M. (2014) “Ekonometrik Zaman Serileri Analizi: EViews Uygulamalı”, (Genişletilmiş 4. Baskı), Bursa: Dora.
• Sezgin, F.H. (2017) “AR-GE Harcamalarının Büyüme ile İlişkisinin Analizi: Gelişmiş ve Gelişmekte Ülkeler Karşılaştırması”, 3rd SCF International Conference on Economic and Social Impacts of Globalization, Antalya, Türkiye, 5-7 Ekim 2017, 69-81.
• Sungur, O., Aydın, H. and Eren, M. (2016) “Türkiye’de Ar-Ge, İnovasyon, İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Asimetrik Nedensellik Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 173-192.
• Szarowská, I. (2017) “Does Public R&D Expenditure Matter for Economic Growth? GMM Approach”, Journal of International Studies, 10(2), 90-103.
• Taban, S. and Şengür, M. (2014) “Türkiye'de Ar-Ge ve Ekonomik Büyüme”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 355- 376.
• Tahtasakal, D. (2021) “İlaç Sanayide Ar-Ge Harcaması ve Rekabet Gücü İlişkisi: Türkiye Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Kırklareli, Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tarı, R. (2018) Ekonometri, (13. Baskı), Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Tuna, K., Kayacan, E. and Bektaş, H. (2015) “The Relationship Between Research & Development Expenditures and Economic Growth: The Case of Turkey”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 195, 501-507.
• Türk, A. (2011) “Türkiye’deki Otomotiv Sanayi Ar-Ge Kapasitesinin İncelenmesi ve Avrupa Birliği ile Kıyaslanması”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Türkmen, S., Ağır, H. and Günay, E. (2019) “Seçilmiş OECD Ülkelerinde Ar-Ge ve Ekonomik Büyüme: Panel Eşbütünleşme Yaklaşımından Yeni Kanıtlar”, BEYDER, 14(2), 89-101.
• Uçak, S., Kuvat, Ö. and Aytekin, A.G. (2018) “Türkiye’de ARGE Harcamaları–Büyüme İlişkisi: ARDL Yöntemi”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 129-160.
• Ülger, Ö. and Durgun, Ö. (2017) “Seçilmiş OECD Ülkelerinde AR-GE Harcamalarının Büyüme Üzerine Etkileri”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(4), 105-130.
• Ünal, T. and Seçilmiş, N. (2013) “Ar-Ge Göstergeleri Açısından Türkiye ve Gelişmiş Ülkelerle Kıyaslaması”, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 1(1), 12-25.
• Wakelin, K. (2001) “Productivity Growth and R&D Expenditure in UK Manufacturing Firms”, Research Policy, 30(7), 1079‐1090. Yaşar, N. (2020) “Ar-Ge’de Üniversite Sanayi İş birliği Düzeylerinin İnovasyon Temel Göstergeleri Açısından İstatistik Değerlendirilmesi: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler Karşılaştırılması”, International Journal Entrepreneurship and Management Inquiries, 4(Özel Sayı 1), 182-198.
• Yıldırım, D.Ç. and Kantarcı, T. (2018) “Araştırma Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Bir Panel Veri Analizi”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5), 661-670.
• Yiğit, D. (2021) “Türkiye’de Savunma Sanayisinde Ar-Ge Çalışmalarının Tespiti”, Yüksek Lisans Tezi, Gümüşhane, Gümüşhane Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Yücel, R. and Ahmetoğulları, K. (2015) “Ar-Ge Harcamalarının Firmaların Net Kâr Değişimi ve Hisse Başına Kârlılığına İnovatif Etkisi: BİST Teknoloji Yazılım ve Bilişim Sektöründe Bir Uygulama”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(4), 87-104.
• Zerenler, M., Türker, N. and Şahin, E. (2007) “Küresel Teknoloji, Araştırma-Geliştirme Ar-Ge ve Yenilik İlişkisi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17), 653-667.
• Zuhal, M. and Seyhan, N. (2021) “Türkiye’de Düzey 1 Bölgelerinde Ar-Ge Faaliyetlerine Göre İnovasyon Performanslarının İncelenmesi: Malmquist Endeksi Uygulaması”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 394-422.