Koyunlarda Erken Anöstrüs Döneminde Melatonin Uygulamalarının Ovulasyon Ve Gebelik Üzerine Etkisi

Year 2008, Volume: 19 Issue: 1, 47 - 54, 01.03.2008

Ahmet Uyar Muhammet Alan

Abstract

Keywords

-

Koyunlarda Erken Anöstrüs Döneminde Melatonin Uygulamalarının Ovulasyon Ve Gebelik Üzerine Etkisi

Abstract

Bu çalışmada koyunlarda erken anöstrüs döneminde melatonin uygulamalarının ovulasyon ve gebelik üzerine etkisinin araştırılması amaçlandı. Çalışma Van bölgesinde 2-3 yaşlı, 38 baş sağlıklı Akkaraman ırkı koyunda gerçekleştirildi. Ayrıca doğal aşım yaptırmak amacıyla 2 baş sağlıklı fertil koç kullanıldı. Yirmisekiz koyuna 18 mg melatonin içeren implantlardan birer tane kulak derisi altına uygulandı. On koyun kontrol olarak seçildi ve herhangi bir uygulama yapılmadı. Araştırmada kullanılacak iki koçun her birisine de aynı şekilde bu implantlardan üçer adet (toplam 54 mg melatonin) yerleştirildi. İmplantlar yerleştirildikten sonra sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez koç taraması ile östrüs takibi yapılarak östrüste olanlar koçlara aştırıldı. Aşımların tamamlanmasından 45 gün sonra real time ultrasonografi ile gebelik muayeneleri yapıldı. Daha sonra da doğum kayıtları tutuldu. Melatonin ve kontrol grubuna ait tüm koyunlardan plazma progesteron seviyelerinin ölçümü için implant uygulama gününden itibaren haftada bir kez kan alındı. Plazma progesteron konsantrasyonları EIA yöntemiyle belirlendi. Erken anöstrüs döneminde melatonin ile östrüsler uyarılıp aşımlar yaptırıldığında % 82.14 gebelik elde edilirken, kontrol grubundaki koyunlarda normal üreme mevsimi gelinceye kadar hiç bir siklik aktivite ve gebelik sağlanamadı. İmplant uygulamasının başlangıcından ilk östrüslerin başlamasına kadar geçen süre melatonin grubunda 60.8±0.42 gün, kontrol grubunda ise 138.0±1.56 gün olarak bulundu. Sonuç olarak, Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Van bölgesinde Akkaraman ırkı koyunlara Mayıs ayı ortalarında melatonin implant uygulamasıyla östrüs ve ovulasyonların normal üreme sezonuna göre 2-2.5 ay erkene alınabileceği ve yüksek oranda gebelik elde edilebileceği kanısına varıldı

Keywords

Koyun, melatonin, erken anöstrüs, ovulasyon, gebelik

References

• Çevik M, Yurdaydın N: Evcil hayvanlarda fotoperiyodizm ve dölverimine etkisi. Lalahan Hay Araş Enst Derg 38 (1): 69-78, (1998).
• Tamarkin L, Baird CJ, Almedıa OFX: Melatonin: A coordinating signal for mammalian reproduction. Science, 227: 714-720, (1985).
• Sönmez R, Kaymakçı M: Koyunlarda Döl Verimi, E. Ü. Ziraat Fak., Ofset Basımevi, İzmir, (1987).
• Kaya A: Anöstrüs dönemindeki koyunlarda melatonin ve koç etkisi uygulamalarının bazı üreme parametrelerine etkisi. S. Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Konya, (1996).
• Yılmaz B: Epifiz (Pineal Bez), Hormonlar ve Üreme Fizyolojisi: 81-83, 1. Baskı, Feryal Matbaacılık, Ankara, (1999).
• O’callaghan D, Karsch FJ, Boland MP, Roche JF: What photoperiodic signal is provided by a continous-release melatonin implant. Biol Reprod 45: 933, (1991).
• Poulton AL, Symons AM, Kelly MI, Arendt J: Intraruminal soluble glass boluses containing melatonin can induce early onset of ovarian activity in ewe. J Reprod Fert (80): 235-239, (1987).
• Haresing W, Peters AR, Staples LD: The effect of melatonin implants on breeding activity and litter size in commercial sheep flocks in the UK. Anim Prod (50): 111-121, (1990).
• Arendt J, Symons AM, Englısh J, Poulton AL, Tobler I: How does melatonin s-control seasonal reproductive cycles? Reprod Nutr Develop (28): 2B, 397, (1988).
• Lincoln GA: Photoperiod-pineal-hypothalamic relay in sheep. Anim Reprod Sci (28): 203-217, (1992).
• Robinson JJ, Wigzell S, Aitken RP, Wallace JM, Ireland S, Robertson IS: Daily oral administration of melatonin from March onwards advances by 4 months the breeding season of ewes maintained under the ambient photoperiod at 57 oN. Anim Reprod Sci (279: 141-160, (1992).
• Baştan A: Akkaraman ırkı koyunlarda melatonin ve progesteron uygulamalarının reprodüktif performans üzerine etkileri. A Ü Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, (1995).
• Haresign W: The effect of implantation of lowland ewes with melatonin on the time of mating and reproductive performance. Anim Prod (54): 31-39, (1992).
• Rodway RG, Rajkumar RR, Nowak R, Ward SJ, Argo CM: The use of vaginally administered melatonin in the manipulation of the breeding season in ewes. Anim Prod (429: 448, (1986).
• Williams AH, Mcphee SR, Reeve JL, Staples LD: Optimum use of subcutaneous melatonin implants to enhance the reproductive performance of seasonal and non- seasonal sheep joined in spring and early summer. Anim Reprod Sci (30): 225-258, (1992).
• Nett TM, Nisvender GD: Influence of exogenous melatonin on seasonality of reproduction in sheep. Theriogenology 17 (6): 645-653, (1982).
• Kaya A, Ataman MB, Karaca F, Yıldız C, Çoyan K, Aksoy M, Ergin A: Konya merinosu koyunlarında melatonin, progesteron-PMSG ve koç etkisi uygulamalarının erken anöstrüs döneminde bazı üreme parametrelerine etkileri. Hay Arş Enst Derg 8 (1-2): 5-10, (1998).
• Arendt J, Symons AM, Laud CA, Pryde SJ: Melatonin can induce early onset of the breeding season in ewes. J Endocr 97: 395-400, (1983).
• English J, Poulton AL, Arendt J, Symons AM: A comparison of the efficiency of melatonin treatmets in advancing oestrus in ewes. J Reprod Fert 77: 321-327, (1986).
• Forcada F, Zarazaga L, Abecia JA: Effect of exogenous melatonin and plane of nutrition after weaning on estrous activity, endocrine status and ovulation rate in Salz ewes lambing in the seasonal anestrus. Theriogenology : 1179-1193, (1995).
• Jordan B, Hanrahan JP, Roche JF: The effect of melatonin implantation in January on the breeding season of ewes. 11th Int Cong on Anim Reprod and AI, Dublin, (1988).
• Johnston JPJ, Quirke JF, Boland MP, Roche JF: The effect of continuous or intermittant melatonin on seasonal breeding ewes. 11th Int Cong on Anim Reprod and AI, Dublin, (1988).
• SPSS (for Windows). Release 6.1, Standart Version, USA (1994).
• Alaçam E: Koyunlarda siklik düzen ve üremenin denetlenmesi. Hay Araş Enst Derg 3 (2): 65-69, (1983).
• Alaçam E: Üremenin Denetlenmesi. (Alınmıştır) Evcil Hayvanlarda Doğum ve İnfertilite. E. Alaçam (ed.), 59-68, Medisan, Ankara, (1997).
• Güler M: Anöstrüsteki koyunlarda ovariyel aktivitenin medroxyprogesteron acetate (MAP) ve GnRH uygulamaları ile uyarılması üzerinde çalışma. A Ü Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, (1988).
• McLeod BJ, Hareisgn W, Lamning GE: Induction of ovulation in seasonally anoestrus ewes by continuous infusion of low doses of GnRH. J Reprod Fert 68: 489- , (1983).
• Ward SJ, Williams HL: Ovarian activity and fertility during the first breeding season of Friesland ewe lambs. Br Vet J 149: 269-275, (1993).
• Luhman CM, Slyter AL: The effect of photoperiod and melatonin feeding on reproduction in the ewe. Theriogenology 26 (6): 721-732, (1986).
• Wigzell S, Robinson JJ, Aitken RP, McKelvey WAC: The effect of the administration of melatonin at two times of the year on ovarian activity in ewes. Anim Prod 42: 448, (1986).
• Wigzell S, Robinson JJ, Wallace JM, Aitken, RP: Duration of melatonin treatment and ovarian activity in ewes. Anim Prod 46: 510, (1988).
• Rajkumar RR, Argo CM, Rodway RG: Fertility of ewes given either melatonin or progestagen sponges. Vet Rec 124: 215-217, (1989).
• Durotoye LA, Rajkumar R, Argo LM, Nowak R, Webley GE: Effect of constant-release melatonin implants on the onset of oestrous activity and on reproductive performance in the ewe. Anim Prod 52: 497, (1991).
• Lopez SA, Inskeep EK: Response of ewes of mediterrenaen sheep breeds to subcutaneous implants of melatonin. Livest Prod Sci 27: 177-184, (1991).
• Kouimtzis SA, Belibasaki S, Doney JM: Melatonin advances and condenses the onset of seasonal breeding in Greek dairy ewes. Anim Prod 48: 399-405, (1989).
• Başpınar H, Can R, Doğan M, Karamustafaoğlu M, Mermi A, Orman A, Doğan İ, Göç M: Karacabey merinosu ve İvesi ırkı koç ve koyunlarda dölverimi özelliklerine melatoninin etkisi. Bültendif 13: 2-5, (1999).
• Wallace JM, Robinson JJ, Wigzell S, Aitken RP: Effect of melatonin on the periferal concentrations of LH and progesterone oestrus and on conception rate in ewes. J Endocrinol 119: 523-530, (1988).
• Poulton AL, Brown DC, Thomas EM, Kelly MI, Symons AM, Arendt J: Use of intraruminal soluble glass bolus containing melatonin for early lamb production. Vet Rec 122: 226-228, (1988).
• Kusakari TM, Tajima Y, Itah S, Sen-na K, Serikawa S, Hatta T, Ohara M, Mori Y: Diurnal changes in plasma melatonin and the timing of reproductive onset in anestrous sheep fed melatonin. J Vet Med Sci 53 (3): 457- , (1991).
• Robinson JJ, Wallace JM, Aitken RP, Wigzell, S: Effect of duration of melatonin treatment on the onset and duration of oestrous cyclicity in ewes. J Reprod Fert 95: 717, (1992).