Van ve yöresinde süt sığırlarında ayak hastalıklarının nedenleri, dağılımı ve sağaltımı üzerine çalışmalar

Year 2001, Volume: 7 Issue: 1-2, 139 - 145, 01.06.2001

Sedat Ormancı Ali Belge

Abstract

Bu çalışmada; Ağustos 1999 - Aralık 2000 tarihleri arasında Van ili ve civarındaki köylerde, Van Et - Balık Kurumu’nda ve Y.Y.Ü. Veteriner Fakültesi Cerrahi A.B.D. Kliniklerinde değişik yaş ve ırktan toplam 1800 adet süt ineği ayak hastalıkları yönünden muayene edildi. Yapılan çalışma neticesinde, hayvanların 321 tanesinde %17.83 ayak hastalığına rastlandı. Lezyonların 83 tanesini %25.85 panaritium, 47 tanesini %14.64 aşırı tırnak deformasyonu, 43 tanesini %13.39 pododermatitis purulenta, 41 tanesini %12.70 pododermatitis aseptica diffusa, 27 tanesini %8.41 çift taban, 23 tanesini %7.16 taban çürüğü, 19 tanesini %3.73 beyaz çizgi ayrılması, 9 tanesini %2.80 limax, 1 tanesini %0.30 polydactyly, 1 tanesini %0.30 profund tendo kopması oluşturdu. Alman anemnez bilgileri ve klinik gözlemlerde tırnak bakımı ve ahır hijyeninin yeterli olmadığı, barınakların düzensiz olduğu belirlendi. Hayvan sahiplerinin tırnak kesimine karşı ilgisiz olduğu; koruyucu ve küratif sağaltım konusunda yeterince duyarlı olmadıkları anlaşıldı. Panaritium, pododermatitis purulenta, pododermatitis aseptica diffusa, taban çürüğü, beyaz çizgi ayrılması olgularına küratif sağaltım uygulandı. Limax olgusunda limax kitlesi operasyonla alındı. Polydactyly olgusunda üçüncü parmak operasyonla uzaklaştırıldı. Tırnak deformasyonlarında tırnak usülüne uygun olarak kesilip düzeltildi. Sonuç olarak; Van ve yöresindeki sütçü işletmelere ait sığırlar üzerinde gerçekleştirilen bu çalışmada ayak hastalıklarının insidansı % 17.83 olarak saptandı. Ayak ve tırnak lezyonlarının yöredeki yetiştiriciler tarafından gereği gibi ciddiye alınmadığı ve ihmal edildiği kanısına varıldı. Çalışmada ayrıca yetiştiricilere, hayvanlara gezinme olanakları sağlanması, yılda en az bir kez hayvanların tırnaklarını kestirmeleri, ahır yapılarına dikkat etmeleri gibi önerilerde bulunuldu

Keywords

Ayak hastalığı, Dağılım, Neden, Sağaltım, Sütçü Sığır

Studies on the causes, distribution and treatment of the foot diseases in dairy cattle in and arouııd Van

Abstract

In this study a total of 1800 dairy cattle in different age and breed examined in terms of foot diseases. The study was performed between August 1999 and December 2000. The animals were provided from the city of Van and villages near to city, from Meat and Fish Association and from Surgery Clinics of the Veterinary Faculty University of Yüzüncü Yıl. After study, 321 dairy cattle 17.83 % found to have foot lesions. Out of there 321 cattle, 83 of them had panaritium 25.85 % , 47 of them had severe hoof deformation, 43 of them had pododermatitis purulenta 13.39 % , 41 had pododermatitis aseptica diffusa 12.70 % , 27 had double solea 8.41 % , 23 had solea decay 7.16 % , 19 had white line disease 3.73 % , 9 had limax 2.80 % , 1 had polydactyly 0.30 % and 1 had profound tendon rupture 0.30 % . İn this study, some suggestions such as; enabling the animals, to stroll, trimming the foots at least önce a year, and çare to stable base were also given to the owners. Anamnesis and clinical examination showed that foot çare and stable hygiene were not satisfactory and shelters were disordered. Animals owners were also insensitive to foot trimming and did not have enough information about preventive and curative treatment. Curative treatment was applied to the animals having panaritium, pododermatitis purulenta, pododermatitis aseptica diffusa, solea decay and white line diseases. In the limax case, the mass removed by operation. İn the polydactyly case the third fınger removed by operation. The animals having foot deformations also treated methodically by cutting and amending the foot. In conclusion, the prevalence of foot disease in dairy cattle in and around Van was determined as 17.83 %. It was decided that farmers neglected to the foot and claw lesions

Keywords

Cause, Dairy cattle, Foot disease, Incidence, Treatment

References

• Merrit MA, Riser WH: Laminitis of possible hereditary origin in jersey cattle. JAVMA 153(8): 1074-1084,(1968).
• Rodriguez- Lainz A, Melendez- Retamal P, Hird DW, Read, DH, Walker RL: Farm and hoşt level risk factors for papillomatous digital dermatitis. Vet Med 42(2): 87-97, (1999).
• Vermıınt JJ, Greenough PR: Pıedisposing factors of laminitis in cattle. BrVetJ 150, 151-164,(1994).
• Manşon FJ, Ceaver JD: The influence of dietary protein intake and of hoof trimming on lameness in daiıy cattle. Anim Prod 47: 190- 191, (1988).
• Livesey CT, Fleming FL: Nutritional influences on laminitis, sole ülser and bruised sole in friesian cows. Vet Rec 114: 510- 512,(1984).
• Singh SS, Ward WR, Lautenbach K, Murray RD: Behaviour of lame and normal dairy cows in cubicles and in a straw yard. Vet Rec 133: 204-208,(1993).
• Singh SS, Ward WR, Hughes JW, Lautenbach K, Murray RD: Behaviour of dairy cows in a straw yard in relation to lameness. Vet Rec 135(11): 251-253, (1994).
• Baggot D: Hoof lameness in dairy cattle. In Practice, 133-141, (1982).
• Baggot DG, Russell AM: Lameness in cattle. Br Vet J 137(1): 113- 132, (1977).
• Williams LA, Rowlands GJ, Russell AM: Effect of wet weather on lameness in dairy cattle. Vet Rec 118(10): 259-261,(1986).
• Read DH, Walker RL: Papillomatous digital dermatitis in california dairy cattle. J Vet Diagn învest 10(1): 67-76, (1998).
• Harris DJ, Hibburt, CD, Anderson GA, Younis PJ, Fitspatrick DH, Dunn AC, Rarsons IW, Mc Beath NR: The incidence cost and factors associated with foot lameness in dairy cattle in south- western Victoria. Austuıalian Veterinary Journal 64(6): 171-176, (1998).
• Rovvlands GJ, Russell AM, VVilliams LA: Effects of stage of lactation, month, age, origin and heart girth on lameness in dairy cattle. Vet Rec 117(22): 576-580, (1985).
• Rovvlands GJ, Russel AM, Williams LA: Effects of season, herd size, management system and veterinary practice on the lameness incidence in dairy cattle. Vet Rec 113: 441-445, (1983).
• Scott GB: Lameness and pregnancy in friesian dairy cows. Br Vet J 144: 273-281; (1988).
• Schıank D, Gıuner J: Dermatitis digitalis (foot-rot) beim rind, Mh Vet Med 44: 104-106, (1989).
• Singh SS, Waıd WR, Lautenbach JW, Murray RD: Behaviour of First lactation and adult dairy cows while housed and at pasture and its ıelationship with sole lesions. Vet Rec 133: 469-474, (1993).
• Hassal SA, Waıd WR, Murray RD: Effects of lameness on the behaviour of cows duıing the summer. Vet Rec 132(23): 578- 580,(1993).
• Boettcher PJ, Dekkers JC, Warnick LD, Wels SJ: Genetic analysis of clinical lameness in dairy cattle. J Dairy Sci 81(4): 1148- 1156,(1998).
• Clarkson MJ: A study of the epidemiology of bovine lameness. Cattle Practice: The Journal of British Cattle Vet Assoc 1(4): 338- 344, (1993).
• Martig J, Leuenberger WP, Dozzi M: Haufıgkeit und art von klauenlasionen in abhangigkeit von veıschiedenen faktoıen. Schvveiz Arch Tierheilk 121: 577-591, (1979).
• Alkan î, Boynukara B, Gençcelep M: Van ve yöresinde sığır ayak hastalıklarının yayılışı, nedenleri ve sağaltımı üzerine bir araştırma. YYÜ Vet Fak Derg 4(1-2): 87-95, (1993).
• Anteplioğlu H, Akın F: Kliniğimizde sığırlarda rastladığımız topallıklar ve bunların nedenlerine toplu bir bakış. AÜ Vet Fak Derg 11(1): 144-162, (1992).
• Görgül OS: Sığırların tırnak bakımı ve ayak hastalıklarının sebep ve sonuçları. U Ü Vet Fak Derg 7: 37-43, (1988).
• Yavru N, Elma E, Koç Y, Erer H, Özkan K, îzci C, Kaya Z: Konya bölgesinde sığır topallıklarına neden olan ayak hastalıkları üzerine radyolojik ve histopatolojik incelemeler. S Ü Vet Fak Derg 8(1): 3- 8, (1992).
• Yücel R: İstanbul ve Tekirdağ bölgesindeki sığırlarda görülen ayak hastalıklarının toplu değerlendirilmesi. İ Ü Vet Fak Derg 8(1): 47- 61,(1982).
• Güzel N, Erden H: Aydın yöresi sığırcılık işletmelerinde ayak hastalıklarının dağılımı. Veteriner Cerrahi Derg 6(3-4): 8-11. (2000).
• Özsoy S, Yücel R: İstanbul ve yöresindeki kültür ırkı sığırlarda ayak hastalıklarının etiyoloji, patogenezis ve sağaltımı üzerine karşılaştırmalı araştırmalar. İ Ü Vet Fak Derg 17(1): 93-108, (1991).
• Alkan İ, Bakır B, Belge A, Gençcelep M: Sığır ayak hastalıklarında lokal oxytetracycline (Primamycine / LA, Pfizer) uygulamaları. YYÜ Vet Fak Derg 5(1-2): 23-28 (1994).
• Ünsaldı E, Durmuş AS: 1994 - 1998 yılları arasında kliniğimize gelen sığırlarda gözlenen ayak hastalıkları ve sağaltımları. F Ü Sağ Bil Derg 13(3): 405-412, (1999).
• Görgül SO, Seyrek-İntaş D, Çelimli N: Sığırlarda topallıkla seyreden ayak hastalıklarında üç değişik tırnak protezi uygulaması. 6. Ulusal Veteriner Cerrahi Kongresi, 164-166, Elazığ, (1998).
• Stanek C: Basıs of intravenous regional antibiosis in digial surgery in cattle. Israel J Vet Med 49(2): 53-58, (1994).
• Smits MCJ, Frankena K, Metz JHM, Noordhıizen JPTM: Pıevalence of digital disorders in zero- grazing dairy cows. Livestock Production Science 32: 231-244, (1992).