Farklı Bitki Sıklıkları ve Azot Dozlarının Silajlık Mısırın Stoma Özellikleri Üzerine Etkileri

Year 2011, Volume: 25 Issue: 1, 79 - 86, 01.04.2011

Emine Budaklı Çarpıcı Necmettin Çelik

Abstract

Keywords

-

Farklı Bitki Sıklıkları ve Azot Dozlarının Silajlık Mısırın Stoma Özellikleri Üzerine Etkileri

Abstract

Bu araştırma, Bursa ekolojik koşullarında yaygın biçimde yetiştirilen silajlık ADA-523 melez mısır çeşidinde maksimum verim ve kalite açısından optimal bitki sıklığı ile azot dozunun belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada kuru madde verimi ile kaliteyi etkileyen bir seri agronomik, anatomik ve fizyolojik özellikler ölçülmüş veya hesap edilmiştir. Bu ölçülen veya hesaplanan özelliklerden stoma yoğunluğu ve boyutları gibi anatomik özelliklerin denenen bitki sıklıkları ile azotlu gübre dozları arasındaki ilişkileri gözden geçirilmiş ve bu makalenin konusunu oluşturmuştur. Araştırmada beş farklı bitki sıklığı (6.000, 10.000, 14.000, 18.000 ve 22.000 bitki/da) ile beş farklı azotlu gübre dozu (0, 10, 20, 30 ve 40 kg/da) denenmiştir. Araştırma 2006 ve 2007 yıllarında iki yıl olarak yürütülmüştür. Denemede mısır yapraklarının üst ve alt yüzeyleri mikroskopik olarak incelenmiş ve yaprakların amfistomatik oldukları belirlenmiştir. İki yıllık sonuçlara göre; farklı bitki sıklıkları ile azot dozlarının hem üst hem de alt epidermis stoma yoğunluğu üzerine etkisi önemli olmamıştır. Diğer taraftan bitki sıklıklarına bağlı olarak üst epidermis stoma en ve boy değerleri değişmiş ve en-boy değerleri bakımından en iri stomalar en seyrek yetiştirilen bitkilerde (6.000 bitki/da) tespit edilmiştir. Buna karşılık azotlu gübre dozlarının ne üst ne de alt epidermis stoma boyutları üzerine etkisinin önemli olmadığı belirlenmiştir

Keywords

Silajlık mısır, Bitki sıklığı, Azot dozları, Stoma özellikleri

References

• Anonim 2006a. Bursa Bölgesi İklim Verileri. Bursa Meteoroloji Bölge Müdürlüğü (Yayınlanmamış Kayıtlar), Bursa 1 s.
• Anonim 2006b. Toprak Analiz Sonuçları. Bursa İl Tarım Müdürlüğü (Yayınlanmamış Kayıtlar), Bursa 1 s.
• Anonim 2007a. Bursa Bölgesi İklim Verileri. Bursa Meteoroloji Bölge Müdürlüğü (Yayınlanmamış Kayıtlar), Bursa 1 s.
• Anonim 2007b. Toprak Analiz Sonuçları. Bursa İl Tarım Müdürlüğü (Yayınlanmamış Kayıtlar), Bursa 1 s.
• Artık, C. ve E. Pekşen. 2006. Gama Işınlamasının M2 Generasyonunda Bakla (Vicia faba L.)’nın Stoma Özellikleri Üzerine Etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(2):195-203.
• Cabrera, L. M., and J.C. Diaz. 2002. Stomatic Characterization of Three Varieties of Soya Grown in Soil under Different Low Humidities. Ediciones Publicaciones Alimentarias SA, 39(332): 79-82.
• Çağlar, S. ve H. Tekin. 1999. Farklı Pistacia Anaçlarına Aşılı Antepfıstığı Çeşitlerinin Stoma Yoğunlukları. Turkish Journal of Agriculture and Foresty, 23(5):1029-1032.
• Eriş, A. 1979. Asmalarda Stoma Hareketlerini Düzenleyen Bazı İç ve Dış Faktörler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın: 694. Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara. 15 s.
• Eriş, A. 1998. Bahçe Bitkileri Fizyolojisi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları, No:11, IV. Baskı, Bursa. 152 s.
• Eriş, A. ve Soylu, A. 1990. Stomatal Density in Various Turkish Grape Cultivars. Vitis Special Issue pp: 382-389.
• Gao, X., C. Zou, L. Wang and F. Zhang. 2006. Silicon Decreases Transpiration Rate and Conductance from Stomata of Maize Plants. Journal of Plant Nutrition, 29:1637-1647.
• Gülen, H., N. Köksal ve A. Eriş 2004. Farklı Anaçlar Üzerine Aşılı Bazı Kiraz ve Elma Çeşitlerinde Stoma Yoğunluğu ve Stoma Boyutları. Bahçe, 33 (1-2):1-5.
• Hassan S.E., I. Kalig and A.S. Khan. 2008. Genetic Mechanism of Some Physiological Traits in Spring Wheat at Two Plant Population Regimes. Journal Agricultural Research, 46(4): 315-323.
• Jeyakumar, M., N. Jayabalan and D.I. Arockiasamy. 2003. Effect of Sulphur Dioxide on Maize (Zea mays L.) var. (Co-1) Seedlings at Lethal Dose 50. Physiology and Molecular Biology of Plants, 9(1): 147-151.
• Kacar, B. 1989. Bitki Fizyolojisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No:1153, Ders Kitabı, No:323.
• Kaiser, H. and L. Kappen. 2001. Stomatal Oscillations at Small Apertures: Indications for a Fundamental Insufficiency of Stomatal Feedback-Control Inherent in the Stomatal Turgor Mechanism. Journal of Experimental Botany, (52):1303-1313.
• Mala, N., D. Jayanta, A. Roy and M. Subendhu. 2002. Studies on Phytotoxic Effect of Aluminium on Growth and Some Morphological Parameters of Vigna radiata L. Wilczek. Journal of Environmental Biology Lucknow, 23(4): 411-416.
• Salisbury, F.B. and C. W. Ross. 1992. Plant Physiology. 4th Edition. Wadsworth Publ. Comp. Calif., 682p.
• Şahin, T. 1989. Seleksiyonla Elde Edilmiş Bazı Önemli Kestane Çeşitlerinin Yaprak Morfolojileri ve Stoma Dağılımları Üzerinde Araştırmalar. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bursa. 86 s.
• Turan, Z.M. 1995. Araştırma ve Deneme Metotları. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları, No:62, Bursa, 121s.
• Yanmaz, R. ve A. Eriş. 1983. Bazı Sebze Türlerinin Yapraklarındaki Stoma Sayıları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 33: 94-102.
• Zhou, J., Y. Hirata, I. Nou, H. Shiotani and T. Ito. 2002. Interactions Between Different Genotypic Tissues in Citrus Graft Chimeras. Euphytica, 126:355-364.