Haberleşme Sektörünün Önemli Bir Teşekkülü: Millî Mücadele Döneminden 1960 Yılına Türkiye’de Posta, Telgraf Ve Telefon (Ptt) Teşkilatı (1920-1960)

Yıl 2016, Cilt: 32 Sayı: 93, 47 - 104, 01.12.2016

Nadir Yurtoğlu

Öz

Bu çalışmada haberleşme sektörünün önemli bir kuruluşu olan PTT Teşkilatının Büyük
Millet Meclisinin teşkil edildiği ve Millî Mücadele’nin yürütüldüğü 1920 yılından başlayarak
1960 yılına kadar olan 40 yıllık döneminde gelişim süreci ile ülkeye sağladığı katkılar incelenmiştir. Millî Mücadele’nin yapıldığı yıllardan başlayarak 1960 yılına kadar Posta Telefon ve
Telgraf (PTT) teşkilatında her yönden yapılan icraat ve faaliyetler, 1920-1923 Millî Mücadele
döneminde posta ve haberleşme, 1923-1950 Cumhuriyet döneminde PTT’nin gelişimi, 1950-
1960 Demokrat Parti döneminde PTT İşletmesinde yaşanan gelişmeler adı altında üç bölümde
ele alınmıştır. Bu üç bölümde PTT teşkilatının faaliyetleri ve ülkeye sağladığı katkılar sayısal
verilerle ortaya konmuştur. Araştırmanın konusu hakkında literatürde yer alan boşluklar birincil kaynakların kullanılması yoluyla doldurulmuştur. Konu incelenirken dönemin Türkiye’si ile
Dünyanın haberleşme alanında yaşanan gelişmeleri göz önünde bulundurularak bu gelişmeler
ışığında gerekli değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuç şudur: 1920 yılından itibaren Büyük Millet Meclisi’nin açılmasıyla savaş döneminin ihtiyacına göre haberleşme
ile ilgili bir dizi yasal düzenleme ve icraata gidilerek Posta ve Telgraf Genel Müdürlüğü aktif
hale getirilir. Kurumun aktif hale getirilmesiyle de Millî Mücadele kazanılır. Cumhuriyet döneminde 3613 Sayılı Kanunla Ulaştırma Bakanlığına bağlanarak teşkilatlanmasını tamamlayan
PTT İşletmesi, posta alanında gelişmesini sürdürmesine rağmen 1940 yılından itibaren telefonun yaygın olarak kullanılmaya başlamasıyla telgraf alanında gelişme hızını azaltarak sürdürür.
Demokrat Parti döneminde ise eski hantal yapısından kurtularak modern bir yapıya kavuşan
PTT teşkilatının, bilhassa teknik yatırım alanlarına hız verilerek telekomünikasyonun gelişme
sürecinde ilerlemeler kaydetmesiyle, Cumhuriyetin ilk yıllarına kıyasla haberleşmenin hemen her
alanındaki gelişme seyri daha iyi bir düzeyde gerçekleşmiştir.

Anahtar Kelimeler

Haberleşme, Posta, Telgraf, Telefon, PTT

An Important Organızatıon Of The Communıcatıon Sector: The Post, Telegraph And Telephone (Ptt) Organızatıon From The War Of Independence Perıod Untıl 1960 (1920-1960)

Öz

This study dwells on the development and national contributions of the PTT organization,
which is an important organization of the Turkish communication sector, starting from 1920,
when the Grand National Assembly of Turkey was founded and the War of Independence was
being maintained, until 1960 covering a total of 40 years. All kinds of activities and practices of
PTT starting from the War of Independence until 1960 were addressed in three categories: post
and communication during the 1920-1923 War of Independence, the development of PTT in the
1923-1950 Republican period, and the developments in PTT during the 1950-1960 Democrat
Party period. In these three sections, activities of PTT and its contributions to the country were
revealed based on numerical data. The gaps in the literature regarding the research topic were
filled by using primary sources. While handling the topic, the developments that took place in
the communication field in Turkey and worldwide in that period were also taken into account.
Evaluations were made in the light of these developments. The results obtained at the end of the
study are as follows: From 1920 on, a set of legal arrangements were made and various steps were
taken according to the communication-related needs of the period following the foundation of
the Grand National Assembly of Turkey, which gave birth to the General Directorate of Post and
Telegraph Organization. The War of Independence was won as the organization was put into
action. PTT completed its organization process as it was affiliated to the Ministry of Transport
with the law no. 3613 in the Republican period. Though it maintained its development in the
field of post, it kept its development pace in telegraph at minimum due to the wide use of telephone as of 1940. During the Democrat Party period, it threw off its old cumbersome structure
and adopted a modern dimension. Paying specific attention to technical investments, the PTT
organization made progress and experienced a better course of development in almost all kinds of
communication compared to the early Republican period.

Anahtar Kelimeler

Communication, Post, Telegraph, Telephone, PTT

Kaynakça

• BAŞBAKANLIK CUMHURİYET ARŞİVİ (BCA) BCA, Fon No: 30 10 0 0-Kutu No: 14-Dosya No: 81-Sıra No: 1
• -, Fon No: 30 1 0 0-Kutu No: 21-Dosya No: 121-Sıra No: 3.
• -, Fon No: 30 1 0 0-Kutu No: 159-Dosya No: 118-Sıra No: 6.
• -, Fon No: 30 1 0 0-Kutu No: 159-Dosya No: 120-Sıra No: 8.
• -, Fon No: 30 18 1 2-Kutu No: 83-Dosya No: 42-Sıra No: 18.
• -, Fon No: 30 18 1 2-Kutu No: 186-Dosya No: 55-Sıra No: 16.
• -, Fon No: 30 18 1 2-Kutu No: 130-Dosya No: 87-Sıra No: 17.
• -, Fon No: 30 18 1 2-Kutu No: 135-Dosya No: 27-Sıra No: 6.
• -, Fon No: 490 1 0 0-Kutu No: 4-Dosya No: 18-Sıra No: 14.
• A. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kanunlar Dergisi, Zabıt Ceridesi ve Tutanak Dergisi TBMM, Kanunlar Dergisi, Dönem: 1, C 1, 04.06.1336, s. 415.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 1, C 1, 28.11.1336, s. 65.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 1, C 1, 02.12.1336, s. 430.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 1, C 1, 03.02.1337, s. 95.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 1, C 1, 21.02.1337, s. 436.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 1, C 1, 28.02.1337, s. 111.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 1, C 1, 17.05.1337, s. 442.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 1, C 1, 30.05.1337, s. 142.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 1, C 1, 24.12.1337, s. 203.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 1, C 1, 23.01.1338, s. 212-213.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 2, C 2, 26.11.1923, s. 145-152.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 2, C 2, 04.02.1340, s. 199-205.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 2, C 2, 20.04.1340, s. 370.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 4, C 12, 23.05.1933, s. 365.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 5, C 15, 18.05.1935, s. 141.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 5, C 15, 10.06.1935, s. 555-558.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 5, C 15, 14.06.1935, s. 720- 729.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 5, C 16, 10.06.1936, s. 951.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 5, C 16, 12.06.1936, s. 1039-1040.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 5, C 17, 01.02.1937, s. 169.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 5, C 18, 25.04.1938, s. 279-288.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 5, C 18, 06.06.1938, s. 771-772.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 5, C 19, 16.01.1939, s. 100-101.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 6, C 20, 27.05.1939, s. 123.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 7, C 28, 17.05.1946, s. 640.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 8, C 30, 04.02.1948, s. 449.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 8, C 32, 02.12.1949, s. 60-61.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 8, C 32, 02.03.1950, s. 1126-1143.
• -, Kanunlar Dergisi, Dönem: 9, C 33, 20.06.1951, s. 838.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 1, Toplantı: 2, C 15, 133. İçtima, 24.12.1337, s. 228.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 1, Toplantı: 2, C 16, 149. İçtima, 23.01.1338, s. 125-126.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 1, Toplantı: 1, C 8, 154. İçtima, 21.02.1337, s. 342.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 1, Toplantı: 2, C 16, 149. İçtima, 23.01.1338, s. 122-125.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 1, Toplantı: 2, C 10, 37. İçtima, 28.05.1337, s. 340.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 1, Toplantı: 3, C 18, 1. İçtima, 01.03.1338, s. 3.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 1, Toplantı: 4, C 28, 1. İçtima, 01.03.1339, s. 5.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 2, Toplantı: 1, C 3, 58. İçtima, 26 11.1339, s. 616-621.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 5, Toplantı: 2, C 13, 1. Birleşim, 01.11.1936, s. 5.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 5, Toplantı: 3, C 20, 1. Birleşim, 01.11.1937, s. 6.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 5, Toplantı: 3, C 20, 3. Birleşim, 08.11.1937, s. 30.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 7, Toplantı: 2, C 14, 1. Birleşim, 01.11.1944, s. 5.
• -, Tutanak Dergisi, Dönem: 8, Toplantı: 0, C 1, 3. Birleşim, 14.08.1946, s. 33
• -, Tutanak Dergisi, Dönem: 9, Toplantı: 1, C 2, 1. Birleşim, 01.11.1950, s. 8.
• -, Tutanak Dergisi, Dönem: 9, Toplantı: 1, C 6, 58. Birleşim, 30.03.1951, s. 65.
• -, Tutanak Dergisi, Dönem: 9, Toplantı: 1, C 6, 63. Birleşim, 11.04.1951, s.160-162.
• -, Tutanak Dergisi, Dönem: 9, Toplantı: 2, C 10, 1. Birleşim, 01.11.1951, s. 11.
• -, Tutanak Dergisi, Dönem: 9, Toplantı: 3, C 17, 1. Birleşim, 01.11.1952, s.16.
• -, Tutanak Dergisi, Dönem: 9, Toplantı: 4, C 25, 1. Birleşim, 01.11.1953, s. 13.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 10, Toplantı: 1, C 5, 42. Birleşim, 18.02.1955, s. 212, 225.
• -, Zabıt Ceridesi, Dönem: 10, Toplantı: 2, C 8, 1. Birleşim, 01.11.1955, s. 16.
• Resmi Gazete, Sayı No: 5, 7 Mart 1337.
• -, Sayı No: 9, 4 Nisan 1337.
• -, Sayı No: 12, 25 Nisan 1337.
• -, Sayı No: 17, 6 Haziran 1337.
• -, Sayı No: 2415, 31 Mayıs 1933.
• -, Sayı No: 3014, 28 Mayıs 1935.
• -, Sayı No: 3031, 18 Haziran 1935.
• -, Sayı No: 3037, 25 Haziran 1935.
• -, Sayı No: 3332, 17 Haziran 1936.
• -, Sayı No: 3335, 20 Haziran 1936.
• -, Sayı No: 3530, 10 Şubat 1937.
• -, Sayı No: 3896, 2 Mayıs 1938.
• -, Sayı No: 3934, 15 Haziran 1938.
• -, Sayı No: 4117, 21 Ocak 1939.
• -, Sayı No: 4220, 31 Mayıs 1939.
• -, Sayı No: 6315, 24 Mayıs 1946.
• -, Sayı No: 6827, 9 Şubat 1948.
• -, Sayı No: 7376, 10 Aralık 1949.
• -, Sayı No: 7451, 8 Mart 1950.
• -, Sayı No: 7847-7848, 29-30 Haziran 1951.
• İGM, İstatistik Yıllığı 1929, Yayın No: 8, Ankara 1929, s. 246.
• -, İstatistik Yıllığı 1930, Ankara 1930, s. 369.
• -, İstatistik Yıllığı 1930-1931, Ankara 1931, s. 578.
• -, İstatistik Yıllığı 1931-1932, Yayın No: 21, Ankara 1932, s. 418.
• -, İstatistik Yıllığı 1932-1933, Yayın No: 34, Ankara 1933, s. 411,474.
• -, İstatistik Yıllığı 1934-1935, Ankara 1935, s. 650.
• -, İstatistik Yıllığı 1935-1936, Yayın No: 88, Ankara 1936, s. 406, 460.
• -, İstatistik Yıllığı 1936-1937, Yayın No: 115, Ankara 1937, s. 435.
• -, Küçük İstatistik Yıllığı 1937-1938, Yayın No: 129, Ankara 1938, s. 236- 243.
• -, İstatistik Yıllığı 1938-1939, Yayın No: 142, Ankara 1939, s. 496.
• -, İstatistik Yıllığı 1939-1940, Yayın No: 154, Ankara 1940, s. 539-540.
• -, Küçük İstatistik Yıllığı 1940-1941, Yayın No: 192, Ankara 1942, s. 309.
• -, İstatistik Yıllığı 1942-1943, Yayın No: 226, Ankara 1944, s. 377. , Küçük İstatistik Yıllığı 1942-1945, Yayın No: 253, Ankara 1947, s. 438, 551.
• -, İstatistik Yıllığı 1948, Yayın No: 285, Ankara 1948, s. 575.
• -, İstatistik Yıllığı 1949, Yayın No: 303, Ankara 1949, s. 399.
• -, Türkiye İstatistik Yıllığı 1950, Yayın No: 328, Ankara 1950, s. 401.
• -, 1959 İstatistik Yıllığı, Yayın No: 380, Ankara 1959, s. 522-525.
• DİE, İstatistik Yıllığı 1960-1962, Yayın No: 460, Ankara 1962, s. 525- 526.
• -, 1963 Türkiye İstatistik Yıllığı, Yayın No: 490, Ankara 1963, s. 517-518.
• -, Türkiye İstatistik Yıllığı, 1964-1965, Ankara 1965, s. 634-635.
• -, Ulaştırma İstatistikleri 1966, Yayın No: 618, Ankara 1970, s. 199-200.
• -, İstatistik Göstergeler 1923-1990, Yayın No: 1472, Ankara 1991, s. 259.
• -, İstatistik Göstergeler 1923-1995, Yayın No: 1883, Ankara 1996, s. 228-235.
• -, İstatistik Göstergeler 1923-1998, Yayın No: 2252, Ankara 2001, s. 356-357.
• -, İstatistik Göstergeler 1923-2002, Yayın No: 2790, Ankara 2003, s. 356-362.
• TÜİK, İstatistik Göstergeler 1923-2006, Yayın No: 3114, Ankara 2007, s. 377-378.
• -, İstatistik Göstergeler 1923-2011, Yayın No: 3890, Ankara 2012, s. 431-433.
• -, İstatistik Göstergeler 1923-2012, Yayın No: 4132, Ankara 2013, s. 401-402.
• Ayın Tarihi, Sayı No: 165, Yıl: 16 Ağustos 1947, s. 6.
• -, Sayı No: 183, Yıl: Şubat 1949, s. 112.
• -, Sayı No: 209, Yıl: Nisan 1951, s. 58.
• -, Sayı No: 217, Yıl: Aralık 1951, s. 66.
• -, Sayı No: 229, Aralık 1952, s. 7.
• -, Sayı No: 238, Yıl: Eylül 1953, s. 12.
• -, Sayı No: 242, Yıl: Ocak 1954, s. 28-30.
• -, Sayı No: 257, Yıl: Nisan 1955, s. 36, 67.
• -, Sayı No: 259, Yıl: Haziran 1955, s. 13-15.
• -, Sayı No: 261, Yıl: Ağustos 1955, s. 1.
• -, Sayı No: 267, Yıl: Şubat 1956, s. 3.
• -, Sayı No: 270, Yıl: Mayıs 1956, s. 3, 10.
• -, Sayı No: 281, Yıl: Nisan 1957, s. 21.
• -, Sayı No: 282, Yıl: Mayıs 1957, s. 55-56.
• Arar, İsmail, Hükümet Programları, 1920-1965, Burçak Yayınevi, İstanbul 1968.
• Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk 1919-1927, Yayına Hazırlayan Zeynep Korkmaz, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2007.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, TBMM’de Cumhuriyet Halk Partisi Kurultaylarında, 1906-1938, Yayına Hazırlayanlar: Ali Sevim vd., Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2006.
• Bear, John, Haberleşme, Çeviren Erol Erduran Remzi Kitabevi, İkinci Basım, İstanbul 1977.
• Bezaz, Yurda Güven, Geçmişten Günümüze Haberleşme ve PTT Tarihi, Türkiye Haber-İş Sendikası Yayınları, Ankara 2006.
• Cebesoy, Ali Fuat, Millî Mücadele Hatıraları, Temel Yayınları, İstanbul 2000.
• DP, Kalkınan Türkiye, Desen Matbaası, Ankara 1954.
• DPT, Kalkınan Türkiye (Rakamlarla 1923-1967), Yayın No: 772-KD: 62, Millî Eğitim Basımevi, Ankara 1969.
• Eskin, Şekip, Türk Posta Tarihi, Ulusal Matbaa, Ankara 1942.
• Gökbilgin, M. Tayyib, Millî Mücadele Başlarken, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2011, İstanbul 2011.
• Orbay, Rauf, Cehennem Değirmeni, Siyası Hatıralarım, C 2, Emre Yayınları, İstanbul, 2004.
• -, Rauf Orbay’ın Hatıraları 1914-1945, Yayına Hazırlayan, Osman Selim Kocahanoğlu, Temel Yayınları, İstanbul 2005.
• PTT Genel Müdürlüğü, Geçmişten Günümüze Posta, Cem Web Ofset Sanayi, Ankara 2007.
• PTT Genel Müdürlüğü, İstiklal Harbimizde PTT, PTT Yayınları, Ankara 2009.
• Sükan, Faruk, Başbakan Adnan Menderes’in Meclis Konuşmaları, TBMM, 1950-1960, Kültür Ofset Limited Şirketi Yayınları, Ankara 1991.
• Akın, Rıdvan, “TBMM’nin İlk Bütçe Yasası:1336 Muvazene-i Umumiye Kanunu”, İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi, S 2, Yıl: 1/2002, s.1-40.
• Akıncı, Rüçhan, “Ulaştırma İşlerimiz”, İktisadi Yürüyüş, C 9, S 211, Yıl: 9, 19 Kasım 1948, s. 4, 20, 24. Apaydın, Raif F., “Telefonculuğumuzun Bugünkü Durumu”, PTT Dergisi, S 2, Yıl: 1, Temmuz 1938, s. 22.
• Arserim, E. Sabri, “ Posta Nedir? Hukuku Amme Sahasındaki Yeri”, PTT Dergisi, S 1, Yıl: 1, Haziran 1938, s. 21-23.
• Buyan, Sakin, “Posta Tarihi ve Postalarımız”, PTT Dergisi, S 10, Yıl: 1, Mart 1939, s. 20.
• “Devlet Ulaştırma İşleri Pavyonu”, İktisadi Yürüyüş, C 10, S 238-240, Yıl: 10, 31 Aralık 1949, s. 28-33.
• Durukal, Hüsnü Sadık, “Telgrafın Yerini Telefon Tutabilir mi?”, İktisadi Yürüyüş, C 8, S 182, Yıl: 8, 21 Temmuz 1947, s. 3, 22, 23.
• -, “PTT Meslek Öğretimi”, İktisadi Yürüyüş, C 8, S 187, 15 Kasım 1947, s. 10,11,15.
• Eker, Nuri, “Telgrafın Tarihçesi-I”, PTT Dergisi, S 1, Yıl. 1, Haziran 1938, s. 27-29.
• -, “Telgrafın Tarihçesi-II”, PTT Dergisi, S 2, Yıl. 1, Temmuz 1938, s. 19-21. İncedayı, Cevdet Kerim, “Münakalât Vekâletinin Politikası”, İktisadi Yürüyüş, C 3, S 35-36, Yıl: 2, 1 Haziran 1941, s. 2-3.
• Köktürk, Köktürk, “Milletlerarası Haberleşme”, İktisadi Yürüyüş, C 9, S 211, Yıl: 9, 19 Kasım 1948, s. 6, 19, 22.
• “Maliye Vekili Hasan Polatkan’ın 1955 Yılı Bütçe Nutku”, Türk Ekonomisi, S 141, Yıl: 13, Mart 1955, s. 67-79.
• “Muhaberat, Telgraf-Telsiz”, İktisadi Yürüyüş, C 3, S 35-36, 1 Haziran 1941, s. 41.
• “Muhaberat, Telefon”, İktisadi Yürüyüş, C 3, Sayı. 35-36, Yıl: 2, 1 Haziran 1941, s. 44-45,47.
• “Münakalât İşlerimiz”, İktisadi Yürüyüş, C 6, S 123, Yıl: 6, 5 Şubat 1945, s. 7.
• Özkardeş, M. Ali, “Telefonculuk”, PTT Dergisi, S 1, Yıl: 1, Haziran 1938, s. 16.
• Ülkütaşır, M. Şakir, “İlk Posta Teşkilatımız Nasıl Kuruldu”, Hayat Tarih Mecmuası, C 1, S 3, Yıl: 3, Nisan 1967, s. 70-72.
• “Postanın Tarihi-I”, İktisadi Yürüyüş, C 3, S 35-36, Yıl: 2, 1 Haziran 1941, s. 40.
• “Postanın Tarihi-II”, İktisadi Yürüyüş, C 4, S 39, Yıl: 2, 16 Temmuz 1941, s. 8.
• “Postanın Tarihi-III”, İktisadi Yürüyüş, C 4, S 40, Yıl: 2, 1 Ağustos 1941, s. 16.
• “Postanın Tarihi-IV”, İktisadi Yürüyüş, C 4, S 41, Yıl: 2, 20 Ağustos 1941, s. 27.
• “Postanın Tarihi-V”, İktisadi Yürüyüş, C 4, S 42, Yıl: 2, 9 Eylül 1941, s. 25.
• “Postanın Tarihi-VI”, İktisadi Yürüyüş, C 4, S 44, Yıl: 2, 1 Teşrinievvel 1941, s. 15.
• “PTT İdaresi”, İktisadi Yürüyüş, C 3, S 35-36, Yıl: 2, 1 Haziran 1941, s. 39.
• “PTT Pavyonundan Röportaj”, İktisadi Yürüyüş, C 11, S 255-257, Yıl: 11, 3 Ağustos 1950, s. 30-31.
• Tanç, Hamdi, “PTT’de Sır Masuniyeti”, İktisadi Yürüyüş, C 3, S 35-36, Yıl: 2, 1 Haziran 1941, s. 42.
• Tataç, Ziya, “Olaylar, Mayıs 1949, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 73, Yıl: 7, Temmuz 1949, s. 157-162.
• -, “Olaylara Bakış, Haziran 1949, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 74, Yıl: 7, Ağustos 1949, s. 181-185.
• -, “Olaylara Bakış, Eylül 1949, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 77, Yıl: 7, Kasım 1949, s. 253-262.
• -, “Olaylara Bakış, Ocak-Şubat 1950, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 81, Yıl: 8, Mart 1950, s. 63-70.
• -, “Olaylara Bakış, Mayıs 1950, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 83, yıl: 8, Mayıs 1950, s. 112-118.
• -, “Olaylara Bakış, Haziran 1950, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 85, Yıl: 8, Temmuz 1950, s. 163-166.
• -, “Olaylara Bakış, Aralık 1950, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 91, Yıl: 9, Ocak 1951, s. 26-30.
• -, “Olaylara Bakış, Nisan 1951, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 96, Yıl: 9, Haziran 1951, s. 182-187.
• -, “Olaylara Bakış, Mayıs ve Haziran 1951, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 97, Yıl: 9, Temmuz 1951, s. 212-219.
• -, “Olaylara Bakış, 15 Ağustos-30 Eylül 1951, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 100, Yıl: 9, Ekim 1951, s. 309-319.
• -, “Olaylara Bakış, Kasım 1951, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 102, Yıl: 9, Aralık 1951, s. 378-383.
• -, “Olaylara Bakış, Mart 1952, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 106, Yıl: 10, Nisan 1952, s. 123-126.
• -, “Olaylara Bakış, Temmuz 1952”, Türk Ekonomisi, S 110, Yıl: 10, Ağustos 1952, s. 247-254.
• -, “Olaylara Bakış, Şubat 1953 Sonu, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 118, Yıl: 11, Nisan 1953, s. 118-121.
• -, “Olaylara Bakış, Nisan 1953, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 120, Yıl: 11, Haziran 1953, s. 181-184.
• -, “Olaylara Bakış, Eylül 1953, Ulaştırma Ekonomisi”, Türk Ekonomisi, S 125, Yıl: 11, Kasım 1953, s. 338-346.
• Vefa, Bekir, “Posta Tasarruf Sandıkları”, PTT Dergisi, S 1, Yıl: 1, Haziran 1938, s. 24-26.
• Yazman, Aslan Tufan, “Ulaştırma Bakanlığı ve Seyfi Kurtbek”, İktisadi Yürüyüş, C 12, S 271, Yıl: 12, 15 Nisan 1951, s. 1-2. İktisadi Yürüyüş (1941-1949)
• PTT Dergisi (1938-1939)
• Tarih Mecmuası (1967)
• Türk Ekonomisi (1949-1954)