Farklı Soya Fasulyesi (Glycine max L. Merr.) Hatlarının Bursa Ekolojik Koşullarında Bazı Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Year 2008, Volume: 22 Issue: 1, 55 - 62, 01.04.2008

Mehmet Sincik H. Selçuk Oral Tanju Göksoy Z. Metin Turan

Abstract

Keywords

-

Farklı Soya Fasulyesi (Glycine max L. Merr.) Hatlarının Bursa Ekolojik Koşullarında Bazı Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, farklı soya fasulyesi hatlarının Bursa ekolojik koşullarında bazı verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2005 ve 2006 yıllarında Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi deneme tarlalarında yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak Çukurova Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nden sağlanan11 adet soya fasulyesi hattı (435, 436, 517, 602, 613, 626, 1304, 1309, 1530, 1535 ve 1609) ile şahit olarak A3127 çeşidi kullanılmıştır. Denemeler, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışmada, bitki boyu, ilk bakla yüksekliği, bitkide bakla sayısı, bitkide tane sayısı, tane verimi, 1000 tane ağırlığı, ham protein oranı, ham yağ oranı, ham protein verimi ve ham yağ verimi özellikleri incelenmiştir. İki yıllık ortalama değerlere göre araştırmada en yüksek bitki boyu 106.5 cm ile 1609 hattından elde edilmiştir. En yüksek tane verimini 248.3 kg/da ile 1530 hattı sağlamıştır. 1609 ve 517 hatları en yüksek ham protein oranlarına (%39.2 ve %38.9) ulaşırken, en yüksek ham yağ oranını %19.2 ile 1535 hattı vermiştir. En yüksek ham protein verimleri sırasıyla 517, 1530, 436, 602 ve 1609 hatlarından elde edilmiştir. 1530 hattı ise 45.6 kg/da ile en yüksek ham yağ verimini sağlamıştır

Keywords

Soya fasulyesi, bitki boyu, tane verimi, 1000 tane ağırlığı, ham protein oranı, ham yağ oranı

References

• Anonim, 2006.Toprak analizi sonuçları. Köy Hizmetleri 17. Bölge Müdürlüğü laboratuar kayıtları, Bursa.
• Anonim, 2007. İklim verileri, Bursa Meteoroloji İşleri Bölge Müdürlüğü kayıtları, Bursa.
• Arıoğlu, H.H., H.A. Yılmaz ve N. Çulluoğlu, 1994. Bazı soya çeşitlerinin Kahramanmaraş Bölgesi’nde ana ürün olarak yetişebilme olanaklarının belirlenmesi üzerinde araştır- malar. Türkiye I. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt I:189-196. 25-29 Nisan 1994, İzmir.
• Atakişi, İ., 1978. Çukurova’da 2. ürün olarak yetiştirilebilecek soya çeşitlerinin önemli tarımsal ve kalite özellikleri üzerinde araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:126. Bilimsel İnceleme ve Araştırma Tezleri 20, s.54.
• Bakoğlu, A. ve M. Ayçiçek, 2005. Elazığ şartlarında soya fasulyesinin (Glycine max L.) tarımsal özellikleri ve tohum verimi. Fırat Üniversitesi Fen ve Müh. Bilimleri Dergisi, 17(1): 52-58.
• Cober, E.R. and H.D. Voldeng, 2000. Developing high-protein, high-yield soybean populations and lines. Crop Science, 40: 39-42.
• Golbitz, P., 2004. Soya and Oilseed Bluebook 2004. Soyatech Inc., Bar Harbor, ME. USA.
• Hamawaki, O.T., N.A. Vello and C.A. Didone, 2000. Improvement in genetic characteristics and oil yield of selected soybean progenies from octuple crosses. Genetics and Molecular Biology, 23(4): 855-864.
• İşler, N., T. Söğüt, ve M.E. Çalışkan, 1997. Bazı soya çeşitlerinin Diyarbakır Bölgesi II. ürün koşullarındaki önemli tarımsal ve bitkisel özelliklerinin belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(2): 81-90.
• Karasu A., M.Öz ve A.T. Göksoy, 2002. Bazı Soya Fasulyesi (Glycine max L. Merill) Bursa Koşullarına adaptasyonu konusunda bir çalışma. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16: 25-34.
• Scott, R.A. and K.D. Kephart, 1997. Selection for yield, protein, and oil in soybean crosses between adapted and introduced parents. Field Crops Research, 49: 177-185.
• Sincik, M., B.N. Candoğan, C. Demirtaş, H. Büyükcangaz, S. Yazgan and A.T. Göksoy, 2008. Deficit irrigation of soya bean [Glycine max (L.) Merr.] in a sub-humid climate. Journal of Agronomy and Crop Science, 194, 200-205.
• Tayyar, Ş. Ve M.K. Gül, 2007. Bazı soya fasulyesi (Glycine max (L.) Merr.) genotiplerinin ana ürün olarak Biga şartlarındaki performansları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi. 17: 55-59.
• TUİK, 2006. T.C. Başbakanlık, Türkiye İstatistik Kurumu verileri, (www.tuikgov.tr).
• Vollmann, J., C.N. Fritz, H. Wagentristl and P. Ruckenbuer, 2000. Environmental and genetic variation of soybean seed protein content under Central European growing conditions. Journal of the Science of Food and Agriculture, 80: 1300-1306.
• Yılmaz, H.A. ve L. Efe, 1998. Bazı soya çeşitlerinin Kahramanmaraş koşullarında II.ürün olarak yetiştirilebilme olanakları. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22: 135- 142.
• Yılmaz H.A.,1999. Kahramanmaraş ekolojisinde farklı ekim sıklıklarının iki soya (Glycine max. L. Merill) çeşidinde verim ve verim unsurlarına etkisi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23:223-232.