Ortaokul Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilimleri Sindirim Sistemi Konusundaki Kavram Yanılgılarının Simülasyonlarla Giderilmesi

Year 2025, Volume: 10 Issue: 1, 42 - 53, 17.06.2025

Ezgi Sena Mangır , Gülbin Özkan

https://doi.org/10.14744/yjer.2025.004

Abstract

Bu çalışmanın amacı Fen Bilimleri dersinin Sindirim Sistemi konusunda simülasyonlarla yapılan öğretimin öğrencilerin sindirim sistemi konusundaki kavramsal anlamalarına etkisini gözlemlemektir. Araştırmada, ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Deney grubuna simülasyon tabanlı öğretim uygulanırken, kontrol grubuna geleneksel öğretim yöntemi ile öğretim gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemi, İstanbul’daki bir devlet ortaokulunda öğrenim gören 6. sınıf düzeyindeki 38 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak on sorudan oluşan ‘’Sindirim Sistemi Kavram Soru Formu’’ kullanılmıştır. Sindirim Sistemi Kavram Soru Formu ortaokul öğrencilerinin sindirim sistemi kavramsal anlamalarını belirlemek amacıyla geliştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda, simülasyonlarla öğretim yapılan gruptaki öğrencilerin uygulamadan sonra bilimsel doğrularının arttığı gözlenmiştir. Ayrıca uygulanan soru formuna öğrencilerin verdikleri yanıtlara bakıldığında tanımsal cevapları olan sorularda cevaplara ulaşmanın simülasyonla görsel bir şekilde gösterilmiş olması yetersiz kalmış, bu tarz sorularda geleneksel eğitim görmüş olan öğrencilerin daha fazla bilimsel doğrularının arttığı gözlenmiştir. Ancak araştırma sonucuna genel olarak bakıldığında öğrencilerin simülasyonla verilmiş olan dersi daha ilgi ve dikkatle dinledikleri ve bunun da soru formuna olumlu şekilde yansıdığı görülmüştür.

Keywords

Fen bilimleri , ortaokul öğrencileri , simülasyon destekli öğretim , sindirim sistemi

Ethical Statement

Bu çalışma 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında gerçekleştirilmiştir.

Supporting Institution

2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı

Project Number

1919B012214136 başvuru numaralı proje

Elimination of Sixth Grade Middle School Students on the Digestive System in Science with Simulations

Abstract

The aim of this study is to observe the effect of simulation-based teaching on students’ conceptual understanding of the digestive system in the Science course. In the study, pre-test-post-test experimental design with control group was used. While the experimental group received simulation-based instruction, the control group was taught using traditional teaching methods. The sample of the study consisted of 38 sixth-grade students enrolled in a public middle school in Istanbul. The data collection tool used was the “Digestive System Conceptual Question Form,” which consists of ten questions and was developed to assess middle school students’ conceptual understanding of the digestive system. The results of the study indicated that students in the simulation-based teaching group showed an increase in scientific accuracy after the implementation. However, when analyzing students’ responses to the question form, it was observed that visual representation through simulations was insufficient for questions requiring definitional answers. In these types of questions, students who received traditional instruction demonstrated a greater increase in scientific accuracy. Nonetheless, the overall findings suggest that students found the simulation-based lessons more engaging and attentive, which positively reflected in their responses to the question form.

Keywords

Science , middle school students , simulation-based teaching , digestive system.

Project Number

1919B012214136 başvuru numaralı proje

References

• Kaynaklar Akpınar, E. (2006). Fen öğretiminde soyut kavramların yapılandırılmasında bilgisayar desteği: Yaşamımızı yönlendiren elektrik ünitesi (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Akyüz, E. (2016). How does global capitalism affect the higher education systems of developing countries? Academic Sight, 53, 138–146.
• Alkan, C. (1998). Eğitim teknolojisi (6. basım). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Altın, K. (2001). Fizik dersinde bilgisayar kullanımı: Bir simülasyon yazılımıyla ders geliştirilmesi. In Yeni Bin Yılın Başında Türkiye'de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu (pp. 242–247). İstanbul.
• Ayas, A. (1995). Fen bilimlerinde program geliştirme ve uygulama teknikleri üzerine bir çalışma: İki çağdaş yaklaşımın değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 149–155.
• Bacanak, A., Karamustafaoğlu, O., & Köse, S. (2003). Yeni bir bakış: Eğitimde teknoloji okuryazarlığı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 191–196.
• Bağcı, E. (2011). İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf Türkçe dersi öğretmen kılavuz kitaplarında yer verilen eğitsel oyun etkinliklerinin incelenmesi ve alternatif etkinlik önerileri. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 487–497.
• Barab, S., & Dede, C. (2007). Games and immersive participatory simulations for science education: An emerging type of curricula. Journal of Science Education and Technology, 16(1), 1–3.
• Başer, M., & Durmuş, S. (2010). The effectiveness of computer supported versus real-laboratory inquiry learning environments on the understanding of direct current electricity among pre-service elementary school teachers. EURASIA Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 6(1), 47–61.
• Batdi, V., Talan, T., & Semerci, Ç. (2019). Meta-analytic and meta-thematic analysis of STEM education. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 7(4), 382–399.
• Boland, M. (2016). Human digestion–a processing perspective. Journal of the Science of Food and Agriculture, 96(7), 2275–2283.
• Bouma, G. D., Atkinson, G. B. J., & Dixon, B. R. (1995). A handbook of social science research. Oxford: Oxford University Press.
• Case, J. M., & Fraser, D. M. (1999). An investigation into chemical engineering students’ understanding of the mole and the use of concrete activities to promote conceptual change. International Journal of Science Education, 21(12), 1237–1249.
• Çelik, C., Güven, G., & Çakır, N. K. (2020). Integration of mobile augmented reality (MAR) applications into biology laboratory: Anatomic structure of the heart. Research in Learning Technology, 28, 1–11.
• Çelik, H. C., & Bindak, R. (2005). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bilgisayara yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 27–38.
• ChanLin, L. (2001). Formats and prior knowledge on learning in a computer-based lesson. Journal of Computer Assisted Learning, 17(4), 409–419.
• Christmann, E., & Badgett, J. (1999). A comparative analysis of the effects of computer-assisted instruction on student achievement in differing science and demographical areas. Journal of Computers in Mathematics and Science Teaching, 18(2), 135–143.
• Coffey, A., & Atkinson, P. (1996). Making sense of qualitative data: Complementary research strategies. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Di Serio, Á., Ibáñez, M. B., & Kloos, C. D. (2013). Impact of an augmented reality system on students' motivation for a visual art course. Computers & Education, 68, 586–596.
• Dunleavy, M., Dede, C., & Mitchell, R. (2009). Affordances and limitations of immersive participatory augmented reality simulations for teaching and learning. Journal of Science Education and Technology, 18(1), 7–22.
• Ekmekci, A., & Gulacar, O. (2015). A case study for comparing the effectiveness of a computer simulation and a hands-on activity on learning electric circuits. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 11(4), 765–775.
• Faour, M. A., & Ayoubi, Z. (2018). The effect of using virtual laboratory on grade 10 students’ conceptual understanding and their attitudes towards physics. Journal of Education in Science, Environment and Health (JESEH), 4(1), 54–68.
• Faria, A. J. (2001). The changing nature of business simulation/gaming research: A brief history. Simulation & Gaming, 32(1), 97–110.
• Gaba, D. (1999). Human work environment and simulators. In Anaesthesia (5th ed., pp. 18–26). London: Churchill Livingstone.
• Gezer, B., & Sevim, Y. (2006). Ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin internet kullanımlarının meslekî gelişimlerine etkisi (Elâzığ ili örneği). Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 5(1), 79–84.
• Gümüş, D., Demir, Y., Koçak, E., Kaya, Y., & Kırıcı, M. (2008). Modelle öğretimin öğrenci başarısına etkisi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 65–90.
• Gündoğdu, K., & Ozan, C. (2012). Bilgisayar destekli öğretim modeli. In Öğrenme öğretme kuram ve yaklaşımları (pp. xx–xx). Ankara: Pegem Akademi. (Note: Add page numbers if available.)
• Gürol, A., Demirli, C., & Aktı, S. (2010). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin öğrenim gördükleri kurumlarda kullanılmakta olan eğitsel yazılıma yönelik görüşleri. In 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, Elazığ, Türkiye (20–22 Mayıs 2010).
• Gürsoy, H. (2007). Çağın sihirli anahtarı internet. Kocaeli: Kocaeli İl Milli Eğitim Müdürlüğü Yayınları.
• Hatano, G., & Inagaki, K. (1997). Qualitative changes in intuitive biology. European Journal of Psychology of Education, 21, 11–130.
• Hızal, A. (1991). Türkiye’de eğitim teknolojisi personelinin yetiştirilmesi. In Anadolu Üniversitesi BDE Birimi Eğitim Teknolojisi ve Bilgisayar Destekli Eğitim 1. Sempozyumu, Eskişehir.
• İşman, A., Baytekin, Ç., Balkan, F., Horzum, B., & Kıyıcı, M. (2002). Fen bilgisi eğitimi ve yapısalcı yaklaşım. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 1(1), 41–47.
• Jupp, V. (1996). Documents and critical research. In R. Sapsford & V. Jupp (Eds.), Data collection and analysis (pp. 298–316). London: Sage.
• Karal, H., Çebi, A., Pekşen, M., & Turgut, Y. E. (2010). Sözel problemlerin anlamlandırılması ve çözümünde web tabanlı eğitsel simülasyonların etkisi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 9(1), 147–162.
• Karamustafaoğlu, O. (2006). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin öğretim materyallerini kullanma düzeyleri: Amasya ili örneği. Atatürk Üniversitesi Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 90–101.
• Keys, J. B., & Wolfe, J. (1990). The role of management games and simulations in education and research. Journal of Management, 16(2), 307–333.
• Konur, K. B., Sezen, G., & Tekbıyık, A. (2008). Fen ve teknoloji derslerinde yapılandırmacı yaklaşıma dayalı etkinliklerde öğretim teknolojilerinin kullanılabilirliğine yönelik öğretmen görüşleri. In The 8th International Educational Technology Conference (May 6–12, 2008), Eskişehir, Türkiye.
• Korkmaz, H. (2004). Fen ve teknoloji eğitiminde alternatif değerlendirme yaklaşımları (1. baskı). Ankara: Yeryüzü.
• Kovalik, C. L., & Kuo, C. L. (2012). Innovation diffusion: Learner benefits and instructor insights with the diffusion simulation game. Simulation & Gaming, 43(6), 803–824.
• Laroche, L. H., Wulfsberg, G., & Young, B. (2003). Discovery videos: A safe, tested, time-efficient way to incorporate discovery-laboratory experiments into the classroom. Journal of Chemical Education, 80(8), 962–966.
• Luque, E. G., Ortega, T., Forja, J. M., & Parra, A. G. (2004). Using a laboratory simulator in the teaching and study of chemical processes in estuarine systems. Computers & Education, 43, 81–90.
• Maddock, M. N. (1981). Science education: An anthropological viewpoint. Studies in Science Education, 8, 1–26.
• Minaslı, E. (2009). Fen ve teknoloji dersi maddenin yapısı ve özellikleri ünitesinin öğretilmesinde simülasyon ve model kullanılmasının başarıya, kavram öğrenmeye ve hatırlamaya etkisi (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Moreno, R. (2007). Optimizing learning from animations by minimizing cognitive load: Cognitive and affective consequences of signaling and segmentation methods. Applied Cognitive Psychology, 21(6), 765–781.
• Önal, H. (2009). İlköğretim 8. sınıf fen ve teknoloji dersi “kuvvet ve hareket” ünitesinde bilgisayar desteğinin klasik yöntemlere göre değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi). Kafkas Üniversitesi, Kars.
• Özenç, E. G., & Özmen, Z. K. (2014). Akıllı tahtayla işlenen fen ve teknoloji dersinin öğrencilerin başarısına ve derse karşı tutumlarına etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 182, 113–136.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. London: Sage Publications Inc.
• Pekdağ, B. (2010). Kimya öğreniminde alternatif yollar: Animasyon, simülasyon, video ve multimedya ile öğrenme. Journal of Turkish Science Education, 7(2), 79–110.
• Pringle, R. (2004). Making it visual: Creating a model of the atom. Science Activities, 40(4), 30–33.
• Rodriguez, R. N. (1992). Recent developments in process capability analysis. Journal of Quality Technology, 24(4), 176–187.
• Şekerci, A. R., Kurban, B., Çimen, N., Kızıltaş, E., Turan, S., Demirci, T., ve diğerleri. (2008). Öğretim teknolojilerinin eğitim fakültelerindeki durumu: Öğrenci görüşleri. In 8th International Educational Technology Conference (May 6–12, 2008), Eskişehir, Türkiye.
• Sönmez, V. (Ed.). (2003). Öğretmenlik mesleğine giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Stieff, M., & Wilensky, U. (2003). Connected chemistry – Incorporating interactive simulations into the chemistry classroom. Journal of Science Education and Technology, 12(3), 285–302.
• Tatlı, Z., & Ayas, A. (2011, October). Sanal kimya laboratuarı geliştirilme süreci. In International Computer & Instructional Technologies Symposium, Fırat University, Elazığ, Turkey.
• Türel, Y. K., & Johnson, T. E. (2012). Teachers’ belief and use of interactive whiteboards for teaching and learning. Educational Technology & Society, 15(1), 381–394.
• Türkan, A. (2012). İlköğretim 7. sınıf fen ve teknoloji dersi kuvvet ve hareket ünitesinde bilgisayar destekli ve laboratuvar temelli öğretimin öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisinin karşılaştırılması (Yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Tüysüz, C., & Aydın, H. (2007). Web tabanlı öğrenmenin ilköğretim okulu düzeyindeki öğrencilerin tutumuna etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22), 73–84.
• Van Berkum, J. J., & De Jong, T. (1991). Instructional environments for simulations. Education and Computing, 6(3–4), 305–358.
• Wolfe, J. (1976). The effects and effectiveness of simulations in business policy teaching applications. Academy of Management Review, 1(2), 47–56.
• Wolfe, J. (1994). Recollections on 25 years of simulation/gaming. Simulation & Gaming, 25(2), 274–278.
• Yalın, İ. H. (2005). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yanpar, T. (2007). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yıldız Aydoğdu, S. (2007). The effect of interactive simulation enriched inquiry learning instruction on ninth grade students’ achievement in and attitude towards energy (Doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yusuf, M. O., & Afolabi, A. O. (2010). Effects of computer assisted instruction (CAI) on secondary school students' performance in biology. Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET), 9(1), 62–69.
• Zacharia, Z. (2003). Beliefs, attitudes, and intentions of science teachers regarding the educational use of computer simulations and inquiry-based experiments in physics. Journal of Research in Science Teaching, 40(8), 792–823.