Osmanlı Devletinin Balkanlardaki Mirası

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 2, 21 - 47, 30.12.2018

Fikret Karaman

Öz

Araştırmamız, Balkan yarımadasında bulunan ülkeleri
kapsamaktadır. Bu stratejik coğrafya, 13. asra kadar Romalıların yönetiminde
kalmıştır.  Daha sonra yarımada üzerinde, Batı Avrupa,  Rusya ve
Osmanlı Devletinin ilgisi artmıştır. Bu arada Osmanlı, 1360 yılında Balkanlara
ilk adımını atmış ve ilerleyerek, 500 yıl burada kalmayı başarmıştır. 
Ancak 19. asrın sonuna doğru Rusların bölgeye girmesiyle Balkanlar savaşı
çıkmış ve devamında, birinci dünya savaşının etkisiyle geriye çekilme süreci
başlamıştır.  

Osmanlı devletinin resmi dini İslam’dır. Fakat din
konusunda  yerli halka baskı yapılmamıştır. Herkes dinini serbestçe tercih
etmiştir. Bu hoşgörü sonucunda bazı yerlerde Cami, Kilise ve Havralar aynı
meydanı paylaşmışlardır. Genel kanunlara bağlı kalmak şartıyla herkes, din ve
vicdan özgürlüğü bakımından tam bir serbestlik içinde yaşamıştır. Osmanlı
devleti, yayınladığı emirlerde halkın mal, ırz, namus, din ve ibadetini güvence
altına almıştır. Bu itibarla, “Gök kubbe altında birlikte yaşama”
düşüncesini benimsemiştir. 

Anahtar Kelimeler

Balkanlar, Vakıf, Dil, Barış, Birlikte yaşama

Kaynakça

• Akgündüz Ahmet, S. Öztürk, Bilinmeyen Osmanlı, OSAV, İstanbul, 1999.
• Aydın Mehmet, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, 1992.
• Ayverdi Ekrem Hakkı, Avrupa’da Osmanlı Mimari Eserleri, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, İstanbul, 1981.
• Davut Dursun, Doğuda ve Batıda İnsan Hakları, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1996.
• En-Nedvi Ali el- Haseni, Müslümanların Gerilemesiyle Dünya Neler Kaybetti, Çağ Yayınları, İstanbul, 1978.
• Ertem Adnan, Osmanlı Medeniyeti, Klasik Yayınları, İkinci Basım, İstanbul, 2006.
• Gündüz Şinasi, Yaşayan Dünya Dinleri, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2010.
• Günay H. Mehmet. Osmanlı Sonrası Bulgaristan Türklerinin Dini Yönetimi ve Özel Yargı Teşkilatı, Rumeli Türkleri Vakfı, İstanbul, 2006.
• Hafız Nimetullah, Osmanlı Devleti ve Medeniyeti Tarihi, IRCİCA, İstanbul, 1998.
• İbrahimgil Zeki Mehmet, Balkan Türkleri Balkanlar’da Türk Varlığı, ASAM, Ankara, 2003.
• İhsanoğlu Ekmeleddin, Osmanlı Devleti ve Medeniyeti Tarihi, IRCİCA, İstanbul, 1998.
• İnbaşı Mehmet, Balkan Türkleri Balkanlarda Türk Varlığı, ASAM, Ankara, 2003.
• Karaman Hayrettin, İslam’da İnsan Hakları, Ensar Vakfı, İstanbul, 2004.
• Kara Mustafa, Balkan Türkleri Balkanlar’da Türk Varlığı, ASAM, Ankara, 2002.
• Karpat H. Kemal, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, 1992.
• Kenanoğlu M. Macit, Osmanlı Millet Sistemi, Klasik, İstanbul, 2004.
• Kılıç Osman, Kader Kurbanı, BİSAV, Ankara, 2002.
• Kocabaş Süleyman, Osmanlı İsyanında Yabancı Parmağı, Vatan Yayınları, Kayseri, 1992.
• Komisyon Büyük Kültür Ansiklopedisi; Başkent Yayınları, Ankara.
• Komisyon, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi; Zaman, Çağ Yayınları, İstanbul 1993.
• Komisyon, Osmanlı Ansiklopedisi; (Tarih/ Medeniyet / Kültür) Yeni Şafak, İstanbul, 1996.
• Komisyon, Yeni Türk Ansiklopedisi, Ötüken Yayınevi, İstanbul, 1985.
• Komisyon, Gök Kubbe Altında Birlikte Yaşamak, T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Ankara, 2006.
• Komisyon, Osmanlı Arşiv Belgelerinde Arnavutluk, T:C Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, İstanbul, 2008.
• Popoviç, Aleksandre, Balkanlarda İslam, İnsan Yayınları, İstanbul, 1995.
• Ocak Ahmet Yaşar, Osmanlı Devleti ve Medeniyeti Tarihi, IRCİCA, İstanbul, 1998.
• Özkan Ayşe, Balkan Türkleri Balkanlarda Türk Varlığı, ASAM, Ank.2003. s.181.
• Öztuna Yılmaz, Büyük Türkiye Tarihi, Ötüken Yayınevi, İstanbul, 1979.
• Ünalan Abdülkerim; Hak ve Hakkın Kötüye Kullanılması, Anadolu Matbaacılık, İzmir, 1997.
• Sallabi, Muhammed, Hz. Ebu Bekir (Çev, Ş. Şenaslan, F. Aktaş,), Ravza, İstanbul, 2009.
• Şengüler İsmail Hakkı, Mehmed Akif Külliyatı; Hikmet Neşriyat, İstanbul, 1992.
• Taner Ergin, Tanzimattan Kurtuluşa Osmanlı Ordusu, Grafiker, Ltd Şti. Ankara, 2006.
• Tosun Cemal, Din ve Kimlik, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 1996.
• Turan Ömer, İbrahimgil Mehmet Zeki, Balkanlardaki Türk Mimari Eserlerinden Örnekler, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara, 2004.
• Türkiye Diyanet Vakfı, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, 2007.
• Varol, M. Ahmet, Bilinmeyen İslam Dünyasından Kesitler 3, Seha Neşriyat, İst. 1992.
• Voltaire, Yabancılara Göre Eski Türkler, (Çev. Ahmet Bektaş,) Bedir Yayınevi, İstanbul, 1969.
• Yürükel Sefa M, Batı Tarihinde İnsanlık Suçları, Marmara Grubu Stratejik Ve Sosyal Araştırmalar Vakfı, İstanbul, 2004.