Sosyal medyanın siyasal amaçlı kullanımı: ağ kuşağının kullanım alışkanlıkları üzerine bir araştırma
Öz
Gerek bireylerin gerekse kurumsal yapıların farklı şekillerde istifade ettikleri sosyal medya ortamları, birçok alanda olduğu gibi siyasal alanda da cazibesi yüksek kullanım olanakları arz etmektedir. Siyasal aktörler kendi siyasal çıkarları doğrultusunda sosyal medya ortamlarından yararlanırken, seçmen statüsünde bulunan kişiler sosyal medyadan faydalanma noktasında çok daha değişik beklenti ve motivasyonların etkisi altında kalmaktadır. Seçmen kitlesi içerisinden ise, yeni iletişim teknolojileriyle çok iç içe bir yaşam süren ağ kuşağının diğer birçok etkinliğinde olduğu gibi siyasal etkinliklerinde de sosyal medyadan yararlanımı diğer bireylerden farklılaşmakta, daha yoğun bir görünüm arz etmektedir. Bu doğrultuda, sosyal medyanın siyasal amaçlı kullanımını ortaya koyma amacı taşıyan çalışma, ağ kuşağı olarak nitelendirilebilecek Cumhuriyet Üniversitesi öğrencileri üzerine gerçekleştirilen bir alan araştırmasına dayanmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, sosyal medyanın siyasal amaçlar için etkin biçimde kullanılabileceği, sosyal medya ortamındaki konuların siyasi tutumlar üzerinde etkili olduğu ve bu ortamda siyasi kimliklerin yansıtıldığı kanaati taşınmakta, buna karşın, sosyal medya siyasi konularda pek güvenilir görülmemektedir. Sosyal medyanın siyasal kullanım amaçları, siyasal gelişim ve etkileşim, siyasal duyurum, siyasal gündem takibi ve siyaset dışı yararlanım olmak üzere dört başlık altında toplanmakta, bu amaçlar arasında farklı düzeylerde de olsa bir etkileşim bulunmaktadır. Sosyal medya ortamında siyasal içerikler çok sık paylaşılmamakla/takip edilmemekle beraber, siyasal içerik olarak en fazla, siyasi mizah (karikatür, fıkra vb.), tarihteki siyasi figürler ve siyasi gündem; en az ise, siyasi partiler ve siyasi liderler paylaşılan/takip edilen içeriklerdir. Siyasal içerikli paylaşımları en fazla engelleyici rol oynayan etmenler ise, siyasetin yerinin sosyal medya ortamı olmadığının düşünülmesi, yasal yaptırımlara maruz kalınması, aşırı siyasi biri olarak algılanılması, siyasi görüş olarak ifşa olunması, paylaşımların çarpıtılmasından çekinilmesi ve herkese eşit mesafede olunmak istenmesidir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Siyaset, Siyasal Amaçlı Kullanım, Ağ Kuşağı, Sivas.
Kaynakça
- ACET, Oya (2013). Alternative Media and Democracy: Political Participation and Expression Through Social Media in Turkey, Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- AKTER, Tutku (2009). “Merkeziyetsiz Medya: İnternet ve Etik”, Medya ve Etik Sempozyumu, 7-9 Ekim 2009, s.89-99.
- ALAV, Orhan (2014). “Sosyal Medya’nın Birey ve Toplumsal Yapıya Etkileri: (Sosyal Medya Kullanıcı Araştırması)”, Elektronik Sosyal Bilgiler Eğitimi Dergisi, 1(1), s.1-22.
- ALTINBAŞ, Özgü (2015). Siyasal Seçim Kampanyalarında İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı: USA - Demokrat Parti - Türkiye Ak Parti Örneği, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- ARFAA, Jessica ve WANG, Yuanqiong (Kathy) (2014). “An Accessibility Evaluation of Social Media Websites for Elder Adults”, Social Computing and Social Media (6th International Conference, SCSM 2014, Heraklion, Crete, Greece, June 22-27, 2014), p.13-24.
- ARICI, Ali (2013). Siyasi Partiler ve Siyasi Liderler Çerçevesinde Türk Siyasetinde Sosyal Medya, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
- ARKLAN, Ümit ve AKGÜL, Mahmut (2013). “Sosyal Medya Ortamında İçerik Üretim Süreci ve Etki Eden Faktörler: Sivas Örneğinde Uygulamalı Bir Çalışma”, The Journal of Academic Social Science Studies, 6(6), s.53-82.
- ARSLAN, Şerif (2014). Yerel Politikacıların Sosyal Medya Kullanımı: Büyükşehir Belediye Başkanlarının Günlük Sosyal Medya Kullanımlarının İncelenmesi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Entitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
- ARZUMAN, Mehmet Çağatay (2015). Sosyal Medyanın Politik Pazarlamaya Etkisi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- BABACAN, Mehmet Emin; HAŞLAK, İrfan ve HİRA, İsmail (2011). “Sosyal Medya ve Arap Baharı”, Akademik İncelemeler Dergisi, 6(2), s.63-91.
- BAYRAKTUTAN, Günseli; BİNARK, Mutlu; ÇOMU, Tuğrul; DOĞU, Burak; İSLAMOĞLU, Gözde; AYDEMİR, Aslı Telli (2014). “Siyasal İletişim Sürecinde Sosyal Medya ve Türkiye’de 2011 Genel Seçimlerinde Twitter Kullanımı”, Bilig, 68, s.59-96.
- BECERİKLİ, Sema Yıldırım (2012). “Halkla İlişkilerde Sosyal Medyanın Kullanımı: Türkiye’deki Belediyelerin Facebook’u Kullanma Biçimleri Üzerine Bir Araştırma”, 2nd International Symposium ‘New Communication Technologies and Social Transformation’, May 02-04, 2012, s.939-950.
- BLOSSOM, John (2009). Content Nation: Surviving and Thriving as Social Media Changes Our Work, Our Lives, and Our Future, Indianapolis: Wiley Publishing, Inc.
- BOSTANCI, Mustafa (2010). Sosyal Medyanın Gelişimi ve İletişim Fakültesi Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
- BOSTANCI, Mustafa (2015). Bir Siyasal İletişim Aracı Olarak Sosyal Medya: Milletvekili ve Seçmen Örneğinde Bir Alan Araştırması, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kayseri.
- BREGMAN, Susan (2014). It’s a Social World, (Editörler) Susan Bregman ve Kari Edison Watkins. Best Practices for Transportation Agency Use of Social Media, New York: CRC Press, p.5-30.
- ÇETİN, Selçuk (2015). “2014 Yerel Seçimlerinde Büyükşehir Belediye Başkan Adaylarının Twitter Kullanımları Üzerine Karşılaştırmalı Analiz”, Global Media Journal: TR Edition, 5(10), s.87-119.
- ÇINAR, Bekir (2012). “‘Sosyal’ Medyanın Örgütlü Suç İşlemede Rolü”, Journal of Business Economics and Political Science, 1(2), p.79-102.
- DEMİRHAN, Kamil (2015). Sosyal Medya ve Siyaset İlişkisinin Müzakereci ve Agonistik Demokrasi Yaklaşımları Çerçevesinde Analizi: Türkiye'de 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimi Sürecinde Twitter Kullanımı, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
- DOĞU, Burak; BAYRAKTUTAN, Günseli; BİNARK, Mutlu; ÇOMU, Tuğrul; İSLAMOĞLU, Gözde; AYDEMİR, Aslı Telli (2014). “Milliyetçi Hareket Partisi’nin Alternatif Mecra Arayışında 2011 Genel Seçimleri ve Twitter Kullanımı”, Global Media Journal: TR Edition, 4(8), s.96-124.
- ERÖZ, Sibel Sü ve DOĞDUBAY, Murat (2012). “Turistik Ürün Tercihinde Sosyal Medyanın Rolü ve Etik İlişkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), s.133-157.
- FARDOUN, Habib M.; ALBARAKATI, Abdullah ve CIPRÉS, Antonio Paules (2014). “Representing Students Curriculum in Social Networks”, Social Computing and Social Media (6th International Conference, SCSM 2014, Heraklion, Crete, Greece, June 22-27, 2014), p.48-58.
- FUNK, Tom (2011). Social Media Playbook for Business: Reaching Your Online Community with Twitter, Facebook, LinkedIn, and More, Santa Barbara: Praeger.
- GOLBECK, Jennifer (2015). Introduction to Social Media Investigation A Hands-on Approach, Waltham: Syngress.
- GÖKER, Göksel (2015). “İletişimin McDonaldlaşması: Sosyal Medya Üzerine Bir İnceleme”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(2), s.389-410.
- GUY, Ido; ZWERDLING, Naama; RONEN, Inbal; CARMEL, David; UZIEL, Erel (2010). “Social Media Recommendation based on People and Tags”, SIGIR '10 Proceedings of the 33rd International ACM SIGIR Conference on Research and Development in Information Retrieval, p.194-201.
- GÜDEKLİ, İsmail Ayşad (2014). Siyaset ve Sosyal Medya İlişkisi (Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Melih Gökçek örneği), Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Antalya.
- GÜRCAN, Halil İbrahim (2012). “Gazete Köşe Yazarları ve Sosyal Medya: Twitter Örneğinde Bir İçerik Çözümlemesi”, 2nd International Symposium ‘New Communication Technologies and Social Transformation’, May 02-04, 2012, s.641-648.
- HANSEN, Derek L.; SHNEIDERMAN, Ben; SMITH, Marc A. (2011). Analyzing Social Media Networks With Nodexl: Insights From A Connected World, Massachusetts: Elsevier.
- KARATAY, Ali ve KARATAY, Ayşe (2015). “Sosyal Sorumluluk Bağlamında, Dünyada “Kadına Yönelik Şiddete Hayır” Temalı Sosyal Medya Kampanyaları ve Aktivizm Örnekleri”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), s.21-35.
- KILIÇ, Çetin (2015). Gündem Belirleme Kuramı Çerçevesinde Siyasal Karar Verme Sürecine Sosyal Medya Etkisinin İncelenmesi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- KÖSEOĞLU, Yakup ve AL, Hamza (2013). “Bir Siyasal Propaganda Aracı Olarak Sosyal Medya”, Akademik İncelemeler Dergisi, 8(3), s.103-125.
- LINCOLN, Susan Rice (2009). Mastering Web 2.0: Transform Your Business Using Key Website and Social Media Tools, London: Kogan Page.
- MAVNACIOĞLU, Korhan (2009). “İnternette Kullanıcıların Oluşturduğu ve Dağıttığı İçeriklerin Etik Açıdan İncelenmesi: Sosyal Medya Örnekleri”, Medya ve Etik Sempozyumu, 07-09 Ekim 2009, s.63-72.
- METİN, Osman (2014). Sosyal Medyanın Siyasal Toplumsallaşmaya Etkileri: Üniversite Öğrencileri Örneği, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Afyonkarahisar.
- OKMEYDAN, Cudi Kaan (2013). Türkiye'deki Siyasi Partilerin Halkla İlişkiler Çalışmalarında Sosyal Medya Kullanımı, Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- ÖKSÜZ, Harun (2013). “Algı Yönetimi ve Sosyal Medya”, İdarecinin Sesi, 156, s.12-15.
- ÖZGÜN, Gülten (2014). Sosyal Medyada Siyasal İletişim: 2011 Genel Seçimlerinde İktidar ve Anamuhalefet Partilerinin Sosyal Medya Stratejileri, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Entitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
- ÖZTAY, Oğuz Han (2015). 30 Mart 2014 Ankara Büyükşehir Belediyesi Yerel Seçimlerinde Siyasi Partilerin Sosyal Medya Çalışmaları, Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- PARKER, Catherine (2010). 301 Ways to Use Social Media to Boost Your Marketing, New York: McGraw-Hill.
- REES, Michael ve HOPKINS, Peta (2009). “Towards the Integration of Social Media with Traditional Information Systems”, Computer-Mediated Social Networking (First International Conference, ICCMSN 2008 Dunedin, New Zealand, June 11-13, 2008 Revised Selected Papers), p.119-133.
- SAFKO, Lon (2010). The Social Media Bible: Tactics, Tools, and Strategies for Business Success, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
- SCOTT, Peter R. ve JACKA, J Mike (2011). Auditing Social Media : A Governance and Risk Guide, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
- STIEGLITZ, Stefan ve DANG-XUAN, Linh (2013). “Social Media and Political Communication: A Social Media Analytics Framework”, Social Network Analysis and Mining, 3(4), p.1277-1291.
- TAMÇELİK, Soyalp (2014). “Sosyal Medyanın Türkiye’de Yeni Özgürlük Alanlarını Belirlemedeki Etkisi ve Yerel Seçimlerde Siyasal İletişimle Kolektif Kimlik Oluşumundaki Rolü”, İletişim ve Diplomasi, 2(3), s.27-47.
- TELLİ, Azime (2012). “Mısır Devrimi’nde Sosyal Medyanın Rolü”, Bilge Strateji, 4(7), s.65-91.
- TONGUT, Süleyman ve AKMAN, Erdoğan (2014). “Sosyal Medyanın Siyasi Partiler Tarafından Siyasal İletişim Aracı Olarak Kullanılması: 2014 Yerel Seçimleri ve Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Mustafa Sarıgül’ün Twitter Kullanımı”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), s.117-137.
- TUNCAY, Atilla İlker (2012). The Use of Social Media by Turkish Political Parties as a Tool for Political Communication, Koç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- VURAL, Zekiye Beril Akıncı ve BAT, Mikail (2009). “Siyasal Seçim Kampanyalarında Yeni İletişim Teknolojileri ve Blog Kullanımı: 2008 Amerika Başkanlık Seçimlerine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Journal of Yasar University, 4(16), s.2745-2778.
Toplam 49 adet kaynakça vardır.