1900-1950 ARASINDAKİ DÖNEMDE ‘KENTE’ BAKIŞLAR

Year 2020, Volume: 2 Issue: 2, 74 - 87, 28.12.2020

Hasan Basri Kartal Asiye Nisa Kartal

Abstract

Kentlerin nasıl ortaya çıktığı, biçimlendiği ve tarihte kent kavramının neleri karşıladığı konusu bugün hala mimarlık ve ilişkili disiplinleri de içererek şekilde çeşitli düzlemlerde tartışılmaya devam edilmektedir. Makalenin temel amacı 19. yüzyıl sonundan 20. yüzyılın ortasına kadar ortaya çıkmış kent teori ve anlayışlarını tartışmaktır. Çalışma genel olarak teorik bir tartışma metodunun altında şekillenmektedir, makale kent kavramı ve kentlerin yapısının oluşumunu tarih öncesinden modern döneme kadar olan süreci özetleyerek başlar ve 19. yüzyıl sonundan 20. yüzyılın ortasına kadar süren dönemi; çeşitli teoriler, kuramcılar, mimari pratikler ve metinlerin yardımıyla çerçevelemeye devam eder. Makalede, ‘kent kavramının’, sadece somut bileşenlerin oluşturduğu bir fiziki gerçeklik olmanın yanı sıra aynı zamanda çeşitli insan ilişkilerini içinde barındıran sosyokültürel, mimari bir zemin olarak şekillendiği göz önüne çıkar. XIX. Yüzyıl’a kadar modern anlamıyla oluşmamış kentler, Sanayi Devriminin ardından yeni formlar kazanmıştır. I. Dünya Savaşı kentler üzerinde büyük sorunlara neden olmuş ve bu sorunlar XX. yüzyılın ilk yarısında hâkim olan işlevselci yaklaşım ve modernist kent planlama ideolojisi ile çözülmeye çalışılmıştır.

Keywords

Kent, Karşı Şehircilik, Ekolojik Yaklaşımlar, Sosyalist Ütopyalar

References

• Alver, K. (2012). Kent Sosyolojisi. Ankara, Türkiye: Hece Yayınları.
• Baudrillard, J., Proto, F. (2003). Mass, identity, architecture: Architectural writings of Jean Baudrillard. Chichester, West Sussex: Wiley-Academy.
• Bookchin, M. (1996). Ekolojik Bir Topluma Doğru. çev. Abdullah Yılmaz. İstanbul, Türkiye: Ayrıntı Yayınları.
• Colquhoun, A. (2005). Mimari Eleştiri Yazıları. çev. Ali Cengizkan. İstanbul, Türkiye: Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı Yayınları.
• Conrads, U. (1991). 20. yy. Mimarisinde Program ve Manifestolar. çev. Sevinç Yavuz. İstanbul: Türkiye: Şevki Vanlı Vakfı Yayınları.
• Deleuze, G., Leibniz, G. W. (1993). The fold: Leibniz and the Baroque. Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Frampton, K. (1992). Modern architecture: A critical history. London: Thames and Hudson.
• Foster, H. (2013). Sanat-Mimarlık Kompleksi. Küreselleşme Çağında Sanat. İstanbul, Türkiye: İletişim.
• Mallgrave, H. F. (2007). Architectural theory. Oxford: Blackwell.
• Mallgrave, H. F., Contandriopoulos, C. (2006). Architectural theory. Malden, MA: Blackwell Pub.
• Mumford, L. (2007). Tarih Boyunca Kent: Kökenleri. Geçirdiği Dönüşümler ve Geleceği. çev. Gürol Koca. Tamer Tosun. İstanbul, Türkiye: Ayrıntı Yayınları.
• Ragon, M. (2010). Modern Mimarlık ve Şehircilik Tarihi. İstanbul, Türkiye: Kabalcı Yayınları.
• Richter, R. (2012). Sosyolojik Paradigmalar: Klasik ve Modern Sosyoloji Anlayışlarına Giriş. çev. Necmeddin Doğan. İstanbul, Türkiye: Küre Yayınları.
• Swingewood, E. (1998). Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi. çev. Osman Akınhay. Ankara, Türkiye: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Tunaşat, O. (1996). Mimari Akımlar-II. İstanbul, Türkiye: YEM Yayınları.
• Uğurlu, Ö. (2010). Türkiye Perspektifinden Kent Sosyolojisi Çalışmaları. İstanbul, Türkiye: Örgün Yayınları.
• Yörükan, A. (2006). Şehir Sosyolojisinin ve İnsan Ekolojisinin Teorik Temelleri, Ankara, Türkiye: Nobel Yayın Dağıtım.