Samsun Yöresinde Yetiştirilen Mandaların Farklı Yaş ve Cinsiyet ile Gebelik Durumunda Hematolojik ve Kan Biyokimya Değerlerindeki Değişimler

Year 2011, Volume: 22 Issue: 1, 1 - 4, 01.03.2011

Metin Çenesiz Sena Çenesiz Gül Fatma Yarım Cevat Nisbet

Abstract

Keywords

-

Samsun Yöresinde Yetiştirilen Mandaların Farklı Yaş ve Cinsiyet ile Gebelik Durumunda Hematolojik ve Kan Biyokimya Değerlerindeki Değişimler

Abstract

Bu çalışmada, mandalarda yaş, cinsiyet ve gebelik durumlarına göre bazı hematolojik ve kan biyokimya değerlerindeki değişimler araştırıldı. Araştırmada Samsun yöresinde halk elinde yetiştirilen 1, 2 ve 3 yaşlı sağlıklı mandalar kullanıldı. Gruplardaki mandaların eritrosit ve lökosit sayıları, hemoglobin miktarı, hematokrit değer, MCV, MCH, MCHC ve trombosit miktarları, albumin, total protein, kreatinin ve BUN düzeyleri ile ALT, AST, LDH ve ALP aktivitelerini incelemek amacıyla kan örnekleri toplandı. Yaşın etkisi ile lökosit sayısı, hemoglobin miktarı, hematokrit değer, total protein, AST ve ALP aktivitelerinin anlamlı düzeyde değiştiği belirlendi. Cinsiyet farklılığının; lökosit sayısını, hemoglobin miktarını, hematokrit değeri, eritrosit sayısını, AST ve ALP aktivitelerini etkilediği saptandı. Gebelikle birlikte lökosit sayısı, hemoglobin miktarı, hematokrit değer, eritrosit sayısı, MCV, MCH, total protein ve ALP düzeylerinin değiştiği gözlendi

Keywords

eler Manda, Hematoloji, Biyokimya, Yaş, Cinsiyet, Gebelik

References

• Altıntaş A, Fidancı U R (1993). Evcil hayvanlarda ve insanda kanın biyokimyasal normal değerleri. Ank Ün Vet Fak Derg, 40, 173-186.
• Arai IFM, Dader AH, Mekkawky MY, Gabr HA (1992). Effect of housing system, season of year and age on some physiological and hematological parameters and blood constituents of Ossimi sheep. J Arid Environ, 22, 277-285.
• Aslan V, Maden M, Ok M, Başoğlu A (1993). Sığır hastalıklarının teşhis ve prognozunda kan proteinleri ve glutaraldehit testinin önemi. Doga Turk J Vet Anim Sci, 17, 73-79.
• Bozdoğan Ö, Çenesiz M, Kaya M, Kamiloğlu N (2003). Tuj ırkı koyunlarda bazı kan değerleri üzerine yaş, cinsiyet, besleme ortamı ve gebeliğin etkileri. Turk J Vet Anim Sci, 27, 521-524.
• Boyd JW (1983). The mechanisms relating to increases in plasma enzymes and isoenzymes in diseases of the animals. Vet Clin Path, 12(2), 9-24.
• Chattington P, Clarke D, Neithercut WD (1994). Creatine kinase isoform electrophoresis for early confirmation of myocardial infarction detected by timed sequential CK slope analysis. Postgrad Med J, 70, 108-114.
• Ciaramella P, Corona M, Ambrosio R, Consalvo F, Persechino A (2005). Haematologicalon non-lactating mediterranean buffaloes (bubalus bubalis) ranging in age from 24 months to 14 years. Res Vet Sci, 79, 77- 80.
• Deshpande SD, Sawant MK, Vadlamudi VP (1987). Leucocytic studies in red kandhari cows with special reference to pregnancy and lactation. Indian Vet J, 64, 287-289.
• Drevemo S, Grootenhuis JG, Karstad L (1974). Blood parameters in wild ruminants in Kenya. J Wildlife Dis, 10, 327-334.
• Hasanpour A, Moghaddam GA, Nematollahi A (2008). Biochemical, hematological and electrocardiographic changes in buffaloes naturally infected with Theileria annulata. Korean J Parasitol, 46, 223-227.
• Joshi S, Vadodaria VP, Shah RR, Tanje KR (1991). Packed cell volume and haemoglobin values in relation to age, seasons and genetic groups and their correlation with wool traits in various grades of Patanwadi sheep. Indian J Anim Sci, 61, 728-734.
• Gaikwad Z, Deshpande SD, Bapat ST, Parwe GB (1992). Blood glucose and serum total protein levels in Jersey X Red Kandhari cattle with reference to age. Indian Vet J, 69, 1091-1095.
• Kaneko JJ, Harvey JW, Bruss ML (1997). Clinical Biochemistry of Domestic Animals. 5th ed., Academic Press. Inc. California, USA.
• Kitchenham BA, Rowlands CJ (1976). Differences in the concentrations of certain blood constituents among cows in a dairy herd. J Agr Sci, 86, 171-179.
• Kreul W, Sarıcan C (1993). Türkiye’de Manda Yetiştiriciliği. Hasad Dergisi Yıl: 8, Sayı: 95.
• Matsusawa T, Namura M, Unno T (1993). Clinical Pathology reference ranges of laboratory animals. J Vet Med Sci, 55(3), 351-362.
• Mengi A, Serpek B, Bilal T (1983). Normal ve hasta köpeklerin serumlarında GOT, GPT, GGT aktiviteleri ile seruloplazmin konsantrasyonu üzerine çalışmalar. İstanbul Üniv Vet Fak Derg, 9, 21- 27.
• Otto F, Vilela F, Harun M, Taylor G, Baggasse P, Bogin E (2002). Biochemical blood profile of Angoni cattle in Mozambique. Israel Vet Med Assoc, 55, 10-20.
• Soysal, İ (2006). Manda ve Ürünleri Üretimi. Tekirdağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Ders Notları. Tekirdağ.
• Şahin M, Küçükkebapçı M (1996). Dünyada ve Türkiye’de Mandacılık. Kocatepe Tarımsal Araştırma Enstitüsü-Afyon
• Şekerden Ö (2001). Büyükbaş Hayvan Yetiştirme (Manda Yetiştiriciliği). Temizyürek Ofset Matbaacılık, Hatay.
• Turgut K (1995). Veteriner Klinik Laboratuar Teşhis. Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Özel Baskı.
• TÜİK verileri. http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?tb_id=46&ust_id=13
• Yılmaz B (2000). Fizyoloji. Feryal Matbaacılık, Ankara.