Assessment of the reliability of resistivity inversion of shallow subsurface structures

Year 2005, Volume: 26 Issue: 3, 25 - 40, 01.04.2005

Mahmut G. Drahor Meriç A. Berge Gökhan Göktürkler T. Özgür Kurtulmuş

Abstract

Keywords

-

Sığ yeraltı yapılarının özdirenç ters-çözümünde güvenilirliğin irdelenmesi

Abstract

Bu çalıflmada, sığ yeraltı yapılarının incelenmesinde yaygın olarak kullanılan elektrik özdirenç verilerinin ters-çözümünün güvenilirliği modelleme çalıflmalarıyla irdelenmifltir. Çalıflmada kullanılan modeller, gömülü bir blok ile dirençli ve iletken karstik boflluk modellerinden oluflmaktadır. Özdirenç yönteminde yaygın olarak kullanılan Schlumberger, Wenner, pol-pol ve dipol-dipol dizilimleri ile görünür özdirenç verisi üretilmifl ve çözümler düzgünlük-kısıtlı ters-çözüm algoritması ile elde edilmifltir. Karstik boflluk modelleri kullanılarak elde edilen verilere %5 Gaussiangürültü eklenmifltir. Çözümlerin güvenilirliği veri ve model çakıflmazlık yaklaflımıyla irdelenmifltir. Özdirenç zıtlığı,gürültü düzeyi, dizilim türü ve yüzeye yakın tabakaların varlığının çözümlerin güvenilirliğini etkilediği gözlenmifltir

Keywords

Modelleme, özdirenç, sığ jeofizik, ters-çözüm, çakıflmazlık

References

• Berge, M. A., 2005. İki-boyutlu özdirenç ters-çözüm modellemesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir (yayımlanmamıfl).
• Candansayar, M. E., and Baflokur, A. T., 2001. De- tecting small-scale targets by the 2D inver- sion of two-sided three-electrode data: application to an archaeological survey. Geophysical Prospecting, 49, 13 -25.
• Dahlin, T., and Zhou, B., 2004. A numerical compari- son of 2-D resistivity imaging with 10 elect- rode arrays. Geophysical Prospecting, 52, 379 -398.
• Drahor, M. G., Göktürkler, G., Berge, M. A. ve Kurtul- mufl, Ö. T., 2004. Dört farklı elektrot dizili- mine göre bazı üç-boyutlu sığ yeraltı yapı- larının görünür özdirenç modellemesi. Yerbilimleri, 30, 115-128.
• Drahor, M. G., Göktürkler, G., Berge, M. A. ve Kurtul- mufl, Ö. T., 2005. Bazı sığ yeraltı yapıları- nın özdirenç ters-çözümü. Yerbilimleri, 26 (2), 1-14.
• Geotomo Software, 2001. RES2DINV software, ver. 3.4. http://www.geoelectrical.com, 15 No- vember 2005.
• Loke, M. H., 2001. Tutorial: 2-D and 3-D electrical imaging surveys. Penang, Malaysia, Uni- versiti Sains Malaysia, unpublished course notes, 121pp, http://www.geoelectri- cal.com, 15 November 2005.
• Loke M. H., and Barker R. D.,1996. Rapid least-squ- ares inversion of apparent resistivity pse- udosections using a quasi-Newton met- hod. Geophysical Prospecting, 44, 131- 152.
• Loke M. H., Acworth I., and Dahlin T., 2003. A com- parison of smooth and blocky inversion methods in 2-D electrical imaging surveys. Exploration Geophysics, 34, 182-187.
• Olayinka, A. I., and Yaramancı, U., 2000a. Assess- ment of the reliability of 2D inversion of apparent resistivity data. Geophysical Prospecting, 48, 293-316.
• Olayinka, A. I., and Yaramancı, U., 2000b. Use of block inversion in the 2-D interpretation of apparent resistivity data and its compari- son with smooth inversion. Journal of App- lied Geophysics, 45, 63-82.
• Olayinka, A. I., and Yaramancı, U., 2002. Smooth and sharp-boundary inversion of two-di- mensional pseudosection data in presen- ce of a decrease in resistivity with depth. European Journal of Environmental and Engineering Geophysics, 7, 139-165.
• Sasaki, Y., 1992. Resolution of resistivity tomography inferred from numerical simulation. Ge- ophysical Prospecting, 40, 453–464.