ISPARTA UZUM BAZAAR TOP COVER PROBLEMS

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 2, 267 - 280, 30.04.2019

Hicran Hanım Halaç Pelin Yılmaz

https://doi.org/10.26809/joa.4.020

Öz

The trade has contributed to the development of cities
throughout the centuries, and made it possible for the citizens to meet with
different worlds. Trade action, which is also an important factor in the
formation of cities, designs a new space in the city center. In the past, the
trade in the open space, needed closed environments in time.

Isparta has been an important trade focus during the
Ottoman period. With the developing trade routes and caravanserais, Trade in
Isparta has developed.

The historic Uzum Bazaar in Isparta continues its
existence for 455 years. There are 16 commercial shops registered in the
existing historical texture. The area has covered with the second floor level
top cover. In the light of the registration slips received, the top cover was
analyzed according to the distribution in the commercial tissue. Photographs of
buildings are documented through google streetview and the structure of the
tissue is analyzed.

The aim of this study is to create awareness about the
elements that should be considered in designing and applying top coverings
which are frequently encountered in the historical trade tissues in recent
years.The content of this article is supported with photographs and the design
problems of the Uzum market in Isparta were examined and suggestions were made
for the questions.

Anahtar Kelimeler

Isparta Üzüm bazaar, Historical trade center, Top cover, Contemporary annex to historical Textiles

ISPARTA ÜZÜM ÇARŞISI ÜST ÖRTÜ SORUNLARI

Öz

Ticaret
yüzyıllar boyunca kentlerin gelişmesine katkı yapmış, kentlilerin farklı
dünyalarla tanışmasını sağlamıştır. Kentlerin oluşmasında da önemli bir etken
olan ticaret eylemi kent merkezinde kendisine yeni bir mekân tasarlar. Eski
dönemlerde açık alanda gerçekleşen ticaret zamanla kapalı ortamlara ihtiyaç
duymuştur.

Isparta
kenti Osmanlı döneminde önemli bir ticaret odağı olmuştur. Gelişen ticaret
yolları ve kervansaraylar sayesinde Isparta kent ticareti gelişmiştir.

Isparta
tarihi Üzüm Çarşısı da 455 yıldır varlığını sürdürür. Mevcut tarihi dokuda
tescilli 16 ticari dükkân bulunmaktadır. Bölge günümüzde 2. kat seviyesinde bir
üst örtüyle kapalıdır. Alınan tescil fişleri ışığında üst örtü ticari dokudaki
dağılımına göre analiz edilmiştir. Yapıların fotoğrafları Google-streetview
aracılığıyla belgelenerek dokunun ve yapıların niteliğinin analizi
yapılmışıdır.

Bu
çalışma aracılığıyla son yıllarda tarihi ticaret dokularında sıkça karşılaşılan
üst örtülerin tasarlanmasında ve uygulamasında dikkat edilmesi gereken
unsurlara yönelik farkındalık yaratılmaya çalışılmıştır. Bu makale içeriği
fotoğraf ve çizimlerle desteklenerek Isparta Üzüm Çarşısı’nın tasarımsal
sorunları irdelenmiş ve belirlenen sorulara öneriler getirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Isparta Üzüm Çarşısı, Tarihi Ticaret Merkezi, Üst Örtü, Tarihi Dokuya Çağdaş Ek

Kaynakça

• AYTAR, İ., 2013, Alışveriş Merkezlerinin Tarihsel Süreç İçinde Gösterdiği Değişimler ve Mekansal Kurgularının Sosyal Yaşam Üzerindeki Etkilerinin Örnekler Üzerinde Analizi, Doktora Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
• BATI, U., 2007, Tüketim Katedralleri Olarak Alışveriş Merkezlerinin Toplumsal Göstergebilimi: “Forum Bornova Alışveriş Merkezi Örneği”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,4(1), 14-16.
• CEYLAN, Menekşe Nihal, 2010, Tüketim Toplumunun Yeni Kentsel Mekânı: Alışveriş Merkezleri, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Selçuk Üniversitesi
• ÇETİN, S., 2011, Dönüşüm Sürecinin Tarihi Kent Merkezleri Üzerine Etkileri: Isparta Örneğinde Bir İnceleme, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 27(2), 185-199.
• DEMİRCİ, D., 2014, Isparta’daki Kervan Yolları Üzerine Bazı Düşünceler, Karabük Üniversitesi, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi ISSN: 2147(0626), 98-123.
• SARGIN, S., 2005, Isparta’da Kentsel Koruma, Doğu Coğrafya Dergisi 10(14), 251-281.
• TÜRK, A., 2006, Isparta Kent Merkezinde Bulunan Tescilli Konutların Özellikleri, Koruma Sorunları ve Değerlendirme Önerileri, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(2), 274-283.
• TÜRK, A., Öçal, H., 2007, Isparta Kenti Konut Dışı Sivil Mimari Yapıları ve Özellikleri, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(1) , 38-47.
• Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü.
• Tarihi gelişim, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Isparta İli Kültür ve Turizm Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi, http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR-71028/tarihsel-gelisim.html, [Erişim Tarihi: Mayıs, 2018].
• Google-Streetview/Üzüm çarşısı, 2017, https://www.google.com/maps/search/ısparta+üzüm+çarşısı, [Erişim Tarihi: Mayıs, 2018].
• Yandex Haritalar/Isparta Kent Merkezi, 2012, https://yandex.com.tr/harita/103846/isparta, [Erişim Tarihi: Mayıs, 2018].