PARADİGMA VE PARADİGMALAR

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 15, 26.06.2019

Suleyman Goksoy

Öz

Paradigma, doğruluk ve
gerçekliğin doğasına ilişkin varsayımları araştırılabilecek nitelikteki
soruları ortaya koyan ve bunların nasıl yapılacağına ilişkin bir felsefi ya da
çerçevesidir. Sosyal bilimciler arasında kaç tane paradigmanın var olduğuna ve
bunlara ilişkin yöntemlerin nasıl sınıflandırılması gerektiğine ilişkin ortak
bir anlayış yoktur (Glesne, 2015). Paradigmalar kuramı üzerine çok eleştiri
yapılmıştır. Özellikle post- pozitivist bilim felsefesinde paradigmalar kuramı
büyük ölçüde yanlış olarak görülmektedir (Suppe, 1974). Burrell ve Morgan
(1979) dünyayı, dört temel varsayım grubu açısından incelenebilir kılacağı
söylenen, yorumlayıcı/yorumsamacı, işlevselci, radikal yapısalcı ve radikal
hümanist olarak dört paradigma belirlemiştir (1979). Paradigmalar arası
ilişkinin doğası birbirini tamamlayıcı olmaktan ziyade muhaliftir ( Evers ve
Lakomski, 1991), Paradigma kavramı sosyal bilim tartışmalarında (Mastrman’ın
(1977) dikkat çektiği üzere, Kuhn’un bu kavramı en az yirmi iki farklı şekilde
ve fazlasıyla ölçülemez olarak kullanılmıştır. (Akt. Lakomski ve Evers, 2013).

Anahtar Kelimeler

Paradigma, paradigmalar

Kaynakça

• Adams, J.S.(1965). Inequity in Social Exchange, in L. Berkowitz (ed.), Advances in Experimental Social Psychogy, vol.2 (New York. Acadecmic Press). Arslanoğlu, İ. (2018). Eğitim felsefesi, Ankara, Nobel Yayınları 2. Baskı. Barrett, F. J, Powley, E. H., Pearce, B. (2013). Hermenötik (Yorumsama) Felsefe ve Örgütsel Teori. Felsefe ve Örgüt Teorisi (Edt. Haridimos Tsoukas ve Robert Chia, Çeviri Ed. İbrahim Anıl). Ankara: Nobel Yayınları. (1. Baskı). 181-215. Bechara, J. Ve Van de Ven, A. H. (2013). Karmaşık Örgütsel ve Yönetimsel Problemleri Anlamak için Farklı Bilim Felsefelerini Kullanmak. Felsefe ve Örgüt Teorisi (Edt. Haridimos Tsoukas ve Robert Chia, Çeviri Ed. İbrahim Anıl). Ankara: Nobel Yayınları. (1. Baskı). 345-360. Bloom, B. S. (1995). İnsan nitelikleri ve okulda öğretim. (Çeviren Durmuş Ali Özçelik). İstanbul: MEB Öğretmen Kitapları Dizisi. Borich, G., D. (2014). Etkili Öğretim Yöntemleri. 8 Baskı. (Çeviri Editörü: Bahaddin ACAT). Ankara, Nobel Yayınları. Christensen, L., B., Johnson, R., B., Turner, L. ,A. (2015). Araştırma yöntemleri, desen ve analiz. (Çev. Ed. A. Aypay). Ankara: Anı Yayınları. Colquitt, J.A. (2001). On the Dimensionality of Organizational Justice: A Construct Validation of a Measure, Journal of Applied Psychology. Creswell,J. W. (2016). Araştırma deseni. (Çeviri Ed. Selçuk Beşir Demir). Ankara: Eğiten Kitap Yayınları. (4. Baskı). Edmonds, R., E. (1986). Programs of school ımporovement. Educational Leadership. 4-11, Erlbaum, Eisenberger, J. (2005). Self-eficacy: Raising the bar for all students. Larchomont, NY: Eye on Education. Fraenkel, J.R., Wallen, N. E., Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. Published by McGraw-Hill, a business unit of The McGraw-Hill Companies, Inc., 1221 Avenue of the Americas, New York, NY Fry, Brain R. ve Readschelders, Jos C, N. (2017). Weber’den Waldo’ya kamu yönetimi (Çeviri editörü.Oktay KOÇ). Ankara, Anı Yayıncılık. Gedikoğlu, T. (2015). Liderlik ve okul yönetimi. Ankara: Anı Yayınları. Gist, M., E ve Mitchell, T., R. (1992). Self- Efficacy: A Theoretical Aznalysis of Its Determinants and Malleability. Academy of Management Review, 17 (2), 183-211. Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş. (Çeviri Editörleri Ali, Aksoy, Pelin Yalçınoğlu). (5. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık. Glickman, C. D., Gordon, S. P., Ross-Gordon, J. M. (2014). Denetim ve öğretimsel liderlik, gelişimsel bir yaklaşım. (Çeviri Ed. Mualla Bilgin Aksu, Esmahan Ağaoğlu). Ankara, Anı Yayınları. Goodman, P.S. (1974). An Examination of Referents Used in the Evaluation of Pay. Organizational Behavior and Human Performans, October. Greenberg, J. (1989). Cognitive Reevaluation of Outcomes in Pesponse to Underpayment Inequity, Acadeny of Managment Journal, March. Greenberg, J. (2011). Behavior in Organizations, 10TH Ed.Upper Saddle Riğver, NJ: Prentice Hall, Hill, P. (2000). Good schools for big-city children, Research Paper Published by the Brookings Institution, Washington, DC; November. Holt, R. ve Sanderg, J. (2013). Fenomenoloji ve Örgüt Teorisi. Felsefe ve Örgüt Teorisi (Edt. Haridimos Tsoukas ve Robert Chia, Çeviri Ed. İbrahim Anıl). Ankara: Nobel Yayınları. (1. Baskı). 215-251. Jeanne Ellis, Ormrod (2014). Human Learning/ Öğrenme Psikolojisi. (Çeviri Editörlüğü Mustafa BALOĞLU). Ankara, Nobel Yayınları 6. Baskı Kantowitz, B. H., Roediger, H. L., Elmes, D. G. (2017). Deneysel psikoloji (Nurhan Er, Yalçın Akın Duyan). Ankara: Nobel Yayıncılık (9. Baskı). Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi –Kavramlar, İlkeler, Teknikler-. 22. Baskı Ankara: Nobel Yayınevi. Katzenmeyer, M. Moller, G. (2013). Uyuyan devi uyandırmak. (Çeviri Editörlüğü Servet ÖZDEMİR). Ankara, Nobel Yayınları 3. Baskı. Krabi, K.(2005). Concepts of Learning In Estonian Teacher Education. Old and New Worlds of Adult Learning. (Ed. Agnieszka Bron, Ewa Kurabtowicz, Henning Salling Oteseb, Linden West). Wydawnıctwo Naukowe Dolnoslaskiej Szkoly Wyzszej Edukacıtwp We Wroclawu. 175-185. Lakomski, G. ve Evers, C. W. (2013). Analitik Felsefe ve Örgüt Kuramı: Felsefi Problemler ve Bilimsel Çözümler. Felsefe ve Örgüt Teorisi (Edt. Haridimos Tsoukas ve Robert Chia, Çeviri Ed. İbrahim Anıl). Ankara: Nobel Yayınları. (1. Baskı). 22-54 Leventhal, G.S.(1980). What Should Be Done With Equity Theary? New Approaches to the Study of Fairness in Social Relationships. İn K. Gergen, M. Greenberg. And R. Willis (eds.) social Exchange: Advances in Theory and Research (New York: Plenum, Locke E., A.ve Latham, G., P.( 2002, Bulding a Practically Useful Theory of Goal Setting and Task Motivation. The American Psychologist, 57, No.9. Maurer, R. E. (1985). Elementary discipline handbook: Solutations fort he K-8 teacher. West Nyack, NY: The Center for applied Research in Education. Merriam, Sharan, B. (2013). Nitel araştırma. Ankara: Nobel Yayıncılık. Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2016). Nitel veri analizi. (Çeviri Ed. Sadegül Akbaba Altun ve Ali Ersoy). Ankara: Ankara Pegem A Akademi. (2. Baskı). Miner, J., B. (2008). Organizational Behavior 5: From Unconscious Motivation to role Motivated Leadership, New York: M.E. Sharpe. Nayak, A. Ve Chia. R. (2013). Düşüncenin Dönüşümü ve Ortaya Çıkışı. Felsefe ve Örgüt Teorisi (Edt. Haridimos Tsoukas ve Robert Chia, Çeviri Ed. İbrahim Anıl). Ankara: Nobel Yayınları. (1. Baskı). 181-215. Neuman, W., L. (2014). Toplumsal araştırma yöntemleri I. (Çeviren Sedef Özge). (7. Basım). Ankara: Yayınodası. Noddings, N. (2016). Eğitim felsefesi. Ankara: Nobel Yayınları (3. Basımdan Çeviri). Olson, M. H., ve Hergenhahn, B.R. (2016). Öğrenmenin kuramları. (Çeviri Ed. Mustafa Şahin). Ankara: Nobel Yayınları (9. Baskı). Öner, N. (1995). Felsefe yolunda düşünceler. İstanbul: MEB, Öğretmen Kitapları Dizisi. Patton Michael Quinn (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çeviri editörleri. Mesut Bütün, Selçuk Beşir DEMİR). Ankara, Pegem A Akademi. ss. 69. Pring, R. (2013). Eğitim araştırmaları felsefesi (Çev. Ed. Dinçay Köksal). Ankara: Nobel Yayınları. (2. Baskı). Pritchard, A. (2015). Öğrenme yolları. (Çeviri Ed. Mustafa Çevikbaş ve Seher Çevikbaş). Ankara: Nobel Yayınları (3. Baskı). Robson, Colin (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. (Çeviri editörleri. Şakir ÇINKIR, Nihan DEMİRKASIMOĞLU) Ankara, Anı Yayıncılık. Scherer, G. S. Patzer, M. (2013). Rölativizim ve Evrensiciliğin Ötesinde: Habermas’ın Söylem Etiğine Katkısı ve Söylem Etiğinin Kültürlerarası Etik ile Örgüt Kuramı Üzerindeki Olası Etkileri. Felsefe ve Örgüt Teorisi (Edt. Haridimos Tsoukas ve Robert Chia, Çeviri Ed. İbrahim Anıl). Ankara: Nobel Yayınları. (1. Baskı). 155-180. Schlechty, P. C. (2005). Okulu yeniden kurmak. (Çeviren Yüksel Özden). (1.baskı). Ankara: Nobel Yayınları. Schunk, D. H. (2014). Öğrenme teorileri. (Çeviri Ed. Muzaffer Şahin). Ankara: Nobel Yayınları (5. Baskı). Senge, P.M, Cambron, N., McCabe, Lucas, T., Smith, B., Dutton, J. ve Kleiner, A. (2014). Öğrenen okullar. (Çeviri Editörü: Münevver Çetin). Ankara: Nobel Yayıncılık (2. Baskı) . Servgiovanni, T., J. (2015). Ahlaki liderlik (Çeviri Semra Kıranlı Güngör). Ankara: Nobel Yayıncılık. Shaw, J.C. E. Wild, and J.A. Colquitt, (2003). To Justify or Excuse? A Meta-analytic Revied of the Effects of Explanations, Journal of Applied Psychology. Slavin, E. R. (2013). Eğitim Psikolojisi (Çeviri Editörü: Galip Yüksel) Ankara, Nobel Yayınları 10. Baskı. 115-137 Sönmez, V. (1996).Eğitim felsefesi, Ankara: Pegem A Akademi. (4. Baskı). Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2014). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayınları. (3. Baskı). Tsoukas, T. ve Chia, R. (2013). Felsefenin Örgüt Kuramındaki Yeri ve Önemi, Felsefe ve Örgüt Teorisi (Edt. Haridimos Tsoukas ve Robert Chia, Çeviri Ed. İbrahim Anıl). Ankara: Nobel Yayınları. (1. Baskı). 1-22. Walster, E., and Walster, G. W.., Scoot, W.G. (1978). Equity: Theory and Research, Boston Allym And Bacon) Woolfolk, A. E. (1990). Educational Psychology. New Jersey: Prentice Hall, Englewood Cliffs. Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara; SeçkinYayıncılık.