A PSYCHOANALYTIC PERSPECTIVE ON THE LIBIDINAL INFLUENCE OF LOVE IN REPUBLICAN ERA TURKISH POETRY

Yıl 2025, Cilt: 17 Sayı: 33, 83 - 96, 01.06.2025

İnanç Doğruoğlu

https://doi.org/10.26517/ytea.584

Öz

The effort to interpret love from the perspective of psychoanalysis deepens especially with Lacan’s ideas shaped around the concept of ‘the other’. All demands are considered a request for the desire to be loved by the “other”, at their core, in the psychoanalytic school developed by Lacan and initiated by Freud. In the psychoanalytic school developed by Lacan and initiated by Freud, it is accepted that all requests are essentially a demand for the desire to be loved by the “other”. Lacan emphasizes the desire that lies behind the demand directed at the “other.” This desire involves being recognized, seen, and united with the “other,” and thus achieving a sense of wholeness, which includes intertwining and dissolving into one another. In this context, love emerges not only as an individual emotion but also as a phenomenon intertwined with social and cultural codes. Therefore, to concentrate on the mentioned aspect of love, it is essential to address the points within the scope of the sexuality of love. Particularly in the Republic Period Turkish Poetry, deciphering the codes of love related to sexuality, in the works of poets reveals not only the desires of the individuals but also the unconscious discourses of the era. Expressions of love in poetry sometimes reflect the fractures and conflicts within the poet’s internal world or they provide clues about the transformation of social structure through the relationship established with the “other.” In this study, the dimension of sexuality in love is emphasized and the reflections of poets’ “unconscious” through examples taken from the Republican Era Turkish Poetry are examined.

Anahtar Kelimeler

Love in Turkish poetry in the Republican period , poetry , desire , libido , psychoanalysis

CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK ŞİİRİNDE AŞKIN LİBİDİNAL ETKİSİNE PSİKANALİTİK DUYARLILIKLA BİR BAKIŞ

Öz

Psikanaliz perspektifinden aşkı anlamlandırma çabası, özellikle Lacan’ın ‘öteki’ kavramı etrafında şekillenen düşünceleriyle derinleşir. Freudla başlayıp Lacanla geliştirilen psikanaliz ekolünde, bütün taleplerin ‘öteki’ tarafından sevilme isteği üzerine bir talep olduğu düşünülür. Lacan’ın üzerinde durduğu durum, ‘öteki’ne yöneltilen talebin arkasında yatan arzudur. Bahsi geçen arzu, ‘öteki’ tarafından fark edilme, görülme, onunla hemhal olma ve dolayısıyla bir bütün olmayı yani iç içe geçerek aynı bedende erimeyi içerir. Bu bağlamda aşk, yalnızca bireysel bir duygu değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel kodlarla iç içe geçmiş bir fenomen olarak karşımıza çıkar. Dolayısıyla aşkın bahsedilen yönüne yoğunlaşmak açısından üzerinde durmamız gereken konu, aşkın cinselliği kapsamında hangi noktalardan ele alınması gerektiğidir. Özellikle Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri’nde, şairlerin eserlerinde aşkın cinselliğe dair kodlarını çözümlemek, yalnızca bireyin arzularını değil, aynı zamanda dönemin bilinçdışı söylemlerini de açığa çıkarır. Şiirlerdeki aşk ifadeleri, kimi zaman şairin kendi içsel dünyasındaki kırılmaları ve çatışmaları yansıtırken, kimi zaman da ‘öteki’yle kurulan ilişki üzerinden toplumsal yapının dönüşümüne dair ipuçları sunar. Bu makalede amacımız; bir taraftan aşkın cinsellik boyutunu ön plana çıkarmak, öteki taraftan da Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinden alınan örneklerle bu şairlerin ‘bilinçdışı’larındaki yansımalarını incelemeye çalışmaktır.

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde aşk , şiir , arzu , libido , psikanaliz

Kaynakça

• Badiou Alan ve Truong Nicolas. Aşka Övgü. Çeviren Orçun Türkay, Can Yayınları, 2011.
• Beauvoir, Simone de. Nelson Algren’e Aşk Mektupları. Çeviren Tülay Evler-Pınar Öztamur, Alfa Kitap, 2019.
• Berk, İlhan. Toplu Şiirler. Yapı Kredi Yayınları, 2003.
• Cansever, Edip. Sonrası Kalır I-Bütün Şiirleri. Yapı Kredi Yayınları, 2011.
• Cumalı, Necati. Aşklar Yalnızlıklar Toplu Şiirler I. Can Yayınları, 1991.
• Duby, Georges. Batı’da Aşk ve Cinsellik. Çeviren Ayşen Gür, İletişim Yayınları, 1992.
• Eyuboğlu, İsmet Zeki. Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü. Sosyal Yayınlar, 1995.
• Hasanoğlu, Alper. Aşkın Halleri-İkili İlişkilere Farklı Bir Bakış. Pinhan Yayıncılık, 2022.
• Karakoç, Sezai. Gün Doğmadan. Diriliş Yayınları, 2007.
• Kernberg, Otto F. Aşk İlişkileri-Normallik ve Pataloji. Çeviren Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, 2011.
• Oğuzcan, Ümit Yaşar. Şiir Denizi 1. Everest Yayınları, 2007.
• Pettman, Dominic. Libido Zirvesi, Seks, Ekoloji ve Arzunun Çöküşü. Çeviren Oya Gürbahçe Teoman, Ayrıntı Yayınları, 2024.
• Roth, Philip. Meme. Çeviren Seçkin Selvi, Can Yayınları, 2024.
• Roudinesco, Elisabeth. Psikanaliz Sevdalısının Sözlüğü. Çeviren Nami Başer, Encore Yayınları, 2024.
• Schmid, Wilhelm. Dokunmanın Gücü Üzerine. Çeviren Tanıl Bora, İletişim Yayınları, 2020.
• Schopenhauer, Arthur. Cinnet ve Aşk. Çeviren Volkan Altınkaynak, Dorlion Yayınları, 2019.
• Süreya, Cemal. Üvercinka. Yapı Kredi Yayınları, 2016.
• Tridon, Andre. Psikanaliz ve Aşk. Çeviren Babür Ataman, Dorlion Yayınları, 2024.