Atık Su Arıtma Çamurlarının Süs Bitkisi Yetiştiriciliğinde Kullanımı

Yıl 2013, Cilt: 27 Sayı: 1, 129 - 142, 01.04.2013

Hülya Akat Gülbin ÇETİNKALE Demirkan İbrahim Yokaş

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Atık Su Arıtma Çamurlarının Süs Bitkisi Yetiştiriciliğinde Kullanımı

Öz

Günümüzde nüfus artışının yanı sıra kent merkezlerinin oldukça hızlı büyümesi sonucu kitlelerin ortaya çıkardığı evsel ve endüstriyel kökenli atık su arıtma çamurlarının miktarları insan sağlığını artarak tehdit eder boyutta çevre kirliliğine neden olmaktadır. Atık çamurların, çevrenin korunması için çevreye uyumlu yöntemlerle bertaraf edilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu yaklaşım doğrultusunda, atık su arıtma çamurları; tarımsal alanlarda, orman alanlarında, bozulmuş alanlarda, park-bahçe ve eğlendinlen alanlarında kullanılarak bertaraf edilebilmektedir. Ancak, arıtma çamurlarının tarım alanlarından ziyade yeşil alan, arazi rekreasyonu, şehir peyzajı ve fidancılıkta kullanımlarının daha da yaygınlaştığı yapılan araştırmalarda görülmektedir. Ayrıca, son yıllarda süs bitkileri yetiştiriciliğinde organik gübre, çimlendirme ortamı, yetiştirme ortamı olarak da kullanılmaktadır. Ekonomik bir değere sahip olan süs bitkileri yetiştiriciliğinde yüksek üretim girdi maliyetlerinin azalmasına yardımcı olan arıtma çamuru kullanımı ile hem ülke ekonomisine katkı sağlanmakta, hem de çamurun bertarafı konusunda yeni bir alternatif saha daha yaratılmaktadır. Bu çalışma, atık su arıtma tesislerinden yoğun miktarlarda ortaya çıkan arıtma çamurlarının, ekonomik getirisi yüksek olan süs bitkileri yetiştiriciliğinde kullanımlarının ve bundan kaynaklı sorunların değerlendirildiği bazı çalışmalar incelenerek derlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Arıtma çamuru, yeniden kullanım, süs bitkileri, yeşil alanlar

Kaynakça

• Aitken, M.N., 1997. Short-term leaf surface adhesion of heavy metals following application of sewage sludge to grassland. Grass and Forage Science, Volume 52: 73-85.
• Anaç, D.A., H. Hakerlerler, ve M.E. İrget, 1993. Yağ fabrikası arıtma tesisi atıklarının zeytinliklerde organik gübre olarak kullanılması. E.Ü.Z.F.Derg., 30 (3): 25-32.
• Anonim, 2010. Türkiye Süs Bitkileri Sektör Raporu, T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı Antalya tr/raporlar/kc/kcsusbitkileri2010.pdf. Birlikleri Genel Sekreterliği, www.aib.org/
• Arıkan, A.O. ve İ. Öztürk, 2005. Arıtma çamuru kompostlaştırılmasında organik evsel katı atık ilavesinin etkisi. İTÜ Dergisi/d Mühendislik, Vol. 4, No.1, pp. 15-24.
• Aşık, B ve A.V. Katkat. 2004. Gıda sanayi arıtma tesisi atığının (arıtma çamuru) tarımsal alanlarda kullanım olanakları. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Vol. 18, No. 2, pp.59-71.
• Bachman, G.R and J.D. Metzger. 2008. Growth of bedding plants in commercial potting substrate amended with vermicompost. Bioresource Technology, 99, 3155-3161.
• Bose, S., A. Jain, V. Rai and A.L. Ramanathan. 2008. Chemical fractionation and translocation of heavy metals in canna indica l. grown on industrial waste amended soil. Journal of Hazardous Materials 160: 187–193.
• Bozdoğan, E., G. Çetinkale ve Z. Söğüt, 2009. Atıksu arıtma çamurlarının yeniden kullanımları. Ulusal Katı Atık Yönetimi Kongresi –UKAY 2009. 334-342.
• Chaney, R.L. 1990. Twenty years of land research. Part 1. BioCycle 31: 54-59.
• Cheng, H., W. Xu, J. Liu, Q. Zhao, Y. He and G. Chen. 2007. Application of composted sewage sludge (CSS) as a soil amendment for turfgrass growth. Ecological Engineering, 29: 96-104.
• Çelebi, Z.Ş., Ö. Arvas, R. Çelebi ve İ.H. Yılmaz. 2011a. Rizomlu kırmızı yumak (Festuca rubra var. rubra) ile tesis edilen yeşil alanda atıksu arıtma çamurunun tesis gübresi olarak değerlendirilmesi. Ekoloji 20, 78, 18-25.
• Çelebi, Z.Ş., Ö. Arvas, A.K. Şahar ve İ.H. Yılmaz. 2011b. Atıksu arıtma çamurunun yeşil alanlarda tesis gübresi olarak kullanılması. HRÜ.Z.F.Dergisi, 15(3):1-8.
• Çelebi, Z.Ş., Ö. Arvas, R. Çelebi ve İ.H. Yılmaz. 2010. Atıksu arıtma çamuru ile tesis edilen yeşil alanda ingiliz çimi (Lolium perenne L.)’nin performansının belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 7 (3), 111-118.
• Çetinkale, G ve Z. Söğüt. 2010. Cynodon dactylon (L.) Pers. çim alanlarında kentsel su arıtım sistem çamurlarından yararlanabilme olanakları. Ç.Ü. Fen Bil. Ens. Fen ve Mühendislik Bilim. Dergisi. Cilt 23 (3): 11-21.
• Dai, J., L. Chen, J. Zhao, and N. Ma. 2006. Characteristics of sewage sludge and distribution of heavy metal in plants with amendment of sewage sludge. Journal of Environmental Sciences, Volume 18 (6): 1094–1100.
• Dede, Ö.H., S. Özdemir ve G. Dede. 2009. Fındık zürufu ve arıtma çamurlarının tek yıllık süs bitkisi yetiştiriciliğinde kullanılması. II. Ulusal Arıtma Çamurları Sempozyumu, 04-06 Kasım, İzmir.
• Dolgen, D., M.N. Alpaslan ve N. Delen. 2007.Agricultural recyling of treatment-plant sludge: a case study for a vegetable-processing factory. J Envir. Manag. 84: 274-281.
• Fuentes, D., B.K. Disante, A. Valdecantos, J. Cortina and V. Ramo´N Vallejo. 2007a. Response of Pinus halepensis Mill. seedlings to biosolids enriched with Cu, Ni And Zn in three mediterranean forest soils. Environmental Pollution, Volume 145: 316–323.
• Fuentes, D., A. Valdecantos, J. Cortina and V.R. Vallejo. 2007b. Seedling performance in sewage sludge-amended degraded mediterranean woodlands.
• Garling, D.C and M.J. Boehm. 2001. Temporal effects of compost and fertilizer applications on nitrogen fertility of golf course turfgrass. Agronomy Journal, 93: 548-555.
• Garcia-Gomez, A., M.P. Bernal and A. Roig. 2002. Growth of ornamental plants in two composts prepared from agroindustrial wastes. Bioresource Technology, 83, 81-87.
• Grigatti, M., M.E. Giorgiani and C. Ciavatta. 2007. Compost-based growing media: influence on growth and nutrient use of bedding plants. Bioresource Technology, Volume 98 (18): 3526– 3534.
• Hernández-Apaolaza, L., A.M. Gascó, J.M. Gascó and F. Guerrero. 2005. Reuse of waste materials as growing media for ornamental plants. Bioresource Technology, Volume 96 (1): 125–131.
• Jones, S.C., K.W. Brown, L.E. Deuel and K.C. Donelly. 1979. Influence of rainfall on the retention of sludge heavy metals by the leaves of forage crops. J. Environ. Qual., 8, 69-72.
• Karagüzel, O., Korkut, A.B., Özkan, B., Çelikel, F.G., Titiz, S., 2010. Süs bitkileri üretiminin bugünkü durumu, geliştirme olanakları ve hedefleri. Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi 11-15 Ocak Ankara.
• Katkat A.V ve B.B. Aşık. 2010. Arıtma çamurlarının tarımsal amaçlı kullanımı ve gübre değeri. 5. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi,15-17 Eylül 2010. İzmir
• Korboulewsky, N., G. Bonin and C. Massiani. 2002. Biological and ecophysiological reactions of white wall rocket (Diplotaxis erucoides) grown on sewage sludge compost. Environmental Pollution, 117 (2002): 365-370.
• Küçükhemek, M., K. Gür, R. Uyanöz ve Ü. Çetin. 2005. Arıtma çamuru ve çiftlik gübresinin çim bitkisi verimine ve renk özelliğine etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi, I. Ulusal Arıtma Çamurları Sempozyumu Bildiri Kitabı, İzmir, 25-26 Mart 2005: 375-384.
• Küçükhemek, M., K. Gür ve A. Berktay. 2006. Evsel karakterli atıksu arıtma çamurlarının çim bitkisi ağır metal (MN, ZN, Nİ, CU, CR, PB, CD) içeriği üzerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 21 (3-4): 1-12.
• Larchevêque, M., C. Ballini, N. Korboulewsky and N. Montès. 2006. The use of compost in afforestation of mediterranean areas: effects on soil properties and young tree seedlings. Science of The Total Environment, Volume 369 (1–3): 220–230.
• Larcheveˆque, M., M. Nicolas Monte`s, V. Baldy and C. Ballini. 2007 Can compost improve Quercus pubescens Willd establishment in a mediterranean. Post-Fire Shrubland Bioresource Technology 99 (2008) 3754–3764.
• Lazdina, D., A. Lazdins, Z. Karins and V. Kaposts. 2007. Effect of sewage sludge fertılızatıon in short-rotatıon willow plantatıons. Journal of Envıronmental Engıneerıng and Landscape Management., Volume 15 (2): 105-111.
• Lo´Pez-Mosquera, M.E., C. Moiro´N and E. Carral. 2000. Use of dairy-industry sludge as fertiliser for grasslands in northwest spain: heavy metal levels in the soil and plants. Resources, Conservation and Recycling, 30 (2000) 95–109.
• Manas, P and E. Castro. 2008. Quality of Maritime Pine (Pinus pinaster Ait.) Seedlings using waste materials as nursery growing media. J. New Forest, 37: 295-311.
• Martinez, F., C. Cuevas, W. Teresa and I. Iglesias. 2002. Urban organic wastes effects on soil chemical properties in degraded semiarid ecosystem. In: Seventeenth WCSS, Symposium No.20, Thailand, pp. 1-9.
• Özdemir, S., G. Köseoğlu ve Ö.H. Dede. 2005. Arıtma çamurlarının süs bitkisi toprağı hazırlanmasında kullanımı, Dokuz Eylül Üniversitesi, I. Ulusal Arıtma Çamurları Sempozyumu Bildiri Kitabı, İzmir, 25-26 Mart 2005: 557-564.
• Özyazıcı, M.A ve G. Özyazıcı. 2012. Arıtma çamurunun toprağın bazı temel verimlilik parametreleri üzerine etkileri. Anadolu Tarım Bilim. Derg., 27(2): 101-109.
• Özzambak, E. 2002. Fao regional expert meeting on flowers for the future, 2002, Fao Plant Production and Protection Division. Ed: Y. Tüzel and E. Özzambak, 8-10 October, İzmir/Turkey. 85-99pp.
• Sevgican, A. 2002. Örtü Altı Sebzeciliği (Topraksız Tarım) Cilt-2, E.Ü.Z.F. Yayınları, İzmir.
• Shukla, O.P., A.A. Juwarkar, S.K. Singh, S. Khan and U.N. Rai. 2011. Growth responses and metal accumulation capabilities of woody plants during the phytoremediation of tannery sludge. Waste Management 31: 115–123.
• Shober, A.L., R.C. Stehouwer and K.E. Macneal. 2003. On-farm assessment of biosolids effects on soil and crop tissue quality. J Environ. Qual., 32: 1873-1880.
• Stabnikova, O., W.K. Goh, H.B. Ding, J.H. Tay and J.Y. Wang. 2005. The use of sewage sludge and horticultural waste to develop artificial soil for plant cultivation in Singapore. Bioresource Technology, Volume 96 (9): 1073–1080.
• Song, U and E.J. Lee. 2010. Environmental and economical assessment of sewage sludge compost application on soil and plants in a landfill. Resources, Conservation and Recycling 54: 1109– 1116.
• Tiffany, M.E., L.R. McDowell, G.A. O’-Conner, H. Nguyen, F.G. Martin, N.S. Wilkinson and E.C. Cardoso. 2001. Effects of pasture-aqpplied biosolidon forage and soil concentration over a grazing seasion in north florida. II. Microminerals. Communications in Soil Science and Plant Analysis 32 (13): 2211-2226.
• Tolay, U., Y. Yavuzşefik, M. Tolay ve N. Söğüt. 2000. Atık çamurlarının bitki üretiminde kullanılması üzerine araştırmalar. Turk J Agric For 24, 705-712.
• Turalıoğlu, F.S ve F.N. Acar. 1996. Çeşitli atıkların toprak ortamına etkileri. Tarım-Çevre İlişkileri Sempozyumu, 13-15 Mayıs, 1996, Mersin, Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı Bildiri Kitabı, 52-62.
• Ünal, M. ve A.V. Katkat. 2003. Bisküvi ve şekerleme sanayi arıtma çamurunun toprak özelliklerine ve mısır bitkisinin kimi mineral madde içeriği üzerine etkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17 (1): 107-118.
• Ünal, M., A. Karaca, Ç.S. Camcı ve A. Çelik. 2011. İçme suyu tesisi arıtma çamurunun arpa zambağı (Freesia spp.) bitki gelişimi ve bazı toprak özellikleri üzerine etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 25 (2): 46-56.
• Ürgenç, S.. 1992. Ağaç ve Süs Bitkileri Fidanlık ve Yetiştirme Tekniği. İ. Ü. Orman Fakültesi Yayın No. 418.569 s.
• Wang, X., T. Chen, Y. Ge and Y. Jia. 2008. Studies on land application of sewage sludge and its limiting factors. Journal of Hazardous Materials Volume 160 (2-3): 554-558.