Farklı Gelişme Dönemlerinde Biçilen Bazı Yem Bezelyesi (Pisum sativum L.) Çeşitlerinin Ot, Tohum ve Ham Protein Verimlerinin Belirlenmesi*

Year 2012, Volume: 26 Issue: 1, 27 - 38, 01.04.2012

Ayşen Uzun Hülya Gün Esvet Açıkgöz

Abstract

Keywords

-

Farklı Gelişme Dönemlerinde Biçilen Bazı Yem Bezelyesi (Pisum sativum L.) Çeşitlerinin Ot, Tohum ve Ham Protein Verimlerinin Belirlenmesi*

Abstract

Bu çalışma; farklı gelişme dönemlerinde biçilen Kirazlı, Ulubatlı, Gölyazı ve Ürünlü yem bezelyesi çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Araştırma Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi deneme alanında, iki yıl süre ile gerçekleştirilmiştir. Çeşitler 4 farklı gelişim döneminde (1. Dönem: Tam çiçek; 2. Dönem: Alttaki baklalarda tohumlar iz şeklinde; 3. Dönem: Alttaki baklalarda tohumlar orta irilikte; 4. Dönem: Alttaki baklalarda tohumlar iri) biçilmiştir. İki yıllık sonuçlara göre; en kaliteli ot Gölyazı çeşidinden elde edilmiş ve bezelyenin 2. gelişme dönemi olan bitkinin altında bulunan baklalardaki tohumlar henüz iz şeklinde iken veya 3. gelişme dönemi olan bitkinin altında bulunan baklalardaki tohumlar orta irilikte iken biçilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca; yine Gölyazı çeşidinin yüksek verim ve kaliteli tohum ürettiği belirlenmiştir

Keywords

Yem bezelyesi, çeşit, gelişme dönemi, ot verimi, tohum verimi

References

• Acikgoz, E., V. Katkat, S. Omeroglu and B. Okan. 1985. Mineral elements and amino acid concentrations in field pea and common vetch herbages and seeds. J. Agronomy and Crop Sci., 55: 179-185.
• Açıkgöz, E. ve N. Çelik. 1986. Bursa kıraç koşullarında bazı önemli tek yıllık baklagil yem bitkilerinin kuru ot verimi ve kalitesi üzerinde ön araştırmalar. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 5: 47-53.
• Açıkgöz E. ve S. Çakmakçı. 1986. Bursa koşullarında adi fiğ ve tahıl karışımlarının ot verimi ve kalitesi üzerinde araştırmalar. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 5: 67-73.
• Açıkgöz, E. 2001. Yem Bitkileri. U.Ü. Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182. Vipaş A.Ş. Yayın No:58, 584 s., Bursa.
• Acikgoz E., A. Ustun, I. Gul, E. Anlarsal, A.S. Tekeli, I. Nizam, R. Avcıoglu, H. Geren, S. Cakmakci, B. Aydinoglu, C. Yucel, M. Avci, Z. Acar, I. Ayan, A. Uzun, U. Bilgili, M. Sincik and M. Yavuz. 2009. Genotype x environment interaction and stability analysis for dry matter and seed yield in field pea (Pisum sativum L.). Spanish Journal of Agricultural Research, 7(1): 96-106.
• Anonim 2008. Türkiye İstatistik Kurumu Bitkisel Üretim İstatistikleri. www.tuik.gov.tr
• Anonim 2010. Bursa bölgesi iklim verileri. Bursa Meteoroloji Bölge Müdürlüğü, (Yayınlanmamış Kayıtlar), Bursa.
• Başbağ, M., V. Saruhan ve İ. Gül. 2001. Diyarbakır koşullarında bazı tek yıllık baklagil yem bitkilerinin adaptasyonu üzerine bir araştırma. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi. 169-173. 17-21 Eylül 2001, Tekirdağ.
• Baytekin H., B.H. Hakyemez, İ. Özer ve A. Gökkuş. 2003. Çanakkale’de taban ve kıraç koşullarda kışlık ara ürün olarak yetiştirilen fiğde hasat zamanının ot verimi ve bazı tarımsal özelliklere etkisi. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi. 70-73. 13-17 Ekim 2003, Diyarbakır.
• Borreani G., P. Giorgio Peiretti and E. Tabacco. 2007. Effect of harvest time on yield and pre-harvest quality of semi-leafless grain peas (Pisum sativum L.) as whole-crop forage. Field Crops Research, 100: 1–9.
• Çil, A.N., A. Çil, C. Yücel ve E. Açıkgöz. 2007. Harran Ovası koşullarında bazı bezelye (Pisum sativum L.) hatlarının verim ve verim özellikleri. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi. 87-89, 25-27 Haziran 2007, Erzurum.
• Fraser M. D., R. Fychan and R. Jones. 2001. The effect of harvest date and inoculation on the yield, fermentation characteristics and feeding value of forage pea and field bean silages. Grass and Forage Science, 56: 218-230.
• Hatam M. and Amanullah. 2002; Grain yield potential of field pea (Pisum arvense L.) germplasm. Asian Journal of Plant Sciences, Vol. 1: Number 2: 180-181.
• Kearl, L.C., L.E. Harris, H. Lyord, M. Farrid and M. Wardeh. 1979. Arab and Middleast tables of feed composition Utah State Univ. Agr. Exp. Res. Rep. 30.
• McKenzie, D.B. and D. Sponer. 1999. White Lupin: An alternative to pea in oat- legume forage mixtures grown in new foundland. Can. J. Plant Sci., 79: 43-47.
• Nykänen A., L. Jauhiainen and M. Rinne. 2009. Biomass production and feeding value of whole-crop cereal-legume silages. Agronomy Research 7(Special issue II), 684–690.
• Özyiğit, Y. ve M. Bilgen. 2003. Arı bitkisi olarak değerlendirilebilecek bazı baklagil yem bitkilerinde farklı biçim dönemlerinin verim ve tarımsal özellikler üzerine etkisi. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi. 479-483. 13-17 Ekim 2003, Diyarbakır.
• Sayar, M.S., A.E. Anlarsal, E. Açıkgöz, M. Başbağ ve İ. Gül. 2009. Diyarbakır koşullarında bazı yem bezelyesi (Pisum arvense L.) hatlarının verim ve verim unsurlarının belirlenmesi. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi. 646-650. 19-22 Ekim 2009, Hatay.
• Salisbury, F.B. and C.W. Ross. 1992. Plant Physiology. Wadsworth Pub. Com., Inc., Belmont, California-USA.
• Soya, H., F. Doğrucu, H. Geren ve B. Kır. 1999. Adi Fiğ (Vicia sativa L.) ve tüylü fiğ (Vicia villosa)’de farklı biçim zamanlarının ot verimi ve verim özelliklerine etkisi üzerine bir araştırma. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. Cilt: III: 92-95. 15-18 Kasım 1999, Adana.
• Tamkoç, A. 2007. Kışlık olarak ekilen yem bezelyesi hatlarının verim ve bazı bitkisel özellikleri. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi. Çayır Mera, Yem Bitkileri ve Endüstri Bitkileri. 95-97. 25-27 Haziran 2007, Erzurum.
• Tan, M. ve Y. Serin. 1996. Değişik fiğ+tahıl karışımları için en uygun karışım oranı ve biçim zamanının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 27(4): 475-489.
• Tekeli A.S. and E. Ates. 2003. Yield and its components in field pea (Pisum arvense L.) lines. Journal of Central European Agriculture (online), Vol. 4: No. 4: 313-317.
• Tekeli, A.S. ve E. Ateş. 2007. Farklı biçim dönemlerinin yem bezelyesi (Pisum arvense L.)-buğday (Triticum aestivum L.) karışımının yem verimi ve kalitesi ile tetani oranına etkileri. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi. 106-109. 25-27 Haziran 2007, Erzurum.
• Turan, Z.M. 1995. Araştırma ve Deneme Metotları. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları: 121, Bursa.
• Türk, M., S. Albayrak and O. Yüksel. 2007. Effects of phosphorus fertilisation and harvesting stages on forage yield and quality of narbon vetch. New Zealand Journal of Agricultural Research, 50: 457-462
• Uher, D., Z. Štafa, S. Sikora and M. Blažinkov. 2008. Yield and quality of forage type pea lines and wheat mixtures. VII. Alps-Adria Scientific Workshop. Stara Lesna, Slovakia, 523-526.
• Uzun, A. and E. Açıkgöz. 1998. Effect of sowing season and seeding rate on the morphological traits and yields in pea cultivars of differing leaf types. J. Agronomy and Crop Science, 181: 215-222.
• Uzun A., U. Bilgili, M. Sincik,I. Filya and E. Acikgoz.2005. Yield and quality of forage type pea lines of contrasting leaf types. European Journal and Agronomy, 22: 85-94.
• Uzun, A. ve F. F. Aşık. 2009. Bezelye+yulaf karışımında farklı karışım oranları ile biçim zamanlarının otun verimi ve kalitesi üzerine etkisi. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi. 584-588. 19-22 Ekim 2009, Hatay.
• Yücel, D. ve C. Yücel. 2009. Bazı bezelye (Pisum sativum ssp. arvense L.) hatlarının verim ve verim özellikleri. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi. 813-816. 19-22 Ekim 2009, Hatay.