MEHMET ÂSAF BORSACI’NIN BENLİ LEYLA ROMANI ÜZERİNE POETİK BİR OKUMA

Year 2021, Issue: 25, 163 - 196, 01.06.2021

Nurcan Şen

Abstract

Mehmet Âsaf Borsacı’nın Benli Leyla romanı, gerek yapısı gerekse içeriğindeki edebî tartışmalarıyla poetik okumaya oldukça elverişlidir. Şöyle ki romanda kadın başkah- ramanın adı klasik Türk şiirinin ideal kadın imgesinin adı olan Leyla’dır. Gece/karanlık ile ilişkili olan bu isimde kadının büyüleme gücünün baskılanması söz konusudur. Ley- la’nın babası Zekâi Efendi poetik bakımdan Klasik şiir taraftarıdır. Yeni nesil şair(ler)i karşısında eski nesil şair(ler)in bir temsilcisidir. Klasik şiir tarzı manzumeler kaleme alan bir şairdir. Şiirler, nesirler kaleme alan Necdet, etrafında genç bir şair olarak tanınır. Poetik bakımdan yeni Türk şiirine bağlıyken zevk olarak klasik şiiri de ihmal etmez. Necdet’in sevdiği; Muallim Nâci, Ahmet Râsim, Süleyman Nazif, Fâik Âli, gibi şairler yeni Türk edebiyatının ortaya çıktığı dönemde hem yeni Türk şiirini benimseyen hem de bu şiirle klasik şiir arasında bir bağ kuran Mutavassitîn grubuna dâhildir. Bu nedenle Romanda Muallim Nâci’ye çokça referans vardır. Bunun nedeni, günümüzde, yeni Türk şiirinin gelişmesinde bir şair olarak hakkı teslim edilen Nâci’nin romanın yazıldığı dö- nemde hâlâ yeni Türk şiirinin karşısında olmasına dair yerleşik algının güçlü bir şekilde devam etmesidir. Mevcut dönemde Nâci’nin şiir(in)e taşıdığı yenilikler ve yeni Türk şii- rindeki yeri, kitaplar ve makalelerle değil romanların sayfalarında gösterilmeye çalışılır.

Keywords

Mehmet Âsaf Borsacı, poetik, Benli Leyla

A POETIC READING ON MEHMET ÂSAF BORSACI’S NOVEL “BENLİ LEYLA”

Abstract

Mehmet Âsaf Borsacı’s novel Benli Leyla is quite suitable for reading poetics with its structure and its literary discussions. Namely, the name of the female protago- nist in the novel is Leyla, the name of the ideal female image of Classical Turkish poetry. In this name, which is associated with the night / darkness, the suppres- sion of the power of fascination of the woman is in question. Leyla’s father, Zekâi Efendi, is a poetically supporter of classical poetry. He is a representative of the old generation poet (s) versus the new generation poet (s). He is a poet who wrote classical poetry style poems. Necdet, who wrote poems and prose, is known as a young poet around him. While he is poetically attached to New Turkish poetry, he does not neglect Classical poetry as a pleasure. The favorite of Necdet; Poets such as Muallim Nâci, Ahmet Râsim, Süleyman Nazif, Fâik Âli, were included in the Mutavassitîn group, which both adopted the New Turkish poetry and established a link between this poem and Classical poetry during the emergence of New Turkish literature. For this reason, there are many references to Muallim Nâci in the novel. The reason for this is that the established perception that Nâci, who was given his right as a poet in the development of the new Turkish poetry, is still opposed to the New Turkish poetry at the time the novel was written. In the current period, Naci’s innovations to poetry (in) and his place in New Turkish poetry are tried to be shown in the pages of novels, not with books and articles.

Keywords

Mehmet Âsaf Borsacı, poetik, Benli Leyla

References

• Benslama, Fethi (2005). İslam’ın Psikanalizi. Işık Ergüden (Çev.), İstanbul: İletişim.
• Borsacı, Mehmed Âsaf (1922). Benli Leyla. İstanbul: Kütüphâne-i Sûdî.
• Bozoviç, Miran (2009). “İlk Bakıştan Öznece: Lacan ve Spinoza”, MonoKL Lacan Özel Sayısı. İmren Cerit (Çev.), S. VI-VII.
• Derrida, Jacques, (2016). Platon’un Eczanesi, Zeynep Direk (Çev.), İstanbul: Alfa.
• Freud, Sigmund (2009). Haz İlkesinin Ötesinde Ben ve İd. Ali Babaoğlu (Çev.), İstanbul: Metis.
• Freud, Sigmund (2010). Narsizm Üzerine ve Schreber Vakası. Banu Büyükkal, Saffet Murat Tura (Çev.), İstanbul: Metis.
• Huyugüzel, Ömer Faruk (2018). Eleştiri Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Dergâh.
• Kern, Stephan (2007). Nedenselliğin Kültürel Tarihi, Bilim Cinayet Romanları ve Düşünce Sistemleri. Emine Ayhan (Çev.), Metis: İstanbul.
• Özgül, M. Kayahan (2006). Divan Yolu’ndan Pera’ya Selâmetle Modern Türk Şiirine Doğru. Ankara: Hece.
• Phillips, Adam (2019). Öyle ve Böyle. İpek Şen (Çev.), İstanbul: Ayrıntı.
• Ricoeur, Paul (2007). Yoruma Dair, Freud ve Felsefe. Necmiye Alpay (Çev.), İstanbul: Metis.