Türkiye'de Sofralık Zeytinde Kalite Sorunu ve Öneriler

Yıl 2011, Cilt: 25 Sayı: 2, 89 - 100, 01.08.2011

Muzaffer Kerem Savran Nevin Demirbaş

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Türkiye'de Sofralık Zeytinde Kalite Sorunu ve Öneriler

Öz

Türkiye sahip olduğu zeytin ağacı varlığı ile dünyanın önemli zeytin üreticisi ülkeleri arasındadır. Sofralık zeytin sektöründe ortaya çıkan kalite sorunları zeytin yetiştiriciliğinden ve sofralık zeytin üretiminin diğer aşamalarından kaynaklanabilmektedir. Özellikle üretimde, bölgelere adaptasyonu denenmeyen çeşitlerin seçiminin yanında, adaptasyon çalışmaları yapılmış çeşitlerin hatalı uygulamalarla yetiştirilmesi de ciddi kalite kayıplarına neden olabilmektedir. Ayrıca kayıt dışılığın yaygınlığı, kontrol ve denetimlerde etkinliğin sağlanamaması ve markalaşmanın önünde duran engeller de kalite üzerinde olumsuz etki yaratan diğer faktörler arasındadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de sofralık zeytin sektöründe karşılaşılan kalite sorunlarını, bütüncül bir yaklaşımla belirlemek ve çözüm önerileri geliştirmektir. Aslında, Türkiye’de son yıllarda sofralık zeytine ayrılan alanların ve sofralık zeytin işleyen işletmelerin artması neticesinde oluşan rekabet ortamı, AB uyum süreci, tüketicilerin sağlık açısından bilinç düzeylerinin artması ve standartların uygulanma zorunluluğunun gelmesi kaliteli üretimi olumlu yönde etkilemiştir. Bununla birlikte, kalite konusunda daha etkin sonuçlara ulaşılabilmesi için özellikle sofralık zeytin konusunda gerek özel sektör, gerekse kamu kurumlarınca sürdürülen araştırma çalışmalarına verilen desteğin arttırılması önerilmektedir

Anahtar Kelimeler

Sofralık Zeytin, Kalite, Türkiye

Kaynakça

• Aktan, N. ve Kalkan, H., 1999. Sofralık Zeytin Teknolojisi. Ege Üniversitesi Basımevi, 122 pp, İzmir.
• Anonim, 2004. TS 774, Sofralık Zeytin. Web adresi: www.tse.org.tr, Erişim Tarihi: 26.11.2010.
• Anonim, 2005. TS 266, Sular, İnsani Tüketim Amaçlı Sular. Web adresi: www.tse.org.tr, Erişim Tarihi: 26.11.2010.
• Anonim, 2008. 2008-24 Sayılı, Türk Gıda Kodeksi Sofralık Zeytin Tebliği. Web adresi: basbakanlik.rega.gov.tr, Erişim Tarihi: 03.12.2010.
• Anonim, 2009. Zeytin. TKB TEDGEM Yayın Dairesi Başkanlığı, Yayın No:52, 330pp, Ankara.
• Anonim, 2010a. 2009-10 ve 2010-11 Sezonu Rekolte Raporları. İzmir Ticaret Borsası, İzmir.
• Anonim, 2010b. Önemli Zeytin Zararlıları. Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Bitki Sağlığı Şubesi. Web adresi: www.zae.gov.tr, Erişim Tarihi: 06.12.2010.
• Anonim, 2010c. www.egeliihracatcilar.com/, Erişim Tarihi: 13.12.2010.
• Anonim, 2010d. www.internationaloliveoil.org/, Erişim Tarihi: 29.11.2010.
• Baş, M., Yüksel, M. ve Çavuşoğlu, T., 2007. Difficulties and Barriers for the Implementing of HACCP and Food Safety Systems in Food Businesses in Turkey. Food Control 18, s.124–130.
• Canözer, O., 1991. Standart Zeytin Çeşitleri Kataloğu, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yayın Dairesi Başkanlığı Mesleki Yayınlar Serisi, No: 334/16, 107 pp, Ankara.
• Çengeler, D., 2004. Zeytinyağı Sanayiinde ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi ve HACCP Entegrasyonunda Karşılaşılan Sorunlar. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Çetin, B. ve Tipi, T., 2000. Türkiye’de Sofralık Zeytin Üretimi ve Pazarlaması. Türkiye 1. Zeytincilik Sempozyumu:34-40. 6-9 Haziran 2000, Bursa.
• Güney, Ö., 2010. Kalite El Kitabı. web adresi: www.omerguney.com, Erişim Tarihi: 30.12.2010.
• Güngör, Ö.F., 2010a. Sofralık Zeytinlerin Karakteristik Özellikleri. Zeytincilik Araştırma Enstitüsü, Sofralık Zeytin Şubesi, Basılmamış Kurs Notları. İzmir.
• Güngör, Ö.F., 2010b. Farklı Yörelerde Yetiştirilen Gemlik Zeytininden Sofralık Siyah Zeytin Elde Edilmesi Sırasında Temel Bileşenlerinde Meydana Gelen Değişmeler Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Kaynaş ,N., Yalçınkaya, E., Sütçü, A.R. ve Fidan, A.E., 1998. Gemlik Zeytininde Klonal Seleksiyon, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Bilimsel Araştırma ve İnceleme Yayınları, No: 111, Yalova.
• Marsilio, V., 2002. Sensory Analysis of Table Olives. Science and Technology, Olivae, No.90, s:32- 41.
• Özkaya, M.T., Tunalıoğlu, R., Eken, Ş., Ulaş, M., Tan, M., Danacı, A., İnan, N. ve Tibet, Ü., 2010. Türkiye Zeytinciliğinin Sorunları ve Çözüm Önerileri. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi:515-537. 11-15 Ocak 2010, Ankara.
• Pastor, M. ve Cobo, M., 1997. Zeytin Yetiştirme Teknikleri. s:145-194, Dünya Zeytin Ansiklopedisi, Uluslararası Zeytinyağı Konseyi, 1.Basım, Barselona.
• Söylemez, H., Kıvrak, M. ve Tatlı, A., 2010. Sofralık Zeytinlerde Kalite Kriterleri. s:314-318. Zeytin ve Zeytinyağı Sektöründe Ortak Akıl ve Güç Birliği, Editör: Abidin Tatlı, İzmir.
• Şahin, İ., Korukluoğlu, M. ve Gürbüz, O., 2002. Salamura Siyah Zeytin İşlemede Çeşit, Maya ve Laktik Starter Kullanımı ve Bazı Katkıların Fermantasyon Süresi ve Ürün Kalitesine Etkilerinin Araştırılması. Türkiye Tarımsal Araştırma Projesi, 23 pp. Bursa.
• Tetik, H. D., 2005. Sofalık Zeytin İşleme Teknikleri. Emre Basımevi, 5. Baskı, Yayın No:53, 136pp, İzmir.
• Tetik, H. D., 2006. Sofalık Zeytinin Kalitesine Etki Eden Faktörler. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Sempozyum ve Sergisi:43-46. 15-17 Eylül 2006, İzmir.
• Tuna, S., 2005. Siyah Sofralık Zeytin Fermentasyonunda Alkali Ve Enzimatik Yöntemlerin Fizikokimyasal Özellikler Üzerine Etkisi. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Tunalıoğlu, R., 2003. Sofralık Zeytin. T.E.A.E. Bakış, Sayı: 4, ISSN:1303-8346 Ankara.
• Vural, A.A., 2010. Araştırma Fırsat Alanları Veri Değerlendirme Raporları ve Matriksler. Tarımsal Araştırma Master Planı Revizyonu, Basılmamış Raporlar, TAGEM, Aralık 2010, Ankara.